Đặc sắc Liên hoan văn hóa cồng chiêng các dân tộc thiểu số Bình Định

Tối 16/12, tại khuôn viên trước tượng đài Nguyễn Sinh Sắc – Nguyễn Tất Thành, TP. Quy Nhơn, tỉnh Bình Định diễn ra Lễ Khai mạc Liên hoan văn hóa cồng chiêng các dân tộc thiểu số tỉnh Bình Định lần thứ II – 2023. Những tiết mục trình diễn cồng chiêng của trên 250 nghệ nhân, diễn viên các dân tộc thiểu số đã làm nên một Liên hoan hoành tráng, đặc sắc và ấn tượng...

Tham dự Lễ Khai mạc Liên hoan có các vị: Hồ Quốc Dũng, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng Nhân dân tỉnh Bình Định; Phạm Anh Tuấn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Nguyễn Thị Phong Vũ, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Ban Dân vận Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh; các vị nguyên là lãnh đạo Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh; đại diện lãnh đạo HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Đoàn ĐBQH tỉnh; lãnh đạo các  sở, ngành, đoàn thể của tỉnh; lãnh đạo các huyện, thị xã, thành phố; cùng 242 nghệ nhân, diễn viên của các đoàn cồng chiêng các dân tộc thiểu số trong tỉnh...

Theo Ban tổ chức, Liên hoan văn hóa cồng chiêng các dân tộc thiểu số tỉnh Bình Định lần thứ II năm 2023 là sự kiện có ý nghĩa văn hóa, xã hội sâu sắc nhằm tôn vinh những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh, góp phần xây dựng và phát triển văn hóa, con người Bình Định đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước theo tinh thần Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 09/06/2014 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Kết luận số 76-KL/TW ngày 04/06/2020 của Bộ Chính trị và Kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị văn hóa toàn quốc năm 2021.

Mục đích của Liên hoan là nhằm tôn vinh, quảng bá những giá trị văn hoá truyền thống tốt đẹp của đồng bào các dân tộc thiểu số tỉnh Bình Định; đồng thời nâng cao nhận thức, ý thức trong việc bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng các dân tộc thiểu số tỉnh Bình Định trong thời kỳ hội nhập và phát triển của đất nước...

Phát biểu khai mạc Liên hoan văn hóa cồng chiêng các dân tộc thiểu số tỉnh Bình Định lần thứ II năm 2023, thay mặt lãnh đạo tỉnh Bình Định, ông Phạm Anh Tuấn cho biết: Bình Định là nơi hội tụ và giao thoa văn hóa của nhiều dân tộc anh em trong khu vực. Ngoài dân tộc Kinh chiếm đa số, tỉnh Bình Định hiện có 39 dân tộc thiểu số sinh sống, trong đó chủ yếu là dân tộc Chăm, Bana, H’rê với lối sống và phong tục tập quán có nhiều sắc thái độc đáo, đa dạng, làm nên nét đặc trưng riêng đậm chất nhân văn và thượng võ của văn hóa Bình Định.

Những bản sắc văn hoá riêng đó đã trở thành nếp sống, các chuẩn giá trị được đồng bào giữ gìn và lưu truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác, góp phần làm nên sự phong phú, đa dạng của văn hoá Bình Định. 

Cộng đồng các dân tộc thiểu số tỉnh Bình Định đang lưu giữ vốn văn hóa phi vật thể đa dạng, phong phú và đặc sắc. Kho tàng nghi lễ, lễ hội truyền thống, hòa quyện với hệ thống nhạc lễ, nhạc cụ và các làn điệu dân ca, dân vũ đa dạng, độc đáo, hình thành nên bản sắc văn hoá vừa mang đặc trưng riêng vừa mang đặc trưng chung của cộng đồng các dân tộc trên địa bàn tỉnh. Đối với đồng bào các dân tộc thiểu số, cồng chiêng là nhạc cụ, phương tiện diễn tấu dân gian quan trọng, mang nhiều giá trị văn hóa, gắn bó mật thiết trong đời sống sinh hoạt tinh thần. 

Cũng theo ông Phạm Anh Tuấn: Trong những năm qua, tỉnh Bình Định luôn ưu tiên dành nguồn lực đầu tư hỗ trợ cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số; đẩy mạnh thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Bình Định, giai đoạn 2021 - 2030, trong đó có công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch. 

Các địa phương triển khaithực hiện Đề án “Bảo tồn, phát huy giá trị dân ca, dân vũ, dân nhạc của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch giai đoạn 2021 - 2030”, Kế hoạch mua sắm nhạc cụ cồng, chiêng cấp cho các thôn, làng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh;…

Việc đầu tư kinh phí mua sắm, trang bị nhạc cụ cồng chiêng cho các thôn, làng đồng bào dân tộc thiểu số trong tỉnh đã tạo điều kiện cho đồng bào được hưởng thụ các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc mình thông qua các hoạt động văn hóa, lễ hội, tết truyền thống, sinh hoạt cộng đồng tại địa phương.

