Đánh giá thực trạng tật khúc xạ và đề xuất các giải pháp can thiệp ở học sinh trung học cơ sở tại thành phố Hải Phòng

Tật khúc xạ học đường đang là mối quan tâm hàng đầu của gia đình, nhà trường và cả ngành y tế. Năm 2021 Hải Phòng có số lượng học sinh Trung học cơ sở (THCS) lên đến 125.364 em nhưng chưa có nghiên cứu nào thống kê số em bị mắc tật khúc xạ và cũng chưa có giải pháp can thiệp nào mang tính đồng bộ nhằm làm giảm tỷ lệ mắc tật khúc xạ ở lứa tuổi học đường. Đứng trước thực tế trên, nhóm nghiên cứu triển khai đề tài khoa học cấp thành phố Đánh giá thực trạng tật khúc xạ và đề xuất các giải pháp can thiệp ở học sinh trung học cơ sở tại thành phố Hải Phòng đã thu được kết quả cụ thể như sau:

Nhóm nghiên cứu tiến hành trên 5.766 học sinh ở 11 trường THCS, trong đó 4 trường THCS nội thành với 2.414 học sinh (41,9%), 6 trường THCS ngoại thành với 3.229 học sinh (56,0%), 1 trường THCS hải đảo với 123 học sinh (2,1%). Số học sinh mắc cận thị chiếm 86,3%; số học sinh mắc loạn thị chiếm 8,5%; số học sinh mắc viễn thị chiếm 5,2%. Ở các trường THCS nội thành: tỉ lệ cận thị chiếm 87,5%; tỉ lệ loạn thị chiếm 7,4%, tỉ lệ viễn thị chiếm 5,1%. Ở các trường THCS ngoại thành: tỉ lệ cận thị chiếm 84,9%; tỉ lệ loạn thị chiếm 9,8%, tỉ lệ viễn thị chiếm 5,3%. Ở hải đảo: tỉ lệ cận thị chiếm 84,2%; tỉ lệ loạn thị chiếm 7,9%, tỉ lệ viễn thị chiếm 7,9%. Mô hình tật khúc xạ chi tiết: tỉ lệ cận, loạn thị chiếm 64,4%; cận thị đơn thuần chiếm 21,9%, loạn thị đơn thuần chiếm 8,5%, viễn, loạn thị chiếm 4,1%; viễn thị đơn thuần chiếm 1,1%. Cận thị nặng chiếm 58,3%; cận thị trung bình là 35,5%, cận thị nặng chiếm 6,2%. Đồng thời, nhóm nghiên cứu cũng chỉ ra các yếu tố nguy cơ ảnh hướng tới tật khúc xạ của các em học sinh THCS như: các yếu tố nguy cơ từ gia đình (tư thế ngồi học, đèn chiếu sáng, tỉ lệ xem ti vi, điện thoại…); các yếu tố từ nhà trường (diện tích bình quân/học sinh, ánh sáng lớp học, tỉ lệ học thêm ngoài trường, tỉ lệ học sinh thấy bảng bị lóa…); các yếu tố từ xã hội (tỉ lệ học sinh được khám mắt định kì, học sinh được chỉnh kính đúng số).

Từ đánh giá thực trạng trên nhóm nghiên cứu đã triển khai các biện pháp can thiệp giảm thiểu tật khúc xạ ở học sinh THCS thành phố Hải Phòng đó là: Các giải pháp giảm thiểu từ yếu tố từ gia đình: Giải pháp dinh dưỡng, giải pháp về điều kiện học tập, chế độ nghỉ ngơi; Các giải pháp giảm thiểu từ yếu tố từ nhà trường: Giải pháp về hệ thống cơ sở vật chất phòng học, giải pháp về xây dựng chương trình học tập gắn với nghỉ ngơi, điều chỉnh thị lực mắt; Các giải pháp giảm thiểu từ xã hội: Giải pháp về truyền thông, tuyên truyền, giải pháp về chăm sóc y tế cộng đồng đối với các tật khúc xạ; Các giải pháp can thiệp hiệu quả: Giải pháp can thiệp không xâm lấn, giải pháp can thiệp có xâm lấn, kết hợp giải pháp can thiệp không xâm lấn và có xâm lấn.

Theo Hội đồng tư vấn, đánh giá nghiệm thu kết quả thực hiện đề tài, bên cạnh những kết quả đạt được, nhóm nghiên cứu cần chỉnh sửa, bổ sung một số nội dung: Bổ sung tỷ lệ khúc xạ trung bình của thành phố; Cần phân loại rõ cận thị nặng và cận thị nhẹ trong phần thực trạng của cận thị; Mô tả thêm về thiết bị sử dụng để đo độ lóa; Cần biểu đồ hóa một số bảng để cân đối giữa số lượng bảng và biểu đồ trong báo cáo tổng hợp kết quả nghiên cứu; Cuối cùng cần rà soát, chỉnh sửa lỗi chế bản để hoàn thiện báo cáo…

Báo cáo kết quả nghiên cứu sau khi chỉnh sửa, hoàn thiện sẽ được Sở Khoa học và Công nghệ trình Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng để nghiệm thu. Đề tài được Hội đồng tư vấn đánh giá, nghiệm thu xếp loại xuất sắc với số điểm 97,57 điểm.

Quỳnh Nga