Sau hơn 7 năm triển khai Đề án phát triển đô thị thông minh bền vững Việt Nam theo Quyết định 950/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng cho biết, nhiều địa phương đã đạt được kết quả tích cực, mở ra bước tiến quan trọng trong hành trình chuyển đổi số đô thị. Hiện 37 tỉnh, thành phố đã ban hành và thực hiện kế hoạch phát triển đô thị thông minh với nhiều giải pháp sáng tạo như trung tâm điều hành thông minh (IOC), hệ thống dữ liệu GIS, giao thông, chiếu sáng, cấp nước thông minh và các dịch vụ công trực tuyến.
Theo Bộ Xây dựng, mô hình đô thị thông minh đã mang lại lợi ích rõ rệt cho người dân, doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước. Người dân được tiếp cận các tiện ích hiện đại, thông tin minh bạch; doanh nghiệp có thêm cơ hội đầu tư minh bạch và hiệu quả hơn; trong khi chính quyền tăng khả năng quản lý, ra quyết định nhanh và chính xác. Đến nay, các bộ ngành đã ban hành 45 tiêu chuẩn kỹ thuật liên quan, tạo nền tảng cho triển khai trên diện rộng.
Tuy vậy, quá trình thực hiện vẫn còn nhiều khó khăn, từ việc thiếu thống nhất khái niệm và tiêu chuẩn, dữ liệu phân tán, đến hạn chế về cơ chế mua sắm, nguồn vốn và nhân lực. Sự tham gia của khu vực tư nhân còn mờ nhạt, khiến việc phát triển thiếu tính đồng bộ và bền vững.
Để khắc phục, Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến dự thảo Nghị định mới về phát triển đô thị thông minh, hướng tới thống nhất nhận thức, thiết lập khung pháp lý, phân định rõ trách nhiệm của từng chủ thể và tạo cơ sở triển khai đồng bộ. Dự thảo tập trung vào các chính sách then chốt như xác định khái niệm và yêu cầu chung của đô thị thông minh, xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá và công nhận các cấp độ phát triển, quy định về cơ sở dữ liệu và công nghệ vận hành, định hướng quy hoạch – xây dựng hạ tầng thông minh, cùng với việc phát huy vai trò của nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng.
Đáng chú ý, Nghị định cũng mở ra cơ chế khuyến khích hợp tác công – tư, xã hội hóa, thuê dịch vụ công nghệ và phát triển công nghiệp phục vụ đô thị thông minh, đồng thời áp dụng các ưu đãi của lĩnh vực công nghệ cao. Khi được ban hành, văn bản này kỳ vọng sẽ giải quyết các vướng mắc hiện tại, thống nhất phương thức triển khai và thúc đẩy mạnh mẽ quá trình số hóa, góp phần phát triển kinh tế đô thị và kinh tế số.
Phương Thảo (t/h)
