Báo cáo với đoàn công tác, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Việt Hùng cho biết, 4 dự án cao tốc gồm: Tuyên Quang - Hà Giang, đoạn qua tỉnh Hà Giang; Tuyên Quang - Hà Giang, đoạn qua tỉnh Tuyên Quang; cao tốc Đồng Đăng (Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (Cao Bằng) và cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng (Lạng Sơn) có tổng chiều dài 257,5km, chiếm khoảng 26% trong tổng số các dự án phải hoàn thành để đạt mục tiêu đến năm 2025 đưa vào khai thác 3.000 km đường bộ cao tốc và đảm bảo mục tiêu thông tuyến cao tốc từ Cao Bằng đến Cà Mau.
Tính đến ngày 29/5, về giải phóng mặt bằng, di dời hạ tầng kỹ thuật: Tỉnh Tuyên Quang đã cơ bản hoàn thành 69,7/69,7km tuyến chính (chưa bao gồm 8,1km bổ sung do điều chỉnh dự án). Hiện tỉnh này đang tiếp tục thực hiện di chuyển đối với đường điện 110Kv, 0,4Kv và đường thông tin liên lạc. Tỉnh Hà Giang đã hoàn thành giải phóng mặt bằng, di dời hạ tầng kỹ thuật. Tỉnh Cao Bằng đã cơ bản hoàn thành, một số vị trí cục bộ phát sinh do điều chỉnh thiết kế trong quá trình thực hiện, tuy nhiên không ảnh hưởng tới công tác thi công.
Tại tỉnh Lạng Sơn, dự án Đồng Đăng - Trà Lĩnh cơ bản đã hoàn thành bàn giao mặt bằng, còn 10 hộ dân chưa di dời (đối với phần mặt bằng bổ sung do điều chỉnh thiết kế, địa phương chưa phê duyệt phương án đền bù do chưa phê duyệt điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 huyện Văn Lãng). Dự án Hữu Nghị - Chi Lăng còn khoảng 1,99/59.87 km chưa bàn giao mặt bằng sạch; vẫn còn một số vị trí xôi đỗ, vướng nhà dân chưa thể thi công. Doanh nghiệp dự án mới bàn giao ranh giới giải phóng mặt bằng điều chỉnh cho địa phương khoảng 20/38,14ha để triển khai công tác giải phóng mặt bằng bổ sung.
Về tình hình thi công, các nhà đầu tư, nhà thầu đã tăng cường huy động máy móc thiết bị và nhân lực, song tiến độ và sản lượng thi công các dự án chuyển biến chậm. Dự án Tuyên Quang - Hà Giang, đoạn qua Tuyên Quang đạt 38,37%, chậm 16,6% so với kế hoạch; đoạn qua Hà Giang đạt 60%, chậm 12% so với kế hoạch. Dự án Đồng Đăng - Trà Lĩnh đạt 28,12%, vượt 0,26% so với kế hoạch.
Tuy nhiên, tiến độ đang được đánh giá trên cơ sở kế hoạch hoàn thành thông tuyến năm 2025 trên lớp K95, Bộ Xây dựng đã đề nghị lập lại tiến độ theo mục tiêu hoàn thành thông tuyến trên lớp bê tông nhựa. Dự án Hữu Nghị - Chi Lăng đạt 20,33%, chậm 2,6 % so với kế hoạch điều chỉnh lần 2 (chậm 28% so với kế hoạch tỉnh đã chấp thuận).
Về vốn, cả 4 tỉnh: Tuyên Quang, Hà Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn đều báo cáo gặp khó khăn trong việc cân đối nguồn vốn. Cụ thể, dự án Tuyên Quang - Hà Giang, đoạn qua tỉnh Tuyên Quang thiếu 1.800/2.300 tỷ đồng vốn ngân sách địa phương so với cam kết khi lập báo cáo nghiên cứu khả thi. Tỉnh đề nghị giao bổ sung 1.800 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách địa phương. Đồng thời, giao bổ sung 2.000 tỷ đồng từ nguồn tăng thu ngân sách Trung ương năm 2023 đã được cấp có thẩm quyền thông qua.
Dự án Tuyên Quang - Hà Giang, đoạn qua tỉnh Hà Giang gặp khó khăn trong việc cân đối nguồn ngân sách địa phương để đủ vốn thực hiện dự án, tỉnh đề nghị hỗ trợ bổ sung 1.380 tỷ đồng từ ngân sách địa phương để hoàn thành dự án giai đoạn 1 và bổ sung 1.500 tỷ đồng để thực hiện cho giai đoạn mở rộng, hoàn chỉnh 4 làn xe (đang điều chỉnh chủ trương). Dự án Đồng Đăng - Trà Lĩnh đề nghị bổ sung khoảng 3.420 tỷ đồng từ nguồn ngân sách Trung ương. Dự án Hữu Nghị - Chi Lăng đề nghị bổ sung khoảng 2.700 tỷ đồng từ nguồn ngân sách Trung ương.
