Dự án Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc đã được Quốc hội thảo luận ở hội trường lần cuối vào ngày 23/5, dự kiến biểu quyết thông qua vào ngày 15/6.

Trong quá trình thảo luận, nhiều ý kiến đại biểu băn khoăn về quy định cho nhà đầu tư thuê đất với thời hạn lên đến 99 năm. Bên lề Quốc hội, sáng 4/6, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã trả lời báo chí về một số quy định tại dự án Luật này, trong đó có vấn đề thời hạn tối đa cho thuê đất lên tới 99 năm.

Thủ tướng cho biết đã nhận được nhiều tin nhắn, thư, điện thoại của các trí thức, chuyên gia về vấn đề cho thuê đất 99 năm và khẳng định sẵn sàng lắng nghe ý kiến góp ý của tri thức, chuyên gia, nhân dân và đặc biệt là đại biểu Quốc hội về nội dung này. 

Theo đại biểu Lê Thanh Vân (Cà Mau), ưu đãi về thuế, đất đai tại các đặc khu thì mỗi nước khác nhau. Trong dự thảo luật lần này đã đặt ra ưu đãi vượt trội. 

"Tôi cho là không nhất thiết ưu đãi quá nhiều, quan trọng là môi trường đầu tư phải minh bạch, chính quyền phải thực sự trong sáng, thủ tục hành chính nhanh gọn", ông Vân nói.

Theo đại biểu, mô hình đặc khu đã trải qua nhiều giai đoạn, có nước thành công, có nước thất bại. Ta đi sau, phải coi đây là "phòng thí nghiệm" về thể chế. Thể chế không chỉ là ưu đãi mà còn là mô hình tổ chức, vận hành. Quan trọng là sự minh bạch. Và đối tượng thu hút tới đặc khu phải công nghệ cao.

Ông cũng cho biết, thời hạn ưu đãi cho thuê đất 99 năm được nhân dân rất quan tâm. Thời hạn đó mới là đề xuất của Chính phủ, còn quyền quyết định của Quốc hội.

"Có lẽ Quốc hội phải thực hiện quy trình lấy ý kiến riêng từng đại biểu xem có đồng thuận không, có thể biểu quyết riêng về điều này. Và quyền quyết định tối cao vấn đề này vẫn là đại biểu Quốc hội", ông Vân nhấn mạnh.

Đại biểu Dương Trung Quốc (Đồng Nai) cũng không đồng tình với ưu đãi quá lớn này trong dự luật. Đại biểu cho rằng: Việt Nam phải chứng minh với các nhà đầu tư rằng họ đến đây là có lợi, nhưng không cần đến quy định cho thuê đất đến 99 năm. 3 đặc khu đều là những "bờ xôi ruộng mật" của đất nước chứ không phải đất "khỉ ho cò gáy".

"Chúng ta phải thu hút các nhà đầu tư công nghệ cao, đó là lĩnh vực không cần đầu tư đến cả trăm năm như vậy. Cần nhìn vào địa chính trị và những bài học lịch sử. Nếu nhớ lại lịch sử, Vân Đồn là thương cảng cổ, cửa ngõ để các cuộc xâm lược bên ngoài vào Việt Nam. Tất nhiên thời thế thay đổi rồi nhưng tâm thế vẫn phải giữ", đại biểu Quốc nói.

Ông lưu ý: "Chúng ta rất mong muốn thu hút đầu tư, kể cả Trung Quốc - một nước lớn với nguồn lực lớn, nhưng ta đừng quá hạ mình đưa ra điều kiện quá ưu đãi như vậy. Các đại biểu Quốc hội nên bỏ phiếu đầu tiên cho việc có cho thuê đất 99 năm hay không".

Hoan Nguyễn