Tuyên bố khai mạc, PGS.TS Hồ Sỹ Hùng, Chủ tịch VCCI nhấn mạnh, hành trình gần 40 năm đổi mới đã đưa Việt Nam trở thành một ví dụ điển hình toàn cầu về phát triển kinh tế và xóa đói giảm nghèo. Doanh nghiệp là đầu tàu trong bức tranh này: đóng góp 60% GDP, chiếm 98% kim ngạch xuất khẩu và tạo việc làm cho khoảng 85% lực lượng lao động.
Không chỉ tạo lợi ích kinh tế, ngày càng nhiều doanh nghiệp chuyển sang mô hình tạo tác động, giải quyết vấn đề xã hội, môi trường gắn với mục tiêu phát triển bền vững. Báo cáo của UNDP và Bộ Kế hoạch & Đầu tư năm 2022 ghi nhận khoảng 22.000 doanh nghiệp tác động xã hội (SIB). Đến năm 2025, con số tăng lên 26.000 theo nghiên cứu của IIX cho thấy hệ sinh thái đã bắt đầu “lớn nhanh”.
Việt Nam đứng đầu ASEAN về chỉ số đầu tư tác động
Chỉ số đầu tư tác động Việt Nam (Cam Index 2025) ghi nhận mức 51/100 điểm, tiếp tục dẫn đầu ASEAN và vượt xa mức trung bình toàn cầu (44 điểm). Ba trụ cột Giới, Khí hậu và Tác động cộng đồng đều đạt điểm cân bằng; đặc biệt, 65% doanh nghiệp SIB được điều hành bởi phụ nữ.
Điểm bình đẳng giới của Việt Nam đạt 49, cao hơn mức trung bình toàn cầu, phản ánh sự nổi bật của các mô hình trao quyền phụ nữ và nhóm yếu thế thông qua kinh doanh bền vững.
Đại sứ Canada tại Việt Nam James Nickel cho rằng tăng trưởng ấn tượng này đến từ những động lực chính sách mạnh mẽ như cam kết phát thải ròng “0” vào năm 2050, Danh mục Phân loại Xanh Quốc gia 2025, cùng Kế hoạch hành động quốc gia về kinh tế tuần hoàn đến năm 2035.
Ông đánh giá Việt Nam đang hình thành những doanh nghiệp mang tới giải pháp thực tiễn cho các lĩnh vực quan trọng như nông nghiệp bền vững, năng lượng tái tạo, thích ứng khí hậu, y tế, giáo dục và trao quyền kinh tế cho phụ nữ, đồng thời tạo lợi nhuận tài chính rõ ràng cho nhà đầu tư tác động.
Giáo sư Durreen Shahnaz, Nhà sáng lập và CEO IIX cho biết, chỉ riêng dự án IIRV đã hỗ trợ gần 250 doanh nghiệp tác động và huy động thành công 17,5 triệu CAD. Bà nhận định Việt Nam đang ở “điểm rơi cơ hội", nếu hệ sinh thái được hỗ trợ đầy đủ, quốc gia hoàn toàn có thể mở khóa hàng tỷ USD phục vụ các mục tiêu phát triển bền vững.
Doanh nghiệp Việt Nam cần chuẩn bị những gì để đón dòng vốn tác động?
Theo VCCI, động lực tăng trưởng tiếp theo phụ thuộc vào việc doanh nghiệp nâng cao năng lực cốt lõi: tư duy thị trường, quản trị, khả năng đo lường tác động và khả năng đáp ứng tiêu chuẩn ESG (Môi trường - Xã hội - Quản trị).
Đại sứ James Nickel đưa ra khuyến nghị: Việt Nam cần hỗ trợ SMEs, đặc biệt là doanh nghiệp do phụ nữ lãnh đạo nâng cao năng lực tài chính, quản trị và lập kế hoạch kinh doanh, để trở thành “điểm đến đầu tư” hấp dẫn. Song song, cần đẩy mạnh các công cụ tài chính đổi mới như trái phiếu xanh, trái phiếu bền vững, tín dụng tác động; và xây dựng khung chính sách hài hòa, rõ ràng để nhà đầu tư dễ nhận diện doanh nghiệp tạo tác động.
Viện trưởng Lương Minh Huân (VCCI) nhấn mạnh, doanh nghiệp phải xem đầu tư tác động là xu hướng tất yếu. Điều này đòi hỏi thay đổi mô hình kinh doanh theo hướng minh bạch, khoa học; áp dụng công nghệ mới thích ứng môi trường; và xây dựng hồ sơ năng lực chuẩn chỉnh để tiếp cận nguồn vốn từ các quỹ đầu tư quốc tế.
Hậu Thạch (t/h)