Qua đó, tôn vinh những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số, khích lệ sáng tạo những giá trị văn hóa mới, phát huy vai trò của đồng bào các dân tộc thiểu số trong xây dựng và phát triển đời sống văn hóa; góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc trên địa bàn tỉnh.

Đồng thời, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định nhấn mạnh: Với chủ đề “Âm vang nhịp điệu núi rừng”, Liên hoan văn hóa cồng chiêng các dân tộc thiểu số tỉnh Bình Định lần thứ II năm 2023 thu hút trên 250 nghệ nhân, diễn viên cồng chiêng của 07 đoàn cồng chiêng đến từ các địa phương trong tỉnh, gồm: Vĩnh Thạnh, Vân Canh, An Lão, Hoài Ân, Tây Sơn, Phù Cát và Trường phổ thông Dân tộc nội trú trung học phổ thông Bình Định.

Liên hoan là dịp để các diễn viên, nghệ nhân cồng chiêng gặp gỡ, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm trong việc phục hồi, truyền dạy và phát huy nghệ thuật cồng chiêng đặc sắc của các dân tộc. Qua Liên hoan lần này, chúng ta sẽ được thưởng thức những tiết mục biểu diễn đặc sắc với những sắc thái văn hóa truyền thống của các dân tộc Chăm, Bana, H’rê thông qua phần thể hiện khéo léo, tài hoa của các diễn viên, nghệ nhân.

Qua đó, giới thiệu vốn văn hóa phong phú, độc đáo của các dân tộc anh em, nâng cao nhận thức, ý thức trong việc bảo tồn, phát huy các giá trị không gian văn hóa cồng chiêng của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh trong thời kỳ hội nhập và phát triển đất nước, tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc, cùng nhau phấn đấu xây dựng quê hương Bình Định ngày càng giàu đẹp. 

Sau phát biểu của Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, Ban Tổ chức Liên hoan văn hóa cồng chiêng các dân tộc thiểu số tỉnh Bình Định lần thứ II năm 2023 và lãnh đạo Tỉnh uỷ,HĐND, UBND,, Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định đã tặng Cờ lưu niệm và hoa cho các đoàn tham gia Liên hoan.

Kết thúc Lễ khai mạc Liên hoan văn hóa cồng chiêng các dân tộc thiểu số tỉnh Bình Định lần thứ II năm 2023 là các tiết mục trình diễn cồng chiêng của các đoàn. Theo đó, những tiết mục trình diễn cồng chiêng của trên 250 nghệ nhân, diễn viên các dân tộc thiểu số đã làm nên một Liên hoan hoành tráng, đặc sắc và ấn tượng...

Kết quả, giải A đã thuộc về đội cồng chiêng huyện Vĩnh Thạnh; 02 giải B thuộc về Trường PTDT Nội trú Bình Định và huyện An Lão; 04 giải C thuộc về các huyện Vân Canh, Tây Sơn, Hoài Ân, Phù Cát. 

Phát biểu tổng kết Liên hoan văn hóa cồng chiêng các dân tộc thiểu số tỉnh Bình Định lần thứ II-2023, thay mặt Ban tổ chức, ông Tạ Xuân Chánh, Tỉnh uỷ viên, Giám đốc Sở Văn hoá – Thể thao tỉnh Bình Định cho biết: So với Liên hoan văn hóa cồng chiêng các dân tộc thiểu số tỉnh Bình Định lần thứ I - 2019, Liên hoan năm nay được các địa phương, đơn vị quan tâm đầu tư rất bài bản, từ khâu chọn tiết mục, lên kịch bản dàn dựng, tập luyện đến phần biểu diễn trên sân khấu; đặc biệt Liên hoan thu hút rất đông lực lượng trẻ tham gia, trong đó có các em hoccj sinh của Trường Phổ thông dân tộc nội trú Bình Định.

Đây là dịp để các diễn viên, nghệ nhân cồng chiêng gặp gỡ, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm trong việc phục hồi, truyền dạy và phát huy nghệ thuật cồng chiêng đặc sắc của các dân tộc...

Đồng thời, ông Tạ Xuân Chánh đề nghị Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh Bình Định tiếp tục quan tâm chỉ đạo, hỗ trợ, tạo điều kiện để các địa phương phát triển nghệ thuật cồng chiêng, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của dân tộc...

                                                                                                                                                                                                                                                                                             Viết Hiền