Vai trò vàsức hấp dẫn của du lịch cộng đồng
Huyện Ba Bể (cũ) là địa phương tập trung đông đảo dân tộc anh em cùng nhau sinh sống, đóng góp vào sự đa dạng văn hóa khu vực. Hiểu rõ điều đó, quá trình xây dựng mô hình du lịch cộng đồng và tổ chức sự kiện văn hóa, thể thao được địa phương chú trọng. Là một trong những đơn vị khai thác, phát triển du lịch, Ba Bể Green Homestay (thôn Pác Ngòi, xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể (cũ), Thái Nguyên luôn đẩy mạnh hoạt động quảng bá hình ảnh, phong tục, tập quán tốt đẹp của cộng đồng các dân tộc miền cao đến người dân và khách du lịch quốc tế.
Ba Bể Green Homestay là một mô hình du lịch cộng đồng nổi bật tại hồ Ba Bể, chuyên cung cấp trải nghiệm văn hóa dân tộc Tày, Nùng sâu sắc qua các hoạt động như: giã bánh chưng, làm xôi ngũ sắc, dệt vải, và đánh bắt cá; kết hợp nghỉ dưỡng, ẩm thực địa phương và sản phẩm OCOP - giúp du khách khám phá nét đẹp văn hóa đặc trưng vùng hồ và đóng góp vào phát triển du lịch bền vững tại địa phương.
Ba Bể Green Homestay
Anh Đồng Văn Hoán - Chủ cơ sở Ba Bể Green Homestay chia sẻ: “Tôi luôn tự hào quê hương mình có danh lam thắng cảnh Hồ Ba Bể, một trong 20 hồ nước ngọt đặc biệt nhất của Thế giới, khu Ramsar (vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế được Ban thư ký Công ước Ramsar công nhận) thứ 3 của Việt Nam và cũng đồng thời là Vườn di sản ASEAN. Nhiều người vẫn ví Hồ Ba bể như một cô gái đẹp, một viên ngọc xanh giữa núi rừng Đông Bắc. Câu nói ‘Bắc Kạn (cũ) có suối Đãi Vàng, có hồ Ba Bể có nàng áo xanh’ là như thế”.
Anh Hoán cũng cho biết, khách quốc tế đến chủ yếu thông qua các nền tảng như Booking, Airbnb, Expedia, trong khi khách nội địa tiếp cận qua mạng xã hội. “Muốn làm du lịch bền vững thì phải học ngoại ngữ, hiểu công nghệ. Ngoài quảng bá trực tuyến, khách cũ giới thiệu thêm bạn bè, gia đình cũng là nguồn khách ổn định”, anh Hoán chia sẻ.
Không chỉ mang lại nguồn thu từ dịch vụ lưu trú, du lịch cộng đồng còn tạo đầu ra cho các sản vật địa phương. Người dân tham gia cung ứng thực phẩm, nông sản, thủy sản cho các homestay, đồng thời bán trực tiếp cho du khách. Nhờ đó, nhiều hộ gia đình cải thiện đáng kể thu nhập.
Thời gian qua, địa phương cũng có nhiều sản phẩm du lịch gắn kết giữa môi trường thiên nhiên với văn hóa bản địa rất phong phú, đa dạng như: Du lịch sinh thái; du lịch trải nghiệm văn hóa; du lịch mạo hiểm; du lịch khám phá thiên nhiên; du lịch Homestay,… Đặc biệt, phải kể đến Ba Bể Green Homestay - sản phẩm OCOP du lịch đã và đang góp phần tạo nên bức tranh sinh động cho ngành du lịch tỉnh Thái Nguyên.
Tại thôn Pác Ngòi, nhiều hộ gia đình đã cải tạo nhà sàn làm cơ sở lưu trú theo tiêu chí homestay, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của du khách trong và ngoài nước. Không gian sinh hoạt cộng đồng, ẩm thực truyền thống, hoạt động văn nghệ dân gian được lồng ghép vào sản phẩm du lịch, tạo nên chuỗi trải nghiệm đặc thù.
