Tăng cường hợp tác hải quan Việt Nam - Hoa Kỳ

Nhằm triển khai Hiệp định giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ Hợp chúng quốc Hoa Kỳ về hợp tác trong lĩnh vực hải quan (Hiệp định) hiệu quả và thực chất hơn nữa, trong đó có việc tổ chức định kỳ các phiên họp cấp cao để rà soát việc thực thi Hiệp định, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Việt Nam Nguyễn Văn Cẩn đã hội đàm với Cao ủy Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ Chris Magnus trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc của Tổng cục Hải quan tại Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ từ ngày 06-10/6/2022.

Hội đàm giữa Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn và Cao ủy Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ Chris Magnus diễn ra trong bối cảnh quan hệ thương mại song phương giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đã đạt được những tăng trưởng vượt bậc với kim ngạch vượt mốc 100 tỷ USD vào năm 2021, đưa Hoa Kỳ trở thành thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam và Việt Nam trở thành đối tác thương mại lớn thứ 9 của Hoa Kỳ. Đóng góp cho sự tăng trưởng này không thể không kể đến vai trò của hai cơ quan hải quan hai nước, được đặc biệt đánh dấu bằng việc ký kết và thực thi Hiệp định hợp tác trong lĩnh vực hải quan giữa Việt Nam và Hoa Kỳ với các nội dung hợp tác cụ thể trong lĩnh vực hải quan bao gồm: trao đổi thông tin tình báo, hỗ trợ xác minh thông tin và điều tra nhằm ngăn chặn vi phạm hải quan, gian lận xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp, lẩn tránh thuế và các biện pháp phòng vệ thương mại và hỗ trợ kỹ thuật tăng cường năng lực thực thi pháp luật hải quan của mỗi Bên.

Tại buổi hội đàm với Cao ủy Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ vào ngày 08/06/2022, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Việt Nam và Cao ủy Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ đã có những trao đổi, đánh giá thẳng thắn và cởi mở về việc triển khai Hiệp định hợp tác trong lĩnh vực hải quan giữa Việt Nam và Hoa Kỳ (Hiệp định) trong thời gian qua, theo đó Hải quan Hoa Kỳ đánh giá cao nỗ lực của Hải quan Việt Nam trong việc điều tra, phát hiện và xử lý thông tin và cung cấp thông tin  nhằm ngăn chặn các hành vi gian lận chuyển tải bất hợp pháp hàng hóa sang Hoa Kỳ, trong đó có các vụ việc liên quan đến mặt hàng gỗ, nhôm, rác thải… Những nỗ lực này đã giúp Hoa Kỳ có những đánh giá thực tế, khách quan trong cuộc điều tra liên quan đến phá giá tiền tệ tại Việt Nam và giúp Việt Nam tránh khỏi các biện pháp trừng phạt thương mại từ phía Hoa Kỳ.

Với mong muốn tăng cường hiệu quả thực thi Hiệp định và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hợp tác giữa hai cơ quan hải quan góp phần tạo thuận lợi cho thương mại hợp pháp song song với đảm bảo an ninh thương mại và an ninh quốc gia, đồng thời tăng cường năng lực cơ quan hải quan trong việc phát hiện và ngăn chặn các vi phạm hải quan, hai lãnh đạo của hai cơ quan đã xác định các lĩnh vực trọng tâm để hợp tác trong thời gian tới, cụ thể gồm:

Kết nối và trao đổi thông tin  về hàng hóa, hành khách qua hệ thống một cửa quốc gia;

Hỗ trợ tăng cường năng lực thực thi pháp luật cho cán bộ hải quan Việt Nam dưới hình thức trao đổi đoàn chuyên gia, khảo sát, học tập kinh nghiệm giữa hai Bên;

Nâng cao hiệu quả ngăn chặn xử lý tội phạm liên quan đến buôn lậu, gian lận thương mại, chuyển tải bất hợp pháp, lẩn tránh thuế, trong đó giải pháp là kết nối chia sẻ thông tin tình báo kịp thời, nhằm ngăn chăn vi phạm pháp luật hải quan từ sớm, từ xa.

Để triển khai các nội dung hợp tác trọng tâm này, Tổng cục trưởng Hải quan Việt Nam và Cao ủy Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ đã thống nhất chủ trương chỉ định đầu mối liên lạc trực tiếp của hai cơ quan, đồng thời thông qua kênh liên lạc của Tùy viên hải quan của Hoa Kỳ tại khu vực và Phó Tùy viên Hải quan tại Việt Nam để chủ động thực hiện việc trao đổi, chia sẻ thông tin thường xuyên, nhanh chóng và hiệu quả giữa hai Bên.

Bên cạnh những cam kết mạnh mẽ về hợp tác và hỗ trợ song phương lẫn nhau, Tổng cục trưởng Hải quan và Cao ủy Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ cũng khẳng định mong muốn cùng nhau hợp tác hiệu quả trên diễn đàn hợp tác hải quan đa phương  tại Tổ chức Hải quan Thế giới và khu vực mà Việt Nam và Hoa Kỳ là thành viên. 

Để đánh dấu kết quả trao đổi làm việc cấp cao đầu tiên giữa hai cơ quan hải quan sau khi ký Hiệp định, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Việt Nam và Cao ủy Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ đã ký Bản ghi nhớ về tăng cường, mở rộng hợp tác lẫn nhau giữa Tổng cục Hải quan Việt Nam và Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ. Bản ghi nhớ này thể hiện mối quan tâm của hai Bên trong việc xây dựng mối quan hệ hợp tác lâu dài trên tinh thần hiệu quả, tập trung vào các vấn đề nghiệp vụ chuyên sâu và sẽ được hai Bên thực hiện ngay sau khi ký với phạm vi hợp tác và hỗ trợ nằm trong khuôn khổ các quy định của Hiệp định và các quy định pháp luật của mỗi Bên.

Cũng trong khuôn khổ chuyến thăm, đoàn công tác của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan đã làm việc với Trung tâm xác định trọng điểm quốc gia và Văn phòng Thương mại của Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ nhằm tìm hiểu kinh nghiệm của Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ trong công tác quản lý rủi ro, xác định trọng điểm tự động đối với hàng hóa và hành khách cũng như các sáng kiến thực thi thương mại của Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ nhằm tạo thuận lợi thương mại hợp pháp đồng thời kiểm soát các hoạt động gian lận thương mại, lẩn tránh thuế, chuyển tải bất hợp pháp… một cách hiệu quả. Đoàn công tác cũng có chuyến tham quan thực tế quy trình nghiệp vụ quản lý hải quan của Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ tại sân bay và cảng biển Boston, để từ đó học hỏi kinh nghiệm và vận dụng phù hợp trong công tác quản lý hải quan tại Việt Nam. 

Chuyến công tác lần này của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan đánh dấu một bước tiến mới trong quan hệ hợp tác giữa Hải quan Việt Nam và Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ, thể hiện cam kết mạnh mẽ của Hải quan Việt Nam trong công tác quản lý hải quan hiệu quả nhằm ngăn chặn vi phạm hải quan và tạo thuận lợi cho thương mại hợp pháp, lành mạnh giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, góp phần củng cố quan hệ đối tác toàn diện giữa Việt Nam và Hoa Kỳ.

Minh Anh