VCCI thông tin, kim ngạch hàng hóa xuất nhập khẩu sử dụng ưu đãi thuế quan theo các FTA trong tổng kim ngạch xuất khẩu tương đối thấp, có xu hướng giảm trong vài năm trở lại đây (từ 39% năm 2018 xuống còn 33% năm 2020).
Đáng chú ý, các FTA gần đây (CPTPP, EVFTA) tỷ lệ sử dụng còn thấp hơn rất nhiều với một số FTA (từ 1% đến 8% như AIFTA, AJCEP-VJEPA, VCFTA, VKFTA, năm 2018).
Nguyên nhân được cho là do một số quy tắc xuất xứ cam kết được giải thích theo hướng bất lợi cho doanh nghiệp. Ngôn ngữ trong các Thông tư về quy tắc xuất xứ theo FTA tương tự ngôn ngữ trong cam kết FTA, không dễ hiểu, luôn cần được giải thích bởi cán bộ của Bộ Công thương (chủ thể duy nhất ở Việt Nam có đủ chuyên môn để giải thích và có hiệu lực, do vậy VCCI kiến nghị Bộ Công thương thành lập ngay Tổ công tác về Quy tắc xuất xứ theo các FTA.
Theo đó, Tổ công tác có nhiệm vụ tư vấn, hỗ trợ về quy tắc xuất xứ cho bất kỳ doanh nghiệp nào muốn tận dụng ưu đãi thuế quan FTA để xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa; Xử lý các vướng mắc về chính sách liên quan tới quy tắc xuất xứ trong FTA, tiếp nhận câu hỏi của doanh nghiệp, trả lời/phản hồi để trao đổi cụ thể hơn cho doanh nghiệp trong thời hạn ngắn (1-3 ngày).
Đồng thời, tổng hợp các vấn đề bất cập về chính sách liên quan tới quy tắc xuất xứ của các FTA. Đối với các vướng mắc trong thực thi tại các đơn vị chứng nhận xuất xứ, Tổ công tác trực tiếp xử lý trong thời hạn 1-3 ngày kể từ ngày tiếp nhận thông tin.
VCCI cũng kiến nghị thành lập tổ công tác để rà soát và tháo gỡ các khó khăn hiện nay về chi phí Logicstics
Bên cạnh đó, VCCI cũng kiến nghị thành lập Tổ công tác của Bộ Giao thông vận tải, Bộ Công thương để rà soát và tháo gỡ các khó khăn hiện nay về chi phí Logicstics, tình trạng thiếu container, do chi phí gia tăng mạnh từ năm 2020 tới nay.
Ngọc Khánh
