Theo cáo buộc, từ tháng 10-11 năm 2021, Lưu Đức Hoa đã mua hơn 2 triệu kg quặng đất hiếm (hàm lượng 14-17%) từ Đoàn Văn Huấn (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty Thái Dương) tại Mỏ Yên Phú (Yên Bái), thỏa thuận giao hàng tại các kho ở Hải Phòng.
Để chế biến quặng đất hiếm và vận chuyển về Trung Quốc, Lưu Đức Hoa đã thuê đất tại Hải Phòng để xây dựng nhà xưởng, tập kết nguyên liệu và pha trộn đất hiếm. Đồng thời, đối tượng này còn sử dụng pháp nhân công ty của Nguyễn Thanh Đoàn (TGĐ Công ty Trường Sơn) để làm thủ tục nhập cảnh và đăng ký cấp phép lao động cho các công nhân, chuyên gia Trung Quốc sang Việt Nam.
Lưu Đức Hoa thuê Vũ Thị Tuyết (trú tại Hải Phòng) làm phiên dịch, quản lý các hoạt động hàng ngày tại xưởng, theo dõi chi phí và mua sắm hóa chất phục vụ việc chế biến quặng đất hiếm.
Do nguồn gốc quặng đất hiếm mua từ Đoàn Văn Huấn không có hóa đơn, giấy tờ hợp pháp và chưa đủ hàm lượng TREO (lớn hơn hoặc bằng 95%) để xuất khẩu theo quy định, Lưu Đức Hoa đã chỉ đạo công nhân tại xưởng sử dụng toàn bộ hơn 2 triệu kg đất hiếm để trộn hóa chất, nhiệt luyện, thủy luyện, tạo thành hỗn hợp Oxalate chứa tinh quặng đất hiếm, nhằm che giấu cơ quan chức năng khi xuất khẩu.
Lưu Đức Hoa thuê Khâu Vỹ Bưng (sinh sống, kinh doanh tại Trung Quốc), Giám đốc Công ty GuangZhou (trụ sở tại Trung Quốc) làm thủ tục xuất khẩu hàng hóa, khai báo là "hỗn hợp chất Oxalate" (thực chất là đất hiếm) từ Việt Nam sang Trung Quốc.
Khâu Vỹ Bưng liên hệ với Leng Kai (Giám đốc kinh doanh Công ty WidelyStar Logistics Việt Nam) để tìm kiếm, liên hệ với Trần Đức (Giám đốc Công ty Cung ứng Việt và Công ty Dương Liễu) làm thủ tục ủy thác xuất khẩu mặt hàng "hỗn hợp chất Oxalate".
Trần Đức đã nhận công việc xuất khẩu với chi phí 7-10 triệu đồng/container. Do hàng hóa không có chứng từ chứng minh nguồn gốc, không xác định được chủ sở hữu và không có hợp đồng ngoại thương, Trần Đức đã chỉ đạo nhân viên dùng pháp nhân Công ty Dương Liễu và Công ty NTS để làm thủ tục khai báo xuất nhập khẩu, làm hóa đơn thương mại, mở tờ khai hải quan.
Việc làm giả hồ sơ, khai báo hải quan gian dối của Trần Đức đã vi phạm quy định Luật Hải quan, qua đó xuất khẩu trái pháp luật số quặng đất hiếm của Lưu Đức Hoa về Trung Quốc.
Từ ngày 5/5/2023 đến ngày 2/9/2023, Trần Đức đã mở 8 tờ khai tại Chi cục Hải quan cảng Đình Vũ (Hải Phòng), khai báo xuất khẩu mặt hàng "hỗn hợp chất Oxalate", tổng khối lượng 200.780 kg, trị giá khai báo 501.950 USD.
Thực tế, số hàng hóa này là đất hiếm đã được Lưu Đức Hoa pha trộn, ngụy trang để xuất khẩu trái phép. Tính theo đơn giá thực tế quặng đất hiếm hàm lượng TREO 14-10% mà Huấn bán cho Lưu Đức Hoa, số lượng quặng đất hiếm đã bị xuất khẩu trái phép có trị giá hơn 7,8 tỷ đồng.
Hiện Lưu Đức Hoa đã xuất cảnh về Trung Quốc. Cơ quan điều tra đang tiếp tục làm rõ vụ án.
Thành Nam (t/h)
