Lần đầu áp thuế đặc biệt với dịch vụ giải trí nhạy cảm
Theo quy định mới, kinh doanh vũ trường sẽ bị áp thuế tiêu thụ đặc biệt ở mức 40%. Dịch vụ massage và karaoke chịu mức thuế suất 30%. Các trò chơi điện tử có thưởng như casino, máy chơi game cũng nằm trong diện điều chỉnh, với mức thuế 35%. Đây là lần đầu tiên những dịch vụ giải trí này bị đưa vào danh mục chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, thể hiện định hướng siết chặt quản lý, hạn chế tiêu dùng các loại hình có tính chất xa xỉ, dễ gây hệ lụy xã hội.
Rượu, thuốc lá và nước ngọt tiếp tục bị áp thuế cao
Luật mới cũng quy định lộ trình tăng thuế mạnh với các mặt hàng gây hại cho sức khỏe như thuốc lá, rượu và nước giải khát có đường. Cụ thể, thuốc lá điếu sẽ chịu thuế suất 75% cùng mức thuế tuyệt đối từ 2.000 đồng/bao (năm 2027) và tăng dần lên 10.000 đồng/bao đến năm 2031. Xì gà chịu thuế suất 75%, mức thuế tuyệt đối từ 20.000 đến 100.000 đồng/điếu theo từng giai đoạn.
Với mặt hàng rượu, loại từ 20 độ cồn trở lên sẽ bị nâng thuế từ 65% lên 90% trong giai đoạn 2026 – 2031, rượu dưới 20 độ tăng từ 35% lên 60%. Riêng nước giải khát có đường vượt chuẩn quốc gia (trên 5g đường/100ml) sẽ bị áp thuế 8% từ năm 2027 và tăng lên 10% từ 2028, thể hiện nỗ lực định hướng tiêu dùng lành mạnh, giảm nguy cơ béo phì, tiểu đường và các bệnh không lây nhiễm.
Ô tô, xe máy phân khối lớn và điều hòa công suất cao nằm trong diện chịu thuế
Luật mới tiếp tục đưa các phương tiện và thiết bị tiêu tốn nhiều năng lượng vào danh sách hàng hóa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Ô tô dưới 9 chỗ, dung tích dưới 1.500 cm³ chịu thuế 35%, trong khi xe có dung tích trên 6.000 cm³ phải chịu thuế lên tới 150%. Xe mô tô trên 125 cm³ và xe bán tải cabin kép cũng không nằm ngoài diện đánh thuế. 
Tuy nhiên, các phương tiện sử dụng nhiên liệu sạch, thân thiện môi trường sẽ được ưu đãi thuế: xe xăng – điện chịu 70% thuế suất so với xe xăng cùng loại, xe sinh học chịu 50%, còn xe điện hoàn toàn sẽ được miễn thuế tiêu thụ đặc biệt.
Ngoài ra, điều hòa nhiệt độ công suất lớn từ 24.000 đến 90.000 BTU (trừ loại sử dụng trên phương tiện vận tải) cũng bị áp mức thuế 10%, kể cả khi nhập khẩu riêng từng bộ phận như cục nóng hay cục lạnh.
Hoàn thuế, giảm thuế trong những trường hợp đặc biệt
Luật cũng quy định rõ về người nộp thuế tiêu thụ đặc biệt là các tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu, gia công hàng hóa và dịch vụ chịu thuế. Trong một số trường hợp như hàng nhập khẩu dự kiến sản xuất hàng xuất khẩu nhưng sau đó tiêu thụ nội địa, người kinh doanh sẽ phải thực hiện nghĩa vụ nộp thuế bổ sung.
Các trường hợp được hoàn thuế bao gồm nguyên liệu nhập khẩu để sản xuất hàng xuất khẩu, doanh nghiệp giải thể hoặc phá sản còn số thuế chưa khấu trừ, chuyển đổi tổ hợp tác thành hợp tác xã hoặc theo các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.
Với trường hợp thiên tai, tai nạn bất ngờ gây thiệt hại tài sản, cá nhân hoặc tổ chức có thể được giảm tối đa 30% số thuế phải nộp, nhưng không vượt quá giá trị tài sản bị thiệt hại sau khi đã được bồi thường.
Phương Thảo
