Tuyên Quang: Đất nông nghiệp trôi sông vì doanh nghiệp khai thác cát

Hình ảnh đất nông nghiệp bị sạt lở nghiêm trọng tại thôn Soi Long, xã Thái Hòa

Nhiều thửa ruộng của người dân thôn Soi Long, xã Thái Hòa (huyện Hàm Yên, Tuyên Quang) đang bị sạt lở nghiêm trọng. Những thân ngô được chăm bẵm mập ú, xanh rờn cứ ngả nghiêm theo vết nứt nẻ, rồi bị kéo xuống lòng sông.

Bờ xôi ruộng mật bị sạt lở nghiêm trọng gần cả cây số, những thửa ruộng của người dân cứ bị vẹt dần, không biết sẽ bị hà bá nuốt chửng lúc nào. Điều đó, đồng nghĩa với việc đời sống của người dân bị ảnh hưởng lớn.

Người dân cho biết, tình trạng đất nông nghiệp bị sạt lở nghiêm trọng kể từ khi 3 doanh nghiệp khai thác cát sỏi, gồm: Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Hải Giang, Công ty CP Khai thác và chế biến vật liệu xây dựng Minh Phát và Công ty CP Đầu tư xây dựng Thành Công tiến hành khai thác cát sỏi ở xã Thái Hòa.

Báo cáo số 56/BC-UBND xã Thái Hòa nêu rõ: “Hiện nay, trên địa bàn xã có những khó khăn, vướng mắc trong công tác quản lý địa bàn về khai thác, vận chuyển cát sỏi, gây mất an ninh trật tự xã hội à dư luận xấu của nhân dân tại các thôn Ba Luồng, Bình Thuận, Khánh An, Tân An, Soi Long".

Về việc khai thác cát của Công ty Hải Giang, báo cáo nêu: “Công ty đã tiến hành khai thác từ tháng 5 năm 2019. Tuy nhiên, đến nay công ty vẫn chưa cung cấp cho UBND xã Phương án khai thác. Đơn vị chưa thực hiện một số nội dung theo quy định của Giấy phép khai thác, như: Chưa có bến bãi chứa vật liệu, phao, mốc ranh giới khai thác, chưa có kế hoạch điều hành giám đốc mỏ…”.

“Thực trạng công ty khai thác bằng tàu cuốc với số lượng từ 4 tàu trở lên, số lượng thuyền khai thác từ 8 thuyền trở lên, có dấu hiệu khai thác vượt trữ lượng…”, báo cáo tiếp tục nêu.

Tương tự, Công ty Hải Giang, Công ty Thành Công không cung cấp cho UBND xã các giấy tờ pháp lý liên quan;  dùng số lượng tàu cuốc với số lượng lớn và có dấu hiệu khai thác vượt trữ lượng cho phép.

Bên cạnh đó, Biên bản ngày 19/8/2019, cán bộ Phòng TN-MT huyện Hàm Yên, cán bộ xã Thái Hòa, Trưởng thôn Soi Long đã xác nhận, căn cứ hiện trạng sử dụng đất của các hộ dân có đất ven sông Lô đoạn thôn Soi Long bị sạt lở, nhân dân trong thôn kiến nghị kiểm kê, xác định thiệt hại.

Theo đó, có 58 hộ dân có đất đã bị sạt lở và có nguy cơ sạt lở, với hơn 1.200m2. Nhiều hộ dân bị sạt lở lớn, như gia đình bà Đỗ Thị Bích 120m2; gia đình ông Trần Văn Lực 66m2; gia đình ông Nguyễn Thế Trị 90m2…

Sông Lô đoạn chảy qua xã Thái Hòa, huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang

Trước tình hình sạt lở nghiêm trọng đất nông nghiệp của thôn, ông Bùi Hải Hường, Trưởng thôn Soi Long đã trực tiếp làm đơn thư phản ánh, gửi tới cac cơ quan chức năng. Ông Hường cho biết, thôn có 61/61 hộ dân đều bị sạt lở đất soi bãi, trong đó 18 hộ dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Ngày 27/8/2019, Sở TN-MT phối hợp với các cơ quan kiểm tra thực tế 3 công ty để xác định rõ những sai phạm. Phòng Cảnh sát môi trường (Công an tỉnh Tuyên Quang) đã xử phạt Công ty Hải Giang do tự điều chỉnh, thay đổi công nghệ khai thác, vượt công suất khai thác so với thiết kế đã được duyệt với số tiền 4 triệu đồng; Chánh Thanh tra Sở xử phạt về lĩnh vực tài nguyên nước đối với hành vi vi phạm các quy định về đảm bảo sự lưu thông của dòng chảy, phòng chống sạt lở bờ, bãi sông với số tiền 40 triệu đồng.

Điều đặc biệt, cả 3 doanh nghiệp còn thiếu các hồ sơ hoạt động khoáng sản như chưa nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản năm 2018 và năm 2019; còn để các tàu cuốc tồn tại trong khu vực được cấp mỏ (từ năm 2016 (UBND tỉnh Tuyên Quang đã có văn bản cấm tàu cuốc tham gia khai thác cát, sỏi); chưa có hợp đồng thuê đất bến, bãi tập kết cát sỏi…

Nhưng các đơn vị này vẫn ngang nhiên khai thác suốt thời gian dài, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người dân địa phương. Và điều đặc biệt lo ngại đó là những thuyền cát được hút từ khu bãi bồi này, liệu có được hợp thức hóa đơn, chứng từ hay là cát lậu trôi dạt đến các công trình xây dựng, gây thất thoát ngân sách nhà nước?

Thương hiệu & Công luận sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.

Long Trần