Củng cố mô hình tổ chức, siết chặt kiểm tra kiểm soát
Phát biểu tại sự kiện, ông Trần Việt Hùng cho biết, thời gian qua, công tác chống hàng giả, hàng nhái và gian lận thương mại nhận được sự phối hợp chặt chẽ giữa Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước với Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ thương hiệu Việt Nam (VATAP), sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo Bộ Công Thương cùng sự đồng hành của các lực lượng chức năng. Đây là nền tảng quan trọng để triển khai nhiệm vụ kiểm tra, kiểm soát thị trường hiệu quả hơn.
Ông Hùng cho biết, trước ngày 1/3/2025, lực lượng quản lý thị trường hoạt động dưới mô hình 63 Cục Quản lý thị trường trực thuộc Tổng cục Quản lý Thị trường. Sau khi hợp nhất cơ cấu tổ chức, hệ thống được sắp xếp lại còn 34 Chi cục trực thuộc Sở Công Thương, đồng thời Cục Quản lý Phát triển thị trường trong nước trở thành đơn vị chịu trách nhiệm quản lý toàn diện hoạt động thương mại, dịch vụ nội địa.
Cục hiện tham mưu cho Bộ Công Thương trong kiểm tra, kiểm soát chống buôn lậu, hàng giả, gian lận thương mại, đặc biệt trong các lĩnh vực nhạy cảm như bia – rượu – nước giải khát, xăng dầu, dược phẩm, thực phẩm và các mặt hàng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân. Theo ông Hùng, năm 2025 là năm Chính phủ thể hiện mức độ quan tâm chưa từng có đối với vấn đề hàng giả, thể hiện qua 8 công điện và 1 chỉ thị ban hành chỉ trong hai tháng.
Đặc biệt, từ 15/5 đến 15/6/2025, cả nước bước vào tháng cao điểm chống hàng giả với sự chỉ đạo trực tiếp của Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn, Trưởng Ban Chỉ đạo 389 quốc gia. Tinh thần chỉ đạo xuyên suốt như Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh tại hội nghị của Thành ủy Hà Nội là: “Cuộc phòng chống hàng giả không bao giờ ngừng nghỉ; mỗi ngày đều phải là ngày cao điểm”.
Các lực lượng thực thi như công an, quản lý thị trường, hải quan, thanh tra chuyên ngành… được yêu cầu tăng cường kiểm soát, nhất là tại các địa bàn giáp ranh biên giới, nơi có nguy cơ cao phát sinh hoạt động buôn lậu và gian lận thương mại.
Nhiều kết quả tích cực nhưng vi phạm ngày càng tinh vi
Tại buổi lễ, ông Trần Việt Hùng đã thông tin chi tiết về tình hình kiểm tra, xử lý vi phạm. Theo báo cáo, năm 2024, lực lượng quản lý thị trường đã tiến hành kiểm tra 68.280 vụ, phát hiện và xử lý 47.135 vụ, chuyển cơ quan điều tra 178 vụ có dấu hiệu tội phạm, thu nộp ngân sách trên 541 tỷ đồng, với tổng giá trị hàng hóa vi phạm khoảng 425 tỷ đồng, tăng 23% so với năm 2023.
Riêng 11 tháng năm 2025, lực lượng quản lý thị trường đã kiểm tra 17.746 vụ, xử lý 15.544 vụ vi phạm và thu số tiền phạt hành chính lên đến 402 tỷ đồng, tăng mạnh so với cùng kỳ. Trong số này, đã có 133 vụ được chuyển cơ quan điều tra do có dấu hiệu tội phạm.
Dù tổng số vụ kiểm tra có giảm so với trước, nhưng mức phạt và mức độ nghiêm trọng trong các hành vi vi phạm lại tăng. Điều này phản ánh thực tế là các đối tượng vi phạm ngày càng tinh vi, phức tạp hơn trong thủ đoạn.
Ông Hùng dẫn chứng, chỉ trong hơn một tháng, lực lượng chức năng đã phát hiện 105 tấn hàng hóa tại TP.HCM, chủ yếu là vải súc và vải cây, không có hóa đơn chứng từ hợp lệ. Nhiều vụ việc liên quan đến ngành mía đường cũng được Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị phối hợp xử lý do ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất trong nước.
Bên cạnh đó, tình trạng vứt hàng giả ở các khu đất trống, cánh đồng trong đợt cao điểm khiến dư luận đặt nhiều dấu hỏi. Ông Hùng nhấn mạnh quan điểm của Tổng Bí thư: “Không có gian dối trong kinh doanh thì làm gì có chuyện bị đóng cửa”, cho thấy mọi hành vi vi phạm đều để lại dấu vết và cần được xử lý nghiêm minh.
Đòi hỏi sự vào cuộc mạnh mẽ của địa phương
Theo ông Hùng, một trong những khó khăn lớn hiện nay là Phòng Nghiệp vụ của Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước chỉ có hơn 40 người, không thể trực tiếp kiểm tra hết 34 tỉnh, thành phố. Vì vậy, các địa phương phải chủ động và quyết liệt hơn trong chỉ đạo, triển khai nhiệm vụ, đặc biệt tại các khu vực giáp ranh, các địa bàn biên giới – nơi nguy cơ buôn lậu, vận chuyển hàng hóa trái phép luôn ở mức cao.
Ông Hùng cũng cho biết, Chính phủ đã phân cấp cho chính quyền địa phương hai cấp quản lý, yêu cầu phải tăng cường giám sát, xử lý vi phạm để tạo môi trường kinh doanh lành mạnh, bảo vệ doanh nghiệp Việt Nam trước sức ép từ hàng nhập lậu, hàng giả và các hành vi gian lận thương mại.
Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước thời gian qua cũng đẩy mạnh phối hợp với Hiệp hội VATAP trong công tác tuyên truyền, giúp người tiêu dùng nhận biết hàng thật - hàng giả; đồng thời định hướng dư luận trong công tác kiểm tra, kiểm soát và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Bên cạnh nhiệm vụ kiểm tra, xử lý vi phạm, Cục còn có trách nhiệm quan trọng trong kết nối cung - cầu hàng hóa, thúc đẩy giao thương trong nước và quốc tế, bao gồm hợp tác với các thị trường như Lào và Campuchia và một số quốc gia đối tác khác. Mục tiêu là đảm bảo hàng hóa Việt Nam có điều kiện thuận lợi để lưu thông ổn định trong nước và mở rộng ra nước ngoài, qua đó củng cố tinh thần “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”.
Phát biểu trong buổi lễ, ông Trần Việt Hùng khẳng định, để công tác chống hàng giả, gian lận thương mại đạt hiệu quả bền vững, cần sự phối hợp đồng bộ từ Trung ương đến từng địa phương; từ cơ quan quản lý đến doanh nghiệp và người tiêu dùng. Chỉ khi hệ thống chính trị vào cuộc một cách mạnh mẽ, liên tục và thực chất, thị trường Việt Nam mới thực sự được bảo vệ và phát triển đúng hướng.
Với những kết quả đạt được cùng sự chỉ đạo quyết liệt từ Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương, công tác chống hàng giả trong thời gian tới được kỳ vọng sẽ chuyển biến mạnh mẽ hơn, góp phần xây dựng môi trường kinh doanh công bằng, ổn định và tạo điều kiện cho doanh nghiệp Việt Nam phát triển bền vững.
Ngọc Linh
