Giải pháp trung tâm chính là việc tạo đột phá trong thu hút đầu tư, huy động toàn bộ các nguồn lực để phát triển và hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng. Trong đó, tỉnh đặc biệt ưu tiên hạ tầng giao thông chiến lược đa phương thức, hạ tầng các khu kinh tế, khu công nghiệp, hạ tầng cảng biển và dịch vụ cảng biển, hạ tầng năng lượng, hạ tầng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, hạ tầng đô thị, hạ tầng nông nghiệp, nông thôn, cùng với hạ tầng văn hóa và xã hội.
Cùng với đó, Quảng Ninh quyết liệt đẩy mạnh xã hội hóa đối với các dịch vụ công, nhất là trong lĩnh vực y tế, chăm sóc sức khỏe Nhân dân, giáo dục đào tạo, văn hóa thể thao, cũng như các công trình, dự án cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất và sinh hoạt của người dân ở nông thôn. Tỉnh cam kết tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho tất cả các dự án đầu tư, bao gồm dự án đầu tư công, BOT, BT và dự án ngoài ngân sách, nhằm khơi thông mọi nguồn lực.
Đặc biệt, chiến lược của tỉnh là lấy nguồn lực nhà nước để khơi dậy, dẫn dắt, kích hoạt nguồn lực xã hội, chú trọng huy động nguồn lực nhàn rỗi trong dân cư để thúc đẩy đầu tư sản xuất, kinh doanh. Một trọng tâm chiến lược khác là đẩy mạnh liên kết vùng, mở rộng và cơ cấu lại không gian phát triển kinh tế để phù hợp với hệ thống hành chính mới.
Về hạ tầng giao thông, Quảng Ninh sẽ tiếp tục hoàn thiện đồng bộ và tạo đột phá mạnh mẽ trong xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông chiến lược, hiện đại, đa phương thức. Mục tiêu là đảm bảo kết nối đồng bộ các khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp, các hành lang phát triển và chuỗi giá trị. Tỉnh ưu tiên đặc biệt cho việc kết nối đồng bộ hệ thống logistics (kho bãi, điểm tập kết và trạm trung chuyển hàng hóa,...) của sân bay, cảng biển. Nguồn lực sẽ được tập trung cao độ để hoàn thành các công trình, dự án trọng điểm trong giai đoạn 2026 - 2030.
Các dự án tiêu biểu bao gồm: Nâng cấp Quốc lộ 4B đoạn qua Quảng Ninh, đường sắt Yên Viên - Hạ Long, Đường sắt khổ tiêu chuẩn Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái, Đường sắt cao tốc Hà Nội - Hạ Long, cầu Bắc Luân 3, Đường ven biển phía Tây Bắc Vịnh Cửa Lục - cầu Trới 2 - cầu Tình Yêu, Đường bao biển kéo dài từ đường Trần Quốc Nghiễn - cầu Bình Minh - cầu Bang, Đường ven biển phía Bắc Vịnh Cửa Lục kéo dài đến đường dẫn cầu Bình Minh.
Đồng thời, tỉnh sẽ xây dựng hạ tầng giao thông và hạ tầng kinh tế - xã hội tại Đặc khu Vân Đồn và Đặc khu Cô Tô, cùng với một số cảng, bến cảng, khu bến quan trọng, và hạ tầng cấp nước, cấp điện, thoát nước cho các khu công nghiệp, cụm công nghiệp. Đặc biệt, tỉnh chú trọng đầu tư phát triển hạ tầng vận tải đa phương thức, dịch vụ logistics, hướng tới hình thành và phát triển trung tâm logistics vùng và liên vùng ở các khu kinh tế.
Đối với hạ tầng các khu kinh tế, khu công nghiệp, tỉnh định hướng phát triển đồng bộ, hiện đại theo hướng sản xuất sạch, thân thiện môi trường, sử dụng hiệu quả tài nguyên, thúc đẩy cộng sinh công nghiệp và dịch vụ. Tỉnh sẽ phát triển các khu công nghiệp mới với các mô hình phù hợp, ưu tiên xây dựng các khu công nghiệp sinh thái, khu công nghiệp có phát thải ròng bằng 0, các khu công nghiệp chuyên biệt và khu công nghệ cao để thu hút các ngành công nghiệp công nghệ cao, dịch vụ chất lượng cao tại các địa phương trọng điểm như Quảng Yên, Đông Triều, Hạ Long, Vân Đồn. Điểm nhấn chiến lược là xây dựng Đặc khu Vân Đồn trở thành đặc khu kinh tế thế hệ mới ngang tầm khu vực và toàn cầu, là trung tâm công nghiệp giải trí, công nghiệp văn hóa có casino, du lịch biển đảo cao cấp, dịch vụ tổng hợp đẳng cấp quốc tế, phát triển theo mô hình đô thị thông minh, trung tâm kinh tế và văn hóa của khu vực.
