Giảm hơn 1,2 triệu người tham gia BHYT toàn dân

THCL Thực hiện Luật BHYT toàn dân là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, rất tiến bộ và rất nhân đạo để cộng đồng chia sẻ, hỗ trợ lẫn nhau. Từ ngày 1/1/2015, Luật quy  định bắt buộc mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình, tuy nhiên đến nay số người tham gia BHYT đã giảm 1,2 người triệu so với năm 2014.

Giảm vì mua theo hộ gia đình

Tính đến hết năm 2014, cả nước có 64,67 triệu người tham gia BHYT. Trong quý I-2015, ước cả nước có 63,6 triệu người tham gia BHYT. So với năm 2014, số đối tượng tham gia giảm khoảng 1,2 triệu người.  Lý giải việc giảm số lượng người tham gia bảo hiểm y tế, ông Vũ Xuân Bằng - Phó trưởng ban thực hiện chính sách Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, nguyên nhân là người dân chưa hiểu quy định mới, một số địa phương vẫn còn máy móc trong thủ tục đăng ký thẻ. Vì vậy chủ yếu là giảm đối tượng mua BHYT theo hộ gia đình. “ Luật quy định bắt buộc mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình từ ngày 1/1/2015, gia đình có người đi công tác nước ngoài, công tác ở tỉnh khác, nhưng xã phường lại yêu cầu phải photo thẻ bảo hiểm y tế, giấy tạm trú tạm vắng...”, ông Bằng lấy ví dụ.

Theo ông Bằng, việc pho tô giấy tờ khiến cho người dân thấy rườm rà và ngại làm, điều này là không cần thiết. Các hộ gia đình tự khai, sau đó địa phương xác nhận, không cần photo bất kỳ giấy tờ gì. Có như vậy mới khuyến khích được người dân nhanh chóng làm BHYT.

Bên cạnh đó, người dân trước đây tham gia một người chỉ đóng 620.000 đồng/năm, trong khi nếu cả gia đình 5 người cùng mua thì số tiền phải đóng lên gần 2 triệu đồng dù mức đóng đã giảm dần. Với người nông dân đây là khoản tiền lớn nhưng nếu coi sức khỏe là vốn quý, một tháng trung bình mỗi người đóng 33.000 đồng thì không cao.

Vì vậy, ông Bằng đề xuất, cơ quan quản lý nên nghiên cứu để đưa ra mức đóng hợp lý với đại đa số người dân, ví dụ nên quy định số tiền đóng BHYT thành 2 đợt, mỗi đợt 6 tháng trên thẻ vẫn in có thời hạn một năm, nhưng nếu như sáu tháng sau người mua không đóng thì làm thế nào. Chúng tôi vẫn đang bàn về vấn đề này.

Ngoài yếu tố chủ quan của người dân mua BHYT thì  bản thân các địa phương cũng chưa chủ động triển khai, thậm chí nhiều nơi không nắm được số người tham gia theo từng nhóm. Các đại lý bảo hiểm y tế cũng đang lúng túng, có tâm lý chờ đợi, xem người dân ai đến mua thì thu tiền chứ chưa chủ động đến từng nhà vận động.

Ông Lê Văn Khảm, Vụ phó Bảo hiểm y tế (Bộ Y tế) cho biết, bảo hiểm y tế theo hộ gia đình là quy định mới, đảm bảo sự công bằng, hạn chế tình trạng chỉ có người ốm đau mới tham gia bảo hiểm y tế. Khi tham gia theo hộ gia đình, người dân sẽ được giảm mức đóng, giảm bớt gánh nặng tài chính.

Sớm ban hành văn bản hướng dẫn

Ông Lê Văn Khảm, Phó Vụ trưởng Vụ BHYT, Bộ Y tế, cho biết để thực hiện bán BHYT theo hộ gia đình cần đơn giản hóa các thủ tục hành chính để hướng dẫn người dân tham gia BHYT một cách thuận lợi, phù hợp với quy định của pháp luật, kịp thời tháo gỡ những trở ngại để đảm bảo tăng tỉ lệ người dân tham gia BHYT.

Trong cuộc họp gần đây, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng cũng nhấn mạnh: bảo hiểm y tế toàn dân là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước, có ý nghĩa nhân văn sâu sắc và đặc biệt quan trọng trong chăm lo sức khỏe, đời sống của người dân, nhất là người nghèo, người có công, đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, đây cũng là bước thực hiện bình đẳng, công bằng xã hội trong tiếp cận các dịch vụ cơ bản của con người.

Trước sự suy giảm số lượng người tham gia BHYT nhiều ý kiến đề xuất,  Bộ Y tế nên nghiên cứu cơ chế chính sách khuyến khích nhân rộng cơ chế tự chủ đối với các bệnh viện công lập, tiếp tục làm tốt nhiệm vụ chính trị chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân trong cơ chế thị trường; đẩy mạnh xã hội hóa, ứng dụng khoa học công nghệ nâng cao chất lượng khám chữa bệnh; tiếp tục triển khai quyết liệt đấu thầu để giảm giá thuốc; tăng cường đầu tư, ứng dụng mạnh công nghệ, thông tin gắn với đưa bác sỹ về cơ sở và khuyến khích sản xuất thuốc trong nước.

Đồng tình với quan điểm trên, ông Khảm cho rằng, để tháo gỡ khó khăn trên, BHXH Việt Nam đã có công văn hướng dẫn tiếp tục được mua BHYT theo cá nhân trong năm 2015 và từ 1-6-2016 sẽ thực hiện tham gia BHYT theo hộ gia đình.

Đại diện Bộ Y tế khẳng định, Thời gian tới Bảo hiểm Xã hội Việt Nam sẽ phối hợp với các ngành liên quan ban hành văn bản để hướng dẫn chi tiết thực hiện bảo hiểm y tế theo hộ gia đình theo hướng đơn giản, dễ thực hiện, giảm thiểu các thủ tục hành chính trong kê khai danh sách theo sổ hộ khẩu, sổ tạm trú.

Thanh Hoa