Theo quy định mới, các sản phẩm như điều hòa nhiệt độ công suất lớn, nước giải khát có đường và xăng sẽ phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Đây là một động thái được kỳ vọng sẽ góp phần vào nỗ lực bảo vệ môi trường và định hướng tiêu dùng bền vững.

Cụ thể, đối với điều hòa nhiệt độ, chỉ những sản phẩm có công suất từ 24.000 BTU đến 90.000 BTU mới nằm trong diện chịu thuế. Ông Phan Văn Mãi, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính, lý giải rằng đây là những thiết bị tiêu thụ điện năng lớn, góp phần vào hiện tượng nóng lên toàn cầu. Việc đánh thuế nhằm điều tiết sản xuất và tiêu dùng, hướng tới bảo vệ môi trường. Điều hòa công suất nhỏ hơn 24.000 BTU và lớn hơn 90.000 BTU sẽ không bị áp thuế, thể hiện sự cân nhắc giữa mục tiêu môi trường và nhu cầu sử dụng phổ biến của người dân.

Ông Phan Văn Mãi, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính, lý giải rằng đây là những thiết bị tiêu thụ điện năng lớn, góp phần vào hiện tượng nóng lên toàn cầu.
Ông Phan Văn Mãi, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính. Ảnh quochoi.vn.

Một điểm đáng chú ý khác là việc áp thuế đối với nước giải khát có hàm lượng đường trên 5g/100ml, theo Tiêu chuẩn Việt Nam. Quyết định này được cho là phù hợp với thông lệ quốc tế và cần thiết để định hướng sản xuất, tiêu dùng lành mạnh hơn. Tuy nhiên, Quốc hội đã lắng nghe ý kiến từ các chuyên gia và quyết định chưa áp dụng thuế này trong năm 2026. Thay vào đó, nước giải khát có đường sẽ chịu thuế suất 8% từ năm 2027 và tăng lên 10% từ ngày 1/1/2028. Điều này giúp các doanh nghiệp và người tiêu dùng có thời gian thích nghi. Các loại đồ uống có lợi cho sức khỏe như sữa, sản phẩm từ sữa, nước khoáng thiên nhiên, nước rau quả nguyên chất, nước trái cây tự nhiên... vẫn không thuộc diện chịu thuế.

Riêng về mặt hàng xăng, dù có nhiều ý kiến đề xuất không đánh thuế tiêu thụ đặc biệt và chuyển sang tăng thuế bảo vệ môi trường, Quốc hội vẫn "chốt" giữ nguyên việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt. Ông Phan Văn Mãi nhấn mạnh rằng việc thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng trong giai đoạn hiện nay vẫn là cần thiết, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam cần thực hiện các cam kết tại Hội nghị COP26 về chống biến đổi khí hậu. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng về lâu dài, cần nghiên cứu đồng bộ cả thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế bảo vệ môi trường đối với xăng để có thể đánh thuế một cách hợp lý và phù hợp với thông lệ quốc tế.

Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi gồm 11 điều, sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Những thay đổi này được kỳ vọng sẽ tạo ra tác động đáng kể đến thị trường và thói quen tiêu dùng của người dân Việt Nam trong thời gian tới.

Tâm An (t/h)