TCVN xanh là nền tảng kỹ thuật và thể chế thúc đẩy sản xuất – tiêu dùng bền vững
TCVN xanh là nền tảng kỹ thuật và thể chế thúc đẩy sản xuất – tiêu dùng bền vững

Các định hướng chính sách gần đây của Đảng và Nhà nước, như Nghị quyết 24-NQ/TW về ứng phó biến đổi khí hậu, Chiến lược quốc gia tăng trưởng xanh giai đoạn 2021–2030 tầm nhìn 2050, cùng cam kết NetZero tại COP26, đã tạo cơ sở pháp lý và định hướng phát triển chuyển đổi xanh. Tiêu chuẩn trở thành cầu nối quan trọng để triển khai các chủ trương này, từ hoạch định chính sách, sản xuất, đến thương mại hóa sản phẩm và dịch vụ xanh.

Hệ thống TCVN phục vụ chuyển đổi xanh hiện bao phủ hơn 10 nhóm lĩnh vực trọng tâm, bao gồm quản lý môi trường, khí nhà kính, năng lượng tái tạo, quản lý năng lượng, nông nghiệp bền vững, đô thị thông minh, giao thông xanh và nhiên liệu mới. Nhiều TCVN được xây dựng hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế như ISO, IEC, ITU, giúp Việt Nam hội nhập, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thị trường quốc tế và các nguồn tài chính xanh.

Tiêu chuẩn xanh không chỉ giúp định lượng, đánh giá và quản lý tác động môi trường mà còn thúc đẩy đổi mới công nghệ, sản xuất sạch hơn, nâng cao hiệu suất sử dụng tài nguyên, tiết kiệm năng lượng và giảm phát thải. Hệ thống này cũng tạo cơ sở cho cơ chế chứng nhận, dán nhãn sinh thái, tín chỉ carbon và đánh giá ESG, hình thành thị trường xanh minh bạch, bền vững.

Các tiêu chuẩn là công cụ cơ bản giúp doanh nghiệp quản lý phát thải, sử dụng tài nguyên hiệu quả và bảo vệ môi trường.
Các tiêu chuẩn là công cụ cơ bản giúp doanh nghiệp quản lý phát thải, sử dụng tài nguyên hiệu quả và bảo vệ môi trường.

Trong lĩnh vực năng lượng, Việt Nam đã có 34 TCVN về điện gió, 40 TCVN về điện mặt trời, 18 TCVN về pin lưu trữ, 7 TCVN về pin nhiên liệu, cùng hệ thống tiêu chuẩn hiệu suất năng lượng ISO 50001 cho các thiết bị công nghiệp, thương mại và gia dụng. Trong nông nghiệp – thực phẩm, TCVN về nông nghiệp hữu cơ, VietGAP, nông nghiệp tuần hoàn và sinh thái đã góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm, truy xuất nguồn gốc, đảm bảo an toàn thực phẩm và giá trị xuất khẩu.

Các TCVN về tái chế, ghi nhãn, thiết kế bao bì xanh giúp giảm rác thải, tăng tỷ lệ tái chế và khép kín vòng đời sản phẩm, góp phần thúc đẩy kinh tế tuần hoàn. Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, hệ thống tiêu chuẩn xanh đang trở thành nền tảng thể chế hóa chuyển đổi xanh, đồng thời mở rộng thị trường, nâng cao năng lực doanh nghiệp và ý thức cộng đồng.

Mặc dù đã đạt nhiều kết quả, vẫn tồn tại khoảng trống trong tiêu chuẩn hóa các lĩnh vực mới như nhiên liệu xanh, hydro, đô thị thông minh và công nghệ tuần hoàn. Việt Nam đã xây dựng kế hoạch phát triển các tiêu chuẩn hài hòa quốc tế, tạo cơ sở pháp lý cho phát triển năng lượng xanh và hạ tầng hydro trong giai đoạn tới, hướng tới mục tiêu NetZero và nền kinh tế bền vững.

Nam Sơn (t/h)