Nhật báo Wall Street Journal (WSJ) ngày 12/2 dẫn lời các chuyên gia điều tra của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tiết lộ, giới chức trách Trung Quốc đã từ chối cung cấp dữ liệu thô và dữ liệu cá nhân hóa về những ca COVID-19 đầu tiên.
Theo các chuyên gia điều tra của WHO, giới chức trách Trung Quốc đã từ chối cung cấp dữ liệu thô, cá nhân hóa đối với 174 trường hợp nhiễm COVID-19 được xác định vào giai đoạn đầu đợt bùng phát ở thành phố Vũ Hán hồi tháng 12/2019.
Những dữ liệu thô và cá nhân hóa này được cho là có thể giúp WHO xác định cách thức và thời điểm dịch COVID-19 bắt đầu lây lan ở Trung Quốc.
Theo các chuyên gia WHO, các quan chức và nhà khoa học Trung Quốc đã cung cấp các bản tóm tắt và phân tích dữ liệu bao quát về các trường hợp này.
Họ cũng cung cấp dữ liệu tổng hợp về quá trình điều tra ở thời điểm những tháng trước khi ổ dịch ở thành phố Vũ Hán được xác định, song nói rằng họ không tìm thấy bằng chứng nào về loại virus gây đại dịch COVID-19.
Tuy nhiên, nhóm chuyên gia WHO cho biết họ không được phép xem dữ liệu thô và dữ liệu cá nhân hóa về những ca COVID-19 đầu tiên, vốn có thể cho phép họ tiến hành phân tích về độ sớm và mức độ lan rộng của virus ở Trung Quốc.
Việc các quốc gia thành viên cung cấp dữ liệu là một phần trong các cuộc điều tra của WHO, nhóm chuyên gia WHO cho biết.
Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc và Bộ Ngoại giao đã không trả lời yêu cầu bình luận.
Trước đó, nhóm chuyên gia của WHO gồm 14 người đã đến thành phố Vũ Hán hôm 14/1 và trải qua hai tuần cách ly phòng dịch theo quy định của Trung Quốc. Nhóm điều tra đã làm việc tại nhiều địa điểm quan trọng, bao gồm chợ Hoa Nam và Viện Virus học Vũ Hán.
Kết thúc cuộc điều tra nguồn gốc dịch COVID-19 kéo dài gần một tháng tại Trung Quốc, trưởng nhóm điều tra Peter Ben Embarek ngày 9-2 cho biết dơi vẫn là nguồn khả năng lây nhiễm cao và việc virus lây qua thực phẩm đông lạnh cũng cần điều tra thêm. Đồng thời chuyên gia này đã loại trừ giả thuyết virus bị rò rỉ từ phòng thí nghiệm.
Các chuyên gia đã tìm kiếm các chứng cứ để xác định liệu dịch COVID-19 có thể đã xuất hiện ở Vũ Hán trước khi các ca nhiễm đầu tiên bị phát hiện. Kết luận hiện tại của WHO là chưa có cơ sở nào cho thấy sự lây nhiễm trên diện rộng trước tháng 12/2019 ở Vũ Hán hay bất kỳ nơi nào khác ở Trung Quốc mà nhóm điều tra đã tìm hiểu.
Sau gần một tháng ở Trung Quốc điều tra với tư cách là thành viên của nhóm điều tra do WHO dẫn đầu, nhà vi sinh vật học người Úc Dominic Dwyer cho biết: “Họ đã cho chúng tôi thấy một vài dữ liệu, nhưng điều đó vẫn không đáp ứng đúng điều tra dịch tễ học tiêu chuẩn. Vì vậy, bạn biết đấy, việc giải thích dữ liệu đó trở nên hạn chế hơn theo quan điểm của chúng tôi, mặc dù phía bên kia có thể thấy điều đó là khá tốt”.
Việc Trung Quốc miễn cưỡng cung cấp dữ liệu khiến nhiều chính phủ nước ngoài và giới khoa học lo ngại về sự thiếu minh bạch trong cách tiếp cận của Trung Quốc đối với việc truy tìm nguồn gốc của đại dịch COVID-19.
Trúc Mai