Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng có tổng chiều dài tuyến chính 390,9km, đoạn qua địa phận tỉnh Lào Cai có chiều dài 143,29km qua địa bàn 12 xã, phường. Điểm đầu tại vị trí nối ray với Trung Quốc, điểm cuối tại phường Âu Lâu, tỉnh Lào Cai; có 04 nhà ga và 05 trạm tác nghiệp kỹ thuật.
Tổng mức đầu tư dự án là 203.231 tỷ đồng, trong đó chi phí bồi thường, hỗ trợ tái định cư là 35.751 tỷ đồng (tổng kinh phí GPMB đoạn qua địa phận tỉnh Lào Cai khoảng 8.229 tỷ đồng).
Toàn tuyến cần thu hồi 1.397ha đất, ảnh hưởng tới 5.181 hộ dân, 1.917 hộ cần tái định cư, với 45 khu tái định cư được bố trí. Có 104 dự án đang hoạt động trong Khu công nghiệp Đông Phố Mới, 02 Cụm công nghiệp (Đông Phố Mới, Sơn Mãn - Vạn Hòa) phải di chuyển để phục vụ thi công ga Lào Cai mới.
Theo báo cáo tại cuộc họp, công tác khảo sát, đo đạc hiện trạng toàn tuyến đã hoàn thành 100%. Cụ thể, khu vực phía Bắc (phường Lào Cai, Cam Đường; các xã Gia Phú, Bảo Thắng, Bảo Hà) hoàn tất đo đạc 66,1km, diện tích 660,43ha. Khu vực phía Nam (phường Âu Lâu, các xã Châu Quế, Đông Cuông, Tân Hợp, Mậu A, Xuân Ái, Quy Mông) đã đo đạc xong 77,19km, diện tích 716,62ha.
Về triển khai xây dựng các khu tái định cư: Khu vực phía Bắc tỉnh Lào Cai (gồm: phường Lào Cai và phường Cam Đường; các xã: Gia Phú, Bảo Thắng, Bảo Hà) xây dựng các khu tái định cư tập trung: Thống kê sơ bộ theo ranh giới GPMB được bàn giao, tổng số hộ cần bố trí, sắp xếp tái định cư để phục vụ GPMB dự án là 970 hộ, xây dựng 19 khu tái định cư, thực hiện trong 16 dự án.
Về di chuyển, sắp xếp các cơ sở sản xuất trong các khu, cụm công nghiệp, tổng số khoảng 104 dự án đang hoạt động gồm: 41 dự án đang hoạt động trong KCN Đông Phố Mới, 62 dự án trong CCN Đông Phố Mới và CCN Sơn Mãn và 01 dự án phải di chuyển do nằm trong ranh giới GPMB Ga liên vận quốc tế Lào Cai.
Khu vực phía Nam tỉnh Lào Cai (gồm phường Âu Lâu, các xã: Châu Quế, Đông Cuông, Tân Hợp, Mậu A, Xuân Ái, Quy Mông) đã phê duyệt dự án GPMB gồm 26 khu tái định cư tập trung với tổng diện tích là 90,53ha với 1.205 lô tái định cư được bố trí, sắp xếp. Hiện nay, Chủ đầu tư đang triển khai công tác lập hồ sơ thiết kế sau thiết kế cơ sở 26 khu tái định cư của dự án.
Cũng theo báo cáo tại cuộc họp, các nhiệm vụ tỉnh Lào Cai được giao theo các Thông báo Kết luận của Thủ tướng Chính phủ là 12 nhiệm vụ. Đến nay, tỉnh Lào Cai đã hoàn thành 06 nhiệm vụ; đang thực hiện theo tiến độ 06 nhiệm vụ (chủ yếu là những nhiệm vụ thường xuyên đôn đốc đẩy nhanh tiến độ GPMB).
Tại cuộc họp, lãnh đạo các địa phương có dự án đi qua nêu rõ khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng, như chậm ban hành chính sách thống nhất, thiếu kinh phí, đơn giá chưa phù hợp… Các ý kiến đề xuất cần sớm điều chỉnh khung chính sách, đảm bảo đủ quỹ đất tái định cư và đẩy nhanh công tác bồi thường, hỗ trợ.
Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Lào Cai Trịnh Xuân Trường khẳng định, đây là dự án trọng điểm quốc gia, có vai trò đặc biệt trong thúc đẩy hành lang kinh tế, dự án rất quan trọng đối với sự phát triển tỉnh. “Giải phóng mặt bằng là khâu then chốt để triển khai dự án, cần tập trung cao độ và thống nhất cách làm đúng quy định”, đồng chí Trường nhấn mạnh.
Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Lào Cai Trịnh Xuân Trường cũng yêu cầu khẩn trương kiện toàn Ban chỉ đạo giải phóng mặt bằng cấp xã; đẩy mạnh tuyên truyền, khen thưởng kịp thời các tập thể, cá nhân làm tốt.
Đồng thời, giao Sở Xây dựng sớm thẩm định các khu tái định cư; Sở Tài nguyên và Môi trường sớm trình bảng giá đất, trình sớm chính sách đền bù giải phóng mặt bằng, hoa màu…
Tỉnh Lào Cai cũng cam kết điều hành linh hoạt, bố trí đủ vốn cho công tác GPMB; đồng thời tăng cường giám sát, đảm bảo minh bạch, không để xảy ra sai phạm, có sự tham gia giám sát của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội.
Hải Minh - Đức Diện
