Cụ thể, cũng như nhiều doanh nghiệp khác do UBND TP. Hồ chí Minh quản lý, HDTC được Kiểm toán Nhà nước (KTNN) nhắc tới với những vi phạm như: Chưa thực hiện các thủ tục pháp lý để điều chỉnh doanh nghiệp thuê đất từ công ty TNHH MTV sang công ty cổ phần; Hoặc chưa hoàn tất thủ tục để ký hợp đồng thuê đất; Lập báo cáo tài chính tại thời điểm chính thức chuyển thành công ty cổ phần chưa chính xác, kết quả kiểm toán xác định tăng giá trị thực tế vốn Nhà nước tại thời điểm chính thức chuyển thành công ty cổ phần (tại nhiều doanh nghiệp trong đó có HDTC, với số tiền là 334,92 tỷ đồng và kiến nghị tăng thu ngân sách Nhà nước 505,97 tỷ đồng).
Với những vi phạm nêu trên, KTNN đã kiến nghị UBND TP. Hồ Chí Minh chỉ đạo các đơn vị có liên quan đôn đốc thu và xử lý theo quy định của pháp luật hiện hành khoản lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp giai đoạn chuyển thể là 3.280,1 triệu đồng, trong đó: Năm 2015 là 699,4 triệu đồng, năm 2016 là 2.580,7 triệu đồng; Chỉ đạo cơ quan chức năng có thẩm quyền tổ chức kiểm tra, rà soát và xử lý theo quy định của pháp luật về đất đai và các quy định khác có liên quan trong việc quản lý, sử dụng 2 khu đất: Nhà đất số 154 Phùng Hưng, Phường 15, Quận 5, diện tích đất 250m²; Khu đất tại số 36 Bùi Thị Xuân, phường Bến Thành, Quận 1, diện tích đất 1.004m².
Ngoài ra, Kiểm toán Nhà nước cũng đề nghị TP.Hồ Chí Minh chấn chỉnh, rút kinh nghiệm đối với việc chậm phê duyệt quyết toán tài chính tại thời điểm chính thức chuyển sang công ty cổ phần, đồng thời thực hiện phê duyệt quyết toán tiền thu cổ phần hóa, chi phí cổ phần hóa…; Phê duyệt chính thức giá trị hàng hóa, thành phẩm tồn kho, giá trị chi phí dở dang bao gồm 2 dự án (dự án An Sương, Quận 12 và dự án An Phú An Khánh, Quận 2 - nay là TP Thủ Đức), 26 lô đất tại khu dân cư Long Toàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và xử lý theo quy định của pháp luật về đất đai và các quy định khác có liên quan.
Bên cạnh đó, Kiểm toán Nhà nước cũng yêu cầu UBND TP. Hồ Chí Minh chỉ đạo cơ quan chức năng có thẩm quyền xác định tiền thuê đất nộp một lần cho toàn bộ thời gian thuê (lô đất số 36 Bùi Thị Xuân, Quận 1) và thông báo kịp thời nộp vào ngân sách Nhà nước theo đúng quy định của Luật Đất đai.
Kiểm toán Nhà nước còn kiến nghị TP. Hồ Chí Minh chỉ đạo cơ quan chức năng có thẩm quyền tổ chức rà soát, kiểm tra và xử lý theo quy định của pháp luật đối với việc hợp tác đầu tư 2 khu đất: Khu đất 227 Lý Thường Kiệt, Phường 6, quận Tân Bình, diện tích đất 4.967,1m² và khu đất phường Tân Phú, Quận 7, diện tích 44.862,5m²; Chỉ đạo cơ quan chức năng có thẩm quyền tổ chức rà soát, kiểm tra các khu đất mà đơn vị đang được quản lý và sử dụng để giải quyết theo quy định tại Luật Đất đai, Nghị quyết số 60/2018/QH14 ngày 15/6/2018 của Quốc hội và các văn bản pháp luật liên quan.
Công ty TNHH MTV Phát triển và Kinh doanh Nhà (HDTC) là doanh nghiệp Nhà nước, tiền thân là Ban Quản lý công trình Nhà ở, thuộc Sở Nhà đất và Công trình Công cộng TP. Hồ Chí Minh. Doanh nghiệp này thành lập từ năm 1984 nhưng sau đó được cổ phần hóa vào năm 2015 theo quyết định của UBND TP. Hồ Chí Minh và chính thức trở thành công ty cổ phần vào ngày 29/4/2016.
Qua nhiều năm hoạt động, HDTC được nhiều người biết đến với các dự án đầu tư phát triển khu dân cư, khu đô thị, kinh doanh địa ốc, tư vấn thiết kế và thi công xây dựng các công trình. Có thể kể đến các dự án của HDTC như: Khu đô thị mới An Phú - An Khánh, Khu dân cư Bình Trưng (Quận 2, nay là TP Thủ Đức), Khu dân cư An Sương (Quận 12), Khu dân cư Bình Trị Đông (huyện Bình Chánh)... và hàng loạt dự án quy mô khác.
Ngoài ra, HDTC còn gắn liền với tên tuổi của “đại gia” Đinh Trường Chinh. Sau khi cổ phần hóa, đại gia này đã “thâu tóm” và trở thành Chủ tịch HĐQT của HDTC.
Năm 2019, dự án có tên Laimain City thuộc Khu đô thị An Phú - An Khánh (Quận 2 - sau này là TP Thủ Đức) quy mô 131ha (gồm 8 cụm cao ốc với 13.092 căn hộ cao cấp) cũng do HDTC làm chủ đầu tư đã bị UBND Quận 2 ban hành quyết định xử phạt 40 triệu đồng, vì có hành vi tổ chức thi công công trình khi chưa có giấy phép xây dựng. Vụ lùm xùm này đã tốn khá nhiều “giấy mực” của báo chí một thời gian.
Cũng theo tìm hiểu của phóng viên, trước khi “thâu tóm” HDTC, thời điểm 2016, ông Đinh Trường Chinh còn là Chủ tịch HĐQT của Công ty TNHH Thương mại Quảng cáo Xây dựng Địa ốc Việt Hân (Công ty Việt Hân)
Doanh nghiệp này từng được biết đến với vai trò là đơn vị hợp tác, liên kết với Tổng Công ty Lương thực Miền Nam (Vinafood 2) thành lập Công ty TNHH Hai thành viên lấy tên là Công ty TNHH TM DV XD Việt Hân Sài Gòn. Sau đó sự hợp tác này đã biến khu đất vàng tại địa chỉ số 33 Nguyễn Du và 34-36-42 Chu Mạnh Trinh (Quận 1) từ đất công trở thành đất tư nhân.
Vụ việc sau đó đã bị Thanh tra Chính phủ chỉ ra hàng loạt những sai phạm của Vinafood 2 và các đơn vị liên quan tại Báo cáo kết luận số 2099/BC-TTCP ngày 2/12/2020.
Kết luận của Thanh tra Chính phủ cho rằng, việc chuyển nhượng, góp vốn của Vinafood 2 với Công ty Việt Hân tại 4 cơ sở nhà đất nói trên có dấu hiệu làm thất thoát tài sản Nhà nước, biến đất công thành đất tư. Do đó, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ đề nghị Cơ quan điều tra đẩy nhanh tiến độ điều tra, xử lý nghiêm cùng các vụ việc đã được Thanh tra Chính phủ chuyển đến.
Hoàng Dương – Nguyễn Tùng