Thảo luận tại buổi làm việc, đại diện UBND các tỉnh đã nêu kết quả, khó khăn vướng mắc thực hiện một số nhiệm vụ đoàn kiểm tra số 5 giao tại cuộc làm việc đầu tháng 3/2025, kiến nghị một số giải pháp để đẩy nhanh tiến độ như: khẩn trương triển khai khu tái định cư; di dời hạ tầng kỹ thuật; giải quyết các thủ tục hành chính về nâng cấp mỏ vật liệu; bổ sung bãi đổ thải phục vụ các dự án. UBND tỉnh Lạng Sơn kiến nghị Chính phủ bố trí bổ sung vốn ngân sách trung ương cho dự án cao tốc Hữu Nghị-Chi Lăng để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án.
Các nhà đầu tư, nhà thầu thi công đều cam kết thực hiện rà soát công tác tổ chức thi công, bổ sung thiết bị, nhân lực để gia tăng năng lực sản xuất tại hiện trường trong thời gian tới.
Phát biểu kết luận, Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơnkhẳng định: 4 dự án đường bộ cao tốc trên có ý nghĩa quan trọng góp phần hoàn thành mục tiêu 3.000 km đường bộ cao tốc trong năm 2025 theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại phiên họp lần thứ 16 Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải. Đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội các tỉnh trong vùng dự án và khu vực cũng như cả nước.
Ghi nhận đánh giá cao những nỗ lực của cấp ủy, chính quyền các tỉnh Lạng Sơn, Cao Bằng, Tuyên Quang, Hà Giang trong công tác giải phóng mặt bằng, di dời hạ tầng kỹ thuật phục vụ thi công các hạng mục của dự án; tinh thần trách nhiệm làm liên tục “3 ca, 4 kíp” của đơn vị thi công 4 dự án cao tốc này.
Về nhiệm vụ trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh: 4 dự án cao tốc đang triển khai tại 4 tỉnh có ý nghĩa quan trọng vừa để cải thiện hạ tầng giao thông kết nối vừa góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của mỗi tỉnh, hoàn thành mục tiêu 3.000 km vào cuối năm 2025. Trên tinh thần đó, các địa phương phải huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc trong thực hiện công tác giải phóng mặt bằng; các nhà thầu phải nghiên cứu phương án thi công đạt hiệu quả cao nhất từ nay đến cuối năm kể cả khi thời tiết bất lợi.
Cụ thể, các địa phương phải giải quyết dứt điểm về mặt bằng, bãi đổ thải, di chuyển hạ tầng kỹ thuật xong trước ngày 15/6/2025. Về thi công xây lắp, các nhà thầu rà soát lại các hạng mục công việc, lập lại kế hoạch sản xuất, tập trung tăng thêm nguồn lực tài chính, thiết bị, xe máy, có phương án dự phòng để bù tiến độ nếu thời thiết bất lợi để hoàn thành nền và một lớp mặt đường bê tông nhựa các dự án trong năm 2025. Các chủ đầu tư chỉ đạo đơn vị tư vấn giám sát và tăng cường công tác kiểm tra thực hiện nghiêm túc nhiệm vụ quản lý chất lượng công trình theo thiết kế, nhất là các công trình cầu vượt sông, hầm vượt núi, “không vì tiến độ mà bỏ qua chất lượng”.
UBND các tỉnh yêu cầu các Ban Quản lý dự án, chủ đầu tư thường xuyên kiểm tra, đôn đốc các đơn vị tư vấn giám sát, nhà thầu trong công tác quản lý chất lượng công trình, "không vì tiến độ mà bỏ qua chất lượng". Đặc biệt cần lưu ý đến chất lượng thi công xây dựng các công trình có tính chất phức tạp như hầm, cầu lớn, các đoạn đào sâu, đắp cao, các vị trí tuyến qua khu vực có hang Karst... để đảm bảo chất lượng khai thác ổn định, lâu dài. UBND các tỉnh rà soát, nghiên cứu phương án đầu tư trạm dừng nghỉ, hệ thống giám sát giao thông ITS, thu phí ETC, kiểm soát tải trọng xe bảo đảm hoàn thành đồng bộ với các dự án.
Các doanh nghiệp dự án tăng cường nhân lực, phương tiện máy móc tranh thủ thời tiết thuận lợi thi công nhiều ca, nhiều kíp cả ngày lẫn đêm nhằm đảm bảo tiến độ, chất lượng các hạng mục dự án; áp dụng công nghệ cao trong quản lý thi công; bảo đảm an toàn vệ sinh lao động, môi trường.
PV
