LTS: Những tác động tiêu cực từ việc kinh doanh hàng nhái, hàng giả, hàng kém chất lượng mang lại cho xã hội là không nhỏ, không những ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tài chính của người tiêu dùng, mà còn làm suy giảm niềm tin của người tiêu dùng đến tính minh bạch của thị trường hàng hóa, làm giảm uy tín của các nhà sản xuất chân chính.
Mặc dù vấn nạn này đang được các cấp các ngành liên tục đấu tranh, triệt phá, tuy nhiên thực trạng hàng giả hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ vẫn đang diễn ra một cách công khai, đặc biệt là vùng nông thôn.
Bạn đọc hẳn vẫn còn nhớ những ghi nhận về siêu thị tại xã Hải Hậu, Ninh Bình – một trong những cơ sở bán lẻ lớn nhất khu vực. Bài viết trước đã phản ánh những bất thường đáng lo ngại: hàng loạt sản phẩm nhập ngoại bày bán không có tem nhãn phụ tiếng Việt, nguồn gốc xuất xứ mập mờ, thậm chí có dấu hiệu giả mạo thương hiệu nổi tiếng. Việc một siêu thị hoạt động lâu năm, quy mô lớn vẫn tồn tại những dấu hiệu vi phạm trong kinh doanh cho thấy thói quen tiêu dùng và thói quen kinh doanh tại địa phương vẫn còn nhiều bất cập, thách thức nỗ lực làm sạch thị trường. Thực trạng này đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của các cơ quan chức năng trong việc kiểm tra, xử lý, giáo dục và tuyên truyền để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng một cách thực chất.
Tòa soạn Thương hiệu và Công luận xin tiếp tục gửi tới Qúy độc giả những ghi nhận mới nhất tại một số địa điểm kinh doanh trên địa bàn xã Hải Anh, xã Hải Hậu tỉnh Ninh Bình, nhằm cung cấp cho độc giả góc nhìn khách quan về thực trạng hàng hóa đang diễn ra trên địa bàn này.
Những ghi nhận tại cơ sở Sinh Hưởng xã Hải Anh
Nhắc tới Sinh Hưởng đặt tại xóm 35 xã Hải Minh, huyện Hải Hậu trước kia (nay thuộc xã Hải Anh, Ninh Bình) không mấy ai ở đây không biết đến cơ sở nổi tiếng này. Nổi tiếng là bởi đây là cơ sở kinh doanh lâu đời, đặt tại vị trí trung tâm của xã; nổi tiếng là bởi quy mô rộng lớn của cơ sở kinh doanh, tại đây bày bán đa dạng các mặt hàng, nhu yếu phẩm thiết yếu phục vụ bà con quanh vùng. Tuy nhiên, khi mục sở thị cơ sở kinh doanh này mới thấy được nhiều bất cập liên quan đến hàng hóa tại đây.
Bước vào cửa hàng, trước mắt phóng viên là hàng nghìn mặt hàng nhu yếu phẩm đủ chủng loại bày bán tại đây. Theo quan sát, đa phần các mặt hàng bày bán tại đây đều mang thương hiệu của các công ty sản xuất trong nước. Bên cạnh đó bày bán nhiều mặt hàng nhập ngoại không dán tem nhãn phụ theo quy định.
Cụ thể, phóng viên ghi nhận được tại quầy bày bán gia vị, nhiều sản phẩm ngoài tem nhãn gốc bằng chữ Nhật, chữ Trung Quốc,… không có bất kỳ thông tin nào bằng tiếng Việt liên quan đến đơn vị nhập khẩu hay phân phối sản phẩm tại thị trường Việt Nam.
Tiếp tục di chuyển đến quầy bánh kẹo, đồ khô nhiều sản phẩm cũng chỉ có tem nhãn gốc bằng chữ nước ngoài mà không có bất cứu thông tin nào liên quan đến sản phẩm bằng tiếng Việt. Đáng chú ý, nhiều sản phẩm còn “trắng” thông tin, không có nơi sản xuất, không hạn sử dụng.
Ghi nhận tương tự tại khu vực bày bán các sản phẩm tất (vớ) nhiều sản phẩm chỉ có chữ Trung Quốc, mà không có thông tin ào liên quan đến sản phẩm bằng tiếng Việt theo quy định. Một số sản phẩm còn gắn cả thương hiệu thời trang nổi tiếng như Nike, Adidas,… với giá chỉ hơn 10 nghìn đồng/sản phẩm.
