Nhiều hợp đồng xuất khẩu thủy sản bị hủy do lo ngại cá nhiễm kim loại nặng

THCL Sau thảm họa môi trường ở 4 tỉnh miền Trung, nhiều khách hàng quốc tế đã hủy hợp đồng không mua thủy sản của các DN có nhà máy chế biến tại 4 tỉnh này.

Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) vừa đại diện cho 270 DN trong ngành kiến nghị lên Chính phủ, Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về thiệt hại sau thảm họa môi trường tại 4 tỉnh miền Trung.

"Nhiều khách hàng quốc tế quan ngại nhiễm kim loại nặng vào nguyên liệu và sản phẩm. Vì vậy, họ đã hủy hợp đồng không mua thủy sản với các DN có nhà máy chế biến tại 4 tỉnh miền Trung. Các DN đã bị thiệt hại rất lớn", VASEP nhấn mạnh.

Theo đó, ngành thủy sản không chỉ gắn liền với lực lượng đông đảo lao động nông – ngư dân và công nhân, mà đã được Chính phủ xác định là ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước, với kim ngạch xuất khẩu 7 - 8 tỷ USD/năm trong thời gian hiện tại, tăng trưởng trung bình 8 - 10%/năm.

Tuy nhiên, sự cố ô nhiễm đã gây tâm lý hoang mang, lo sợ đến đời sống, việc làm cũng như sức khỏe của người lao động. Ngư dân lo lắng và không dám đi đánh bắt. Việc này dẫn đến sản lượng thu mua của DN giảm 60% so cùng kỳ.

“Nguồn nguyên liệu thiếu trầm trọng, trong khi đầu ra của sản phẩm cũng bị co lại nên DN thu mua nguyên liệu trong 8 tháng chỉ đạt khoảng 40% và doanh số bán ra cũng bị giảm mạnh", VASEP cho biết.

Đơn cử, Công ty Nam Hà Tĩnh (Shatico) ở Kỳ Anh, thu mua được 228 tấn sau 8 tháng, trong khi cùng kỳ 2015 đạt 580 tấn (giảm đến 60%). Công ty xuất khẩu chỉ được 160 tấn, kim ngạch 1,4 triệu USD, trong khi cùng kỳ là 2,4 triệu USD.

Việc để xảy ra thảm họa ô nhiễm môi trường tại các tỉnh miền Trung đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất thủy sản của ngư dân, DN nói riêng và đến các sức ép ngày càng lớn từ thị trường nhập khẩu nói chung.

Các nhà máy chế biến bị thiếu nguyên liệu sản xuất. Nhiều nhà máy chế biến phải tạm ngừng sản xuất hoặc sản xuất với công suất rất thấp để duy trì và giữ chân công nhân. Nếu tình trạng thiếu nguyên liệu tiếp tục kéo dài, nguy cơ nhà máy phải đóng cửa là rất lớn.

Đối với thị trường nội địa, người dân trên cả nước với tâm lý hoang mang, lo lắng, hạn chế mua khiến các DN và ngư dân không tiêu thụ được sản phẩm. Hàng nội địa phải bảo quản lâu ngày ở kho. Do đó, DN phải chịu thêm nhiều chi phí (tiền điện, kho...).

Trước thiệt hại nặng nề và ảnh hưởng nghiêm trọng của sự cố ô nhiễm môi trường đối với các DN và ngư dân thủy sản, VASEP kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành khẩn trương đẩy mạnh công tác truyền thông để khách hàng nước ngoài không bị quan ngại và vẫn tin vào hình ảnh thủy sản của Việt Nam đảm bảo chất lượng.

Đồng thời, Hiệp hội cũng kiến nghị Chính phủ có sự can thiệp đối với Tập đoàn Formosa trong vấn đề có trách nhiệm đối với DN và người dân ở 4 tỉnh miền Trung; có chính sách - giải quyết hỗ trợ cho DN và người dân bị ảnh hưởng bởi sự cố môi trường gây ra.

Ngọc Linh