Khu kinh tế ven biển Quảng Yên sẽ tiếp tục được phát triển với vai trò là động lực tăng trưởng của tuyến phía Tây và của tỉnh. Bên cạnh đó, Quảng Ninh thúc đẩy mạnh mẽ xây dựng, phát triển cửa khẩu thông minh tại Móng Cái và triển khai khu hợp tác ngành nghề qua biên giới Móng Cái - Đông Hưng. Tỉnh đặc biệt chú trọng thu hút, huy động các nguồn lực đầu tư phát triển đồng bộ, hiện đại hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, giải quyết dứt điểm các điểm nghẽn ở các khu công nghiệp như giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch đầu tư nhà ở cho công nhân, trường học, bệnh viện, hệ thống kho bãi.
Về hạ tầng cảng biển và dịch vụ cảng biển, tỉnh đẩy mạnh phát triển khoa học công nghệ phục vụ kinh tế biển, cảng biển, gắn với thu hút và đẩy mạnh đầu tư xây dựng hệ thống cảng biển nước sâu đồng bộ, hiện đại, các cảng tàu, âu tàu du lịch đẳng cấp quốc tế. Sự phát triển này sẽ gắn liền với kinh tế chuỗi khu kinh tế, khu đô thị ven biển cận kề, đưa Quảng Ninh trở thành một trong những trung tâm logistics trọng điểm của cả nước. Tỉnh tập trung hoàn thiện, sớm đưa vào hoạt động hiệu quả cảng Vạn Ninh, đồng thời đẩy nhanh tiến độ các dự án nạo vét luồng hàng hải tại Vạn Gia, Sông Chanh, Hòn Gai.
Trong lĩnh vực hạ tầng đô thị, tỉnh sẽ đầu tư, nâng cấp, hoàn thiện các tiêu chuẩn, tiêu chí hạ tầng các đô thị theo lộ trình, xây dựng đô thị thông minh, đô thị văn hóa, sinh thái, môi trường, gắn với phát triển mạnh kinh tế đô thị. Mục tiêu là xây dựng chuỗi đô thị với hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ, hiện đại, văn minh, thích ứng với biến đổi khí hậu, phòng, chống thiên tai, đáp ứng các tiêu chí của thành phố trực thuộc Trung ương.
Đặc biệt, tỉnh nghiên cứu xây dựng trung tâm hành chính mới của tỉnh, quảng trường và tượng đài Hồ Chí Minh, trung tâm văn hóa, thể dục thể thao, dịch vụ, du lịch ở khu vực phía bắc Vịnh Cửa Lục; lấy Vịnh Cửa Lục làm trung tâm kết nối phát triển đô thị theo mô hình đa cực, mở rộng đô thị lên phía Bắc. Quảng Ninh sẽ đẩy nhanh tốc độ nâng cao chất lượng đô thị hóa, bảo đảm kết hợp đồng bộ và hài hòa giữa cải tạo, chỉnh trang, tái thiết đô thị với phát triển các đô thị mới.
Đối với hạ tầng nông nghiệp, nông thôn, tỉnh chú trọng phát triển hạ tầng thủy lợi, các hồ chứa nước theo hướng đa mục tiêu, đảm bảo an ninh nguồn nước. Đồng thời, tỉnh đẩy mạnh chỉnh trang các khu dân cư nông thôn hiện hữu theo đặc trưng, bản sắc văn hóa của khu vực và nghiên cứu thí điểm mô hình “xã thông minh” đối với một số xã để nhân rộng.
Về hạ tầng văn hóa, xã hội và hạ tầng khác, Quảng Ninh tập trung quy hoạch, triển khai đầu tư xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng chất lượng cao, đồng bộ phục vụ phát triển dịch vụ văn hóa, nhất là công nghiệp văn hóa và tổ chức các sự kiện đẳng cấp quốc tế trên địa bàn Đặc khu Vân Đồn và khu vực đô thị trọng điểm. Phát triển hệ thống hạ tầng y tế, giáo dục thông minh, hiện đại, hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao đồng bộ từ tỉnh đến cơ sở theo quy hoạch, thúc đẩy đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP).
Mục tiêu là xây dựng Quảng Ninh là trung tâm về văn hóa, thể thao trọng điểm gắn với các đô thị quan trọng của quốc gia và vùng; xây dựng hạ tầng thương mại, dịch vụ và các khu vui chơi giải trí, thể thao tổng hợp, đa năng. Các hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội khác được đảm bảo liên thông, đồng bộ, đáp ứng nhu cầu thụ hưởng ngày càng cao của các tầng lớp nhân dân. Tỉnh cũng quy hoạch, bố trí triển khai đầu tư nhà ở xã hội ở các vị trí phù hợp, thuận tiện, bảo đảm đồng bộ hạ tầng, kỹ thuật. Cuối cùng, tỉnh cam kết hoàn thành xóa vùng lõm sóng viễn thông và bảo đảm hạ tầng điện lưới ở tất cả các xã.
Tất cả những giải pháp trên thể hiện quyết tâm chính trị cao nhất của Quảng Ninh, tạo tiền đề vững chắc để tỉnh hoàn thành mục tiêu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030, đóng góp mạnh mẽ vào sự phát triển chung của Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước.
Trần Trang (t/h)
