Bộ Xây dựng đề xuất danh mục sản phẩm, dịch vụ công nghiệp đường sắt thực hiện theo phương thức đặt hàng, giao nhiệm vụ.
Chính phủ yêu cầu Bộ Xây dựng hoàn thiện Nghị định đặt hàng, giao nhiệm vụ phát triển công nghiệp đường sắt Việt Nam. (Ảnh minh họa)

Văn phòng Chính phủ vừa ban hành Thông báo số 584/TB-VPCP thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tại cuộc họp về dự thảo Nghị định quy định việc giao nhiệm vụ, đặt hàng và tiêu chí lựa chọn tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam cung cấp dịch vụ, hàng hóa công nghiệp đường sắt.

Cụ thể hóa chiến lược phát triển đường sắt hiện đại, tự chủ

Nghị định này hướng tới cụ thể hóa chủ trương phát triển công nghiệp đường sắt hiện đại và tự chủ, từng bước nội địa hóa sản xuất phương tiện, vật tư, thiết bị cho các tuyến đường sắt đô thị và quốc gia, bao gồm cả đường sắt tốc độ cao.

Chính phủ giao Bộ Xây dựng tiếp tục rà soát, hoàn thiện dự thảo, trình ban hành trước ngày 31/10/2025. Đối với các cơ chế, chính sách đặc thù, Bộ cần báo cáo Đảng ủy Chính phủ để trình Bộ Chính trị xem xét, cho chủ trương trước khi ban hành.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, việc xây dựng Nghị định này phải đảm bảo đồng bộ, rõ ràng và minh bạch, tạo hành lang pháp lý cho doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng công nghiệp đường sắt.

Tạo cơ chế ưu đãi và thúc đẩy nội địa hóa sản xuất

Phó Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu danh mục hàng hóa, dịch vụ công nghiệp đường sắt theo hướng tập trung vào sản phẩm then chốt, ưu tiên ứng dụng công nghệ cao và phục vụ đường sắt tốc độ cao.

Bộ Xây dựng được giao hoàn thiện tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp dựa trên năng lực kỹ thuật, tài chính, kinh nghiệm và khả năng chuyển giao – đổi mới công nghệ. Nghị định cần bổ sung cơ chế ưu đãi vượt trội cho doanh nghiệp trong nghiên cứu, đào tạo nhân lực và phát triển sản phẩm nội địa.

Nhà nước sẽ xem xét đặt hàng dài hạn, bảo đảm đầu ra ổn định cho các doanh nghiệp đủ năng lực, đồng thời xây dựng quy trình công khai, minh bạch trong lựa chọn và đánh giá tổ chức được giao nhiệm vụ.

Hiện mạng lưới đường sắt quốc gia có 7 tuyến chính và 12 tuyến nhánh, tổng chiều dài 2.703 km. Cả nước có khoảng 35 cơ sở tham gia công nghiệp đường sắt, song phần lớn mới phục vụ sửa chữa, bảo trì thiết bị.

Việc ban hành Nghị định mới cùng danh mục sản phẩm, dịch vụ đặt hàng trong nước được kỳ vọng sẽ tạo động lực phát triển ngành công nghiệp đường sắt Việt Nam, tiến tới tự chủ công nghệ, giảm phụ thuộc nhập khẩu và mở rộng sản xuất trong nước.

Hậu Thạch (t/h)