Trong lộ trình kiện toàn bộ máy hành chính sau chủ trương bãi bỏ cấp huyện trên toàn quốc từ ngày 1/7 tới, Chính phủ đang tích cực xây dựng Nghị định quy định tổ chức, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp xã. Một điểm nhấn đáng chú ý trong dự thảo Nghị định là đề xuất thành lập Trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã, được kỳ vọng sẽ trở thành "cánh tay nối dài" của chính quyền, nâng cao chất lượng phục vụ người dân, tổ chức và doanh nghiệp ngay tại cơ sở.
Theo đề xuất của Bộ Nội vụ, mô hình Trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã sẽ đảm nhận hai nhóm chức năng chính. Thứ nhất, Trung tâm sẽ đóng vai trò tham mưu, hỗ trợ UBND cấp xã trong việc xây dựng chính quyền điện tử và triển khai hiệu quả cơ chế một cửa, một cửa liên thông. Điều này sẽ giúp đơn giản hóa quy trình, giảm thiểu thời gian và chi phí cho người dân khi thực hiện các thủ tục hành chính. Thứ hai, Trung tâm sẽ là đầu mối phối hợp với các cơ quan nhà nước theo ngành dọc để trực tiếp tiếp nhận và giải quyết các thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền tại địa bàn cấp xã.
Theo ông Phan Trung Tuấn, Vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương, Bộ Nội vụ, cho biết đây mới chỉ là đề xuất ban đầu, và các cơ quan chức năng đang trong quá trình nghiên cứu, xây dựng các quy định cụ thể trong Nghị định của Chính phủ về tổ chức bộ máy chuyên môn của cả cấp tỉnh và cấp xã.
"Sẽ có những quy định cụ thể về việc đánh giá các chỉ số như quy mô dân số, diện tích tự nhiên, chức năng, nhiệm vụ quyền hạn cụ thể theo từng lĩnh vực của từng địa bàn," ông Tuấn nhấn mạnh. "Chúng tôi sẽ tiếp tục lấy ý kiến của các địa phương để tổ chức Trung tâm phục vụ hành chính công cho phù hợp bởi mô hình Trung tâm này gắn với yêu cầu giải quyết thủ tục hành chính của người dân, tổ chức, doanh nghiệp tại từng địa bàn. Do đó, việc mỗi xã có một trung tâm hay nhiều xã chung một trung tâm vẫn là việc chưa có câu trả lời cuối cùng. Chúng tôi sẽ nghiên cứu và báo cáo khi có phương án hợp lý nhất."
Trước đó, tại họp báo Chính phủ thường kỳ hồi đầu tháng Tư, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn cũng đã hé lộ về việc sau khi bỏ cấp huyện, một bộ phận cán bộ huyện sẽ "cơ bản chuyển về cấp xã". Mô hình cấp xã mới sẽ được tăng cường năng lực, trong đó có việc thành lập trung tâm hành chính công để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp trong giải quyết thủ tục.
Theo định hướng, sau khi cấp huyện được giải thể, cấp xã không chỉ tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn hiện có mà còn được giao thêm các quyền hạn từ cấp huyện chuyển về. Điều này đồng nghĩa với việc nhiều thủ tục hành chính trước đây người dân và doanh nghiệp phải thực hiện ở cấp huyện, trong tương lai sẽ được giải quyết ngay tại cấp xã. Để đáp ứng yêu cầu này, việc tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin tại cấp xã sẽ được đẩy mạnh, nhằm rút ngắn thời gian xử lý và nâng cao chất lượng phục vụ.
Thực tế, mô hình Trung tâm Phục vụ hành chính công đã được TP. Hà Nội triển khai thí điểm và cho thấy những hiệu quả tích cực. Đây là cơ quan hành chính thuộc UBND TP. Hà Nội, có chức năng quản lý nhà nước về kiểm soát và cải cách thủ tục hành chính, tổ chức thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông. Trung tâm đóng vai trò là đầu mối tập trung trong việc cung cấp thông tin, hướng dẫn, hỗ trợ, tiếp nhận, số hóa, theo dõi, kiểm soát, đôn đốc giải quyết và trả kết quả thủ tục hành chính. Đến nay, Hà Nội đã thiết lập được một mạng lưới rộng khắp với 12 chi nhánh và 30 điểm tiếp nhận dịch vụ công trên địa bàn thành phố.
Việc nhân rộng mô hình Trung tâm phục vụ hành chính công xuống cấp xã được kỳ vọng sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người dân, tổ chức, doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh cấp huyện sắp tới sẽ không còn tồn tại. Đây được xem là một bước đi quan trọng trong việc xây dựng một nền hành chính phục vụ, hiệu quả và gần dân hơn.
Tâm An (t/h)