Bên cạnh đó, trong quá trình tác nghiệp, phóng viên còn ghi nhận thêm việc cơ sở này bày bán nhiều sản phẩm thuốc lá một cách công khai. Theo quy định, để bán sản phẩm này cơ sở kinh doanh phải có "Giấy phép bán lẻ sản phẩm thuốc lá" do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp. Ngoài ra, pháp luật cũng quy định rõ việc cấm trưng bày nhiều hơn 1 bao/1 tút tại điểm bán lẻ, không được trưng bày quá 01 bao, 01 tút hoặc 01 hộp của một nhãn hiệu thuốc lá. Đây là quy định nhằm hạn chế tối đa việc quảng bá, tiếp thị sản phẩm. Vậy, liệu rằng cơ sở này đã có "Giấy phép bán lẻ sản phẩm thuốc lá" hay chưa? Việc bày bán công khai nhiều sản phẩm thuốc lá có được xử lý triệt để hay không? 
Việc kinh doanh sản phẩm hàng hóa tại cơ sở này đã đúng quy định hay chưa, nguồn gốc xuất xứ, chất lượng sản phẩm đang bày bán tại đây có được đảm bảo hay không? Câu hỏi này xin được gửi tới các cơ quan chức năng phụ trách địa bàn sớm vào cuộc xác minh làm rõ.
Nhiều hàng hóa tại Thế giới mẹ & bé Ngân Hà – xã Hải Hậu không dán tem nhãn phụ tiếng Việt
Rời khỏi xã Hải Anh, phóng viên có mặt tại một địa điểm kinh doanh khác nằm tại số 10, khu 1, xã Hải Hậu, tỉnh Ninh Bình. Đây là địa điểm kinh doanh đồ dùng cho bà mẹ và trẻ sơ sinh với đa dạng các mặt hàng tiện ích.
Tại đây, nhiều sản phẩm đồ sơ sinh được chủ cơ sở khéo léo bày biện bắt mắt. Ghi nhận tại quầy bán các sản phẩm mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, nhiều sản phẩm nhập ngoại được bày bán tại đây. Bên cạnh các sản phẩm trong nước, sản phẩm nhập ngoại được dán tem nhãn phụ theo quy định, không khó để có thể bắt gặp những sản phẩm mỹ phẩm, thực phẩm chức năng không dán tem nhãn phụ tiếng Việt.
Tiếp tục di chuyển tới quầy bày bán nước ngọt, đồ ăn dặm dành cho trẻ em. Nhiều sản phẩm ngoài nhãn gốc bằng chữ nước ngoài, cũng không hề tìm thấy bất kỳ thông tin nào bằng tiếng Việt liên quan đến sản phẩm.
Ghi nhận tương tự tại khu vực bày bán sản phẩm quần áo trẻ em, nhiều sản phẩm chỉ có tem nhãn gốc bằng chữ Trung Quốc, không có thông tin cần thiết về sản phẩm bằng tiếng Việt, không có dấu chứng nhận hợp quy của cơ quan chức năng kiểm nghiệm về độ an toàn của sản phẩm. Theo lời nhân viên bán hàng, những sản phẩm quần áo trẻ em này đều được nhập từ Quảng Châu về, đây là những mặt hàng được người dân quanh khu vực rất ưa chuộng bởi kiểu dáng đẹp và giá cả phải chăng.
Theo quy định của pháp luật về tem nhãn, sản phẩm bày bán phải có nhãn hàng hóa. Nhãn hàng hoá bao gồm hai loại là nhãn gốc và nhãn phụ. Nhãn gốc: Đây là nhãn được thể hiện lần đầu được gắn trên bao bì, hàng hóa do các cá nhân, tổ chức sản xuất hàng hóa tự gắn lên đó (được quy định tại khoản 3, Điều 3, Nghị định 43/2017/NĐ-CP).
Nhãn phụ cũng tương tự như nhãn gốc được gắn lên trên hàng hóa hoặc bao bì thương phẩm nhưng ngôn ngữ sử dụng phải là tiếng Việt, trên đó nêu rõ những nội dung bắt buộc trên nhãn gốc luật định các cá nhân, tổ chức phải dịch từ tiếng nước ngoài sang tiếng Việt hoặc là những nội dung mà nhãn gốc còn thiếu theo quy định của pháp luật Việt Nam cần phải bổ sung (được quy định tại khoản 4, Điều 3, Nghị định 43/2017/NĐ-CP).
Những ghi nhận trên xin được gửi tới lực lượng Quản lý thị trường phụ trách khu vực, cũng như các cơ quan chức năng có liên quan sớm vào cuộc xác minh, làm rõ, nhằm đảm bảo tính minh bạch thị trường cũng như đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng của người tiêu dùng trên địa bàn quản lý.
(Còn nữa)
T.N - T.A