Ba Bể là địa điểm giàu tiềm năng phát triển du lịch, đặc biệt là du lịch cộng đồng
Ba Bể Green Homestay cũng là nơi hiếm hoi ở thôn Pác Ngòi lưu giữ di sản nghề dệt truyền thống của đồng bào dân tộc Tày
Thời gian qua, địa phương cũng có nhiều sản phẩm du lịch gắn kết giữa môi trường thiên nhiên với văn hóa bản địa rất phong phú, đa dạng như: Du lịch sinh thái; du lịch trải nghiệm văn hóa; du lịch mạo hiểm; du lịch khám phá thiên nhiên; du lịch Homestay,… Đặc biệt, phải kể đến Ba Bể Green Homestay - sản phẩm OCOP du lịch đã và đang góp phần tạo nên bức tranh sinh động cho ngành du lịch tỉnh Thái Nguyên
Đến nay, cơ sở của anh Hoán đang có nhà sàn với phòng tập thể và 7 phòng riêng có thể phục vụ cùng lúc 50 khách/lần. Ba Bể Green Homestay cũng có xuồng máy đạt tiêu chuẩn an toàn, phục vụ nhu cầu di chuyển của khách đến điểm du lịch. Một số hoạt động khác du khách có thể trải nghiệm tại đây bao gồm chèo xuồng kayak (loại thuyền nhỏ, mỏng và hẹp, thích hợp để 1 - 3 người sử dụng); điều khiển mô tô nước thám hiểm và xem biểu diễn văn nghệ “Áo chàm” với nhiều tiết mục văn nghệ đậm bản sắc văn hóa các dân tộc miền cao phục vụ du khách.
Đặc biệt, khu vực nhà sàn của Ba Bể Green Homestay cũng là nơi hiếm hoi ở thôn Pác Ngòi lưu giữ di sản nghề dệt truyền thống của đồng bào dân tộc Tày như các khung cửi (vật dụng dệt), các trang phục, màn, vỏ chăn, rèm cửa, địu trẻ em, túi nải,... với hoa văn, họa tiết phản ánh đời sống văn hóa tinh thần và tâm linh sâu sắc. Trước đây, người Tày dệt các sản phẩm thủ công để làm của hồi môn cho con gái khi về nhà chồng hoặc mang ra chợ phiên bán để tăng thu nhập, cải thiện kinh tế gia đình. Những sản phẩm này không chỉ đẹp mà còn rất kỳ công và tinh xảo. Anh Hoán dự kiến, sẽ phối hợp cùng các hộ gia công sản phẩm dệt thành quà lưu niệm bán cho khách du lịch khi đến thăm Hồ Ba bể. Trong đó, đặc biệt phải kể đến định hướng đầu tư, sử dụng lợi thế hồ Ba Bể làm trung tâm phát triển du lịch của tỉnh.
Di sản nghề dệt truyền thống của đồng bào dân tộc Tày
Hưởng ứng lời kêu gọi từ các cấp chính quyền, anh Hoán cho biết, sẽ tiếp tục đồng hành cùng các đơn vị trên địa bàn hoàn thiện dịch vụ; phát triển đồng bộ, chuyên nghiệp và hiệu quả ngành du lịch tại Hồ Ba Bể; giúp giữ gìn bản sắc văn hóa và mang lại lợi ích bền vững cho cộng đồng các dân tộc anh em.
Để khai thác lợi Ba Bể Green Homestay tăng cường chất lượng phục vụ để du khách có thê tận hưởng trải nghiệm hệ sinh thái nước ngọt đặc trưng, cảnh quan núi đá vôi bao quanh, là điểm nhấn trong các chương trình tham quan. Du khách có thể trải nghiệm chèo thuyền, đạp xe quanh hồ, tham quan hang động, di tích tâm linh hoặc khám phá các điểm săn mây như khu vực Đồn Đèn (Chợ Rã).
Song song với đó, các giá trị văn hóa truyền thống của người Tày, Nùng sẽ được đưa vào sản phẩm du lịch như lễ hội Lồng tồng, Tết Pây Tái, hát then, hát lượn, cùng các món ẩm thực bản địa như bánh gio, bánh dầy tím, cá suối nướng.
Tăng cường chất lượng phục vụ để phục vụ du khách
Đồng thời tuân thủ thực hiện theo Điều 4 của Luật Di sản: Di sản văn hoá Việt Nam là tài sản quý giá của cộng đồng các dân tộc Việt Nam, là một bộ phận của di sản văn hoá nhân loại, có vai trò to lớn trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước của Nhân dân. Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý di sản văn hóa thuộc sở hữu toàn dân; công nhận và bảo vệ di sản văn hóa...
Hoàng Thiệp
