Chuyên gia dinh dưỡng nói gì về quảng cáo sữa tăng chiều cao, phát triển trí não?

Uống nhiều sữa sẽ cao lớn...

Thời gian gần đây, trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Tiktok… đang rầm rộ những quảng cáo của một hãng sữa được sản xuất tại Việt Nam với những lời quảng cáo “có cánh”: “Bí quyết giúp con cao lớn hơn, chắc chắn cao 1m 70, 1m 80 mà các hoa hậu, diễn viên, MC… đảm bảo bé nào cũng áp dụng được, cứ uống là sẽ cao, kể cả thấp còi do gen di truyền của bố mẹ. Cam kết trẻ cao 3 - 5 cm, sau 3 tháng sử dụng; dùng cho trẻ từ 3 - 15 tuổi”...

Trên nền tảng Tiktok, cũng xuất hiện nhiều video quảng cáo sữa phát triển chiều cao, như: Sữa phát triển chiều cao tốt nhất hiện nay; sữa giúp trẻ thấp còi cao lớn nhanh chỉ sau 2 tháng; sữa phát triển chiều cao theo độ tuổi uy tín nhất...

Với những lời quảng cáo đó, không ít bậc phụ huynh đã cố gắng mua để cải thiện chiều cao cho con. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng, người tiêu dùng nên cẩn trọng những sản phẩm này.

Thực chất có phải vậy?

Chia sẻ tại sự kiện “Cùng hành động để hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ” diễn ra mới đây, do UNICEF và WHO đồng tổ chức trong khuôn khổ Tuần lễ Nuôi con bằng sữa mẹ, bà Rana Flowers, Trưởng đại diện UNICEF Việt Nam khẳng định, vai trò không thể thay thế của sữa mẹ với trẻ nhỏ.

"Sữa mẹ có hàm lượng dinh dưỡng tuyệt vời, là "siêu thực phẩm", là thức ăn duy nhất trẻ sơ sinh cần trong vòng 6 tháng đầu đời. Trẻ không được bú sữa mẹ có nguy cơ tử vong trước khi tròn một tuổi cao gấp 14 lần so với trẻ được bú mẹ hoàn toàn. Nuôi con bằng sữa mẹ bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi các bệnh nhiễm khuẩn đe dọa đến tính mạng, hỗ trợ sự phát triển trí não khỏe mạnh ở trẻ, ngăn ngừa bệnh mãn tính ở trẻ nhỏ và mẹ. Tất cả những điều đó giúp làm giảm chi phí chăm sóc sức khỏe", bà Rana Flowers khẳng định.

Chia sẻ trên báo chí, bác sỹ Nguyễn Trọng Hưng - Viện Dinh dưỡng quốc gia cho biết: Chiều cao của trẻ tăng trưởng, dựa trên nhiều yếu tố. Cụ thể hơn, chiều cao của trẻ bị ảnh hưởng bởi di truyền, dinh dưỡng, chế độ vận động, thể dục và các yếu tố môi trường sống, chế độ nghỉ ngơi…

“Theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), khi trẻ từ 3 - 5 tuổi có thể tăng chiều cao từ 0,5 - 0,7cm/tháng. Dù không uống sữa, thì ở giai đoạn này, trẻ có sự phát triển chiều cao rất tốt. Bên cạnh đó, việc bổ sung các thực phẩm giàu canxi, không chỉ có sữa, mà còn nhiều nhóm thực phẩm khác”, bác sỹ Hưng nói.

Theo bác sỹ Hưng, việc tăng trưởng chiều cao của trẻ, phụ thuộc vào 2 yếu tố là thay đổi được và không thay đổi được. Về di truyền, không thể thay đổi được. Chúng ta cần thay đổi chế độ dinh dưỡng và lối sống. Chăm sóc đầy đủ dinh dưỡng cho trẻ, cho trẻ tập luyện thể thao, ngủ đủ giấc. Hiện nay, nhiều loại thức uống dinh dưỡng được "gắn mác" là sữa, nhưng không phải sữa. Nhiều người vẫn tưởng rằng, các loại bột pha đều là sữa. Thậm chí, các loại bột ngũ cốc cũng gọi là sữa. Nhiều loại có giá rất đắt, nhưng vì nghĩ rằng tốt, giúp con phát triển "toàn diện" nên nhiều cha mẹ vẫn cố gắng bổ sung cho con.

"Nhiều cha mẹ, khi mua sữa chỉ nghe theo lời quảng cáo, mà ít quan tâm đến thành phần trong đó. Các thành phần trong sữa rất quan trọng, về hàm lượng, các chất bổ sung. Bên cạnh đó, việc bổ sung dinh dưỡng cho trẻ, cần chú ý về độ tuổi, tình trạng dinh dưỡng, thích ứng và hấp thu của trẻ. Ở mỗi độ tuổi, trẻ cần có chế độ dinh dưỡng và tập luyện khác nhau", bác sỹ Hưng nêu.

Uống sữa công thức tăng chiều cao, phát triển trí não là không đủ căn cứ khoa học

Báo cáo toàn cầu mới đây của WHO, tiết lộ nhiều chiến lược tiếp thị sữa công thức sai lệch ở Việt Nam, trong đó thường bao gồm những tuyên bố không có đủ căn cứ khoa học như sữa công thức có thể cải thiện chiều cao, cân nặng hoặc sự phát triển trí não của trẻ.

Tiến sỹ Juliawati Untoro - Trưởng nhóm dinh dưỡng WHO khu vực Tây Thái Bình Dương chỉ rõ: Các sản phẩm sử dụng hình ảnh tuyên bố sai lệch về khoa học, sữa công thức gắn bằng hoặc tốt hơn sữa mẹ, bao gồm dưỡng chất HMO và DHA. Đặc biệt, việc tiếp thị sữa công thức, đang tiếp cận đến các đối tượng là nhân viên y tế. Lý do bởi các cán bộ y tế có thể tiếp cận cá nhân, có vai trò đáng tin cậy và là kênh giáo dục chính về thực hành nuôi dưỡng trẻ sơ sinh.

Trong một nghiên cứu đăng trên Tạp chí BMJ ngày 16/2/2023 cho thấy, phần lớn các thông tin quảng cáo về lợi ích sức khỏe của sữa công thức dành cho trẻ em trên toàn cầu là thiếu cơ sở khoa học.

Ông Daniel Munblit - giảng viên cấp cao tại Trường Đại học Hoàng gia London (Anh), đồng thời là tác giả chính của nghiên cứu này, nhấn mạnh: “Chiến lược tiếp thị của các hãng sữa, thường tập trung đánh vào tâm lý của những người mới làm cha mẹ, khi họ luôn muốn tăng cường dưỡng chất cho con; nhưng đồng thời cũng gây hoang mang cho những gia đình không đủ điều kiện tài chính để mua các sản phẩm này”.

Cũng theo báo cáo của WHO, gần như toàn bộ bậc phụ huynh và phụ nữ mang thai tại nhiều nước bị ảnh hưởng bởi các chiến dịch quảng cáo sữa công thức quá đà.

“Các chiêu thức quảng cáo sữa công thức, có thể khiến phụ nữ từ bỏ nuôi con bằng sữa mẹ, bao gồm tặng mẫu thử miễn phí. Các nhân viên y tế cũng nằm trong "tầm ngắm" khi được tặng quà, hỗ trợ tài chính cho nghiên cứu và thậm chí là hưởng hoa hồng từ doanh thu bán sản phẩm”, theo báo cáo của WHO...

Minh An