Đến tháng 12/2024, Đà Nẵng phải hoàn thành việc xây dựng đề án, hồ sơ thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng.
Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình vừa ký quyết định phân công nhiệm vụ triển khai thực hiện nghị quyết số 136 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng. Trong đó có nội dung về Khu thương mại tự do Đà Nẵng.
Theo đó, trong tháng 12/2024, thành phố Đà Nẵng hoàn thành việc xây dựng đề án, hồ sơ thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng, gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định để trình Thủ tướng ban hành quyết định thành lập.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định hồ sơ, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định việc thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng (trong quý 4 năm 2024), xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành Quy chế hoạt động của Khu thương mại tự do Đà Nẵng (hoàn thành trong quý 4 năm 2024), xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định điều chỉnh, bổ sung chức năng quản lý Khu thương mại tự do Đà Nẵng cho Ban quản lý Khu công nghệ cao và các khu công nghiệp Đà Nẵng (trong quý 4 năm 2024).
Đối với thành phố Đà Nẵng, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu tập trung, khẩn trương nghiên cứu mô hình và quy hoạch xây dựng Khu thương mại tự do Đà Nẵng phù hợp với tiềm năng, lợi thế, điều kiện cụ thể của thành phố, chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan xây dựng Đề án, hồ sơ thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng, gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tổ chức thẩm định trong quý 4 năm 2024.
Theo Nghị quyết 136/2024/QH15 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Đà Nẵng, Khu thương mại tự do Đà Nẵng gắn với cảng biển Liên Chiểu là khu chức năng, có ranh giới địa lý xác định, được thành lập để thực hiện thí điểm các cơ chế, chính sách nhằm mục tiêu thu hút đầu tư, tài chính, thương mại, du lịch và dịch vụ chất lượng cao.
Khu thương mại tự do Đà Nẵng có các khu chức năng được quy định tại quyết định thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng của Thủ tướng Chính phủ, bao gồm: Khu sản xuất, trung tâm logistics, khu thương mại - dịch vụ và các loại hình khu chức năng khác theo quy định của pháp luật.
Các khu chức năng thuộc Khu thương mại tự do Đà Nẵng được ngăn cách với khu vực bên ngoài bằng hàng rào cứng, bảo đảm hoạt động kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan của cơ quan hải quan và hoạt động quản lý nhà nước theo lĩnh vực tương ứng của các cơ quan có liên quan theo quy định của pháp luật. Quan hệ mua bán, trao đổi hàng hóa giữa khu chức năng thuộc Khu thương mại tự do Đà Nẵng với khu vực bên ngoài là quan hệ xuất khẩu, nhập khẩu theo quy định của pháp luật về hải quan, thuế và xuất khẩu, nhập khẩu…
Qua khảo sát, thành phố Đà Nẵng đã đề xuất 10 vị trí dự kiến xây dựng các khu chức năng của Khu thương mại tự do Đà Nẵng.
Các vị trí gồm:
Vị trí 1: Khu vực sau cảng biển Liên Chiểu, diện tích khoảng 100ha, là khu logistics.
Vị trí 2: Chừng 100ha dọc theo đường tránh Nam Hải Vân, dự kiến làm khu logistics.
Vị trí 3: Chừng 400ha ở phía Bắc sông Cu Đê, dự kiến làm khu sản xuất.
Vị trí 4: Diện tích 559ha làm khu sản xuất, gồm Khu công nghệ cao và phần mở rộng.
Vị trí thứ 5: Chân núi Bà Nà, diện tích khoảng 90ha, làm khu thương mại - dịch vụ.
Vị trí 6: Khu vực hai bên đường Bà Nà - Suối Mơ, khoảng 154ha, làm khu thương mại - dịch vụ.
Vị trí 7: Hai bên đường Bà Nà - Suối Mơ, giáp hồ Trước Đông, diện tích 53ha.
Vị trí 8: Khu vực được quy hoạch Khu công nghiệp Hòa Nhơn, diện tích 200ha, làm khu logistics.
Vị trí 9: Phía Tây Nam sân bay quốc tế Đà Nẵng, diện tích 80ha, khu logistics.
Vị trí 10: Dự kiến lấn biển dọc đường Nguyễn Tất Thành, đoạn từ đường Nguyễn Sinh Sắc (quận Liên Chiểu) đến Khu đô thị quốc tế Đa Phước (quận Hải Châu), diện tích 420ha.
Bộ trưởng KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết, pháp luật hiện hành của Việt Nam chưa có quy định về việc thành lập, hoạt động đối với khu thương mại tự do.Trong khi đó, đây là mô hình kinh tế phổ biến đã có trên 150 quốc gia. Họ không ngừng điều chỉnh áp dụng thí điểm các cơ chế đột phá, cạnh tranh để thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển thương mại, dịch vụ. Tại Việt Nam, khu thương mại tự do chưa được quy định trong hệ thống pháp luật. Việt Nam đã từng bước tiếp cận tới mô hình kinh tế này thông qua việc phát triển những mô hình tương tự có quy mô nhỏ hơn như: Khu chế xuất, khu phi thuế quan, cửa hàng miễn thuế…nhằm tiến tới thành lập khu thương mại tự do ở Việt Nam để hội nhập sâu vào kinh tế quốc tế.
Hoàng Hữu Quyết
