Thực trạng và thách thức
Tại phiên chất vấn về quản lý và phát huy hiệu quả các thiết chế văn hóa, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao (VH&TT) Trần Thị Mỹ Hạnh đã trả lời những vấn đề được đặt ra về thực trạng và giải pháp nhằm thực hiện hiệu quả các mục tiêu xây dựng thiết chế văn hóa, trên địa bàn tỉnh.
Các báo cáo và phản ánh từ đại biểu cho thấy một số bất cập như tỷ lệ hoàn thành chỉ tiêu thấp. Theo Nghị quyết 18/NQ-HĐND, tỷ lệ làng, bản, khối phố văn hóa đạt từ 71-73% và tỷ lệ xã, phường, thị trấn có thiết chế văn hóa, thể thao đạt tiêu chí là 82%.
Tuy nhiên, đến năm 2023, hai chỉ tiêu này chỉ đạt lần lượt 68,7% và 76,3%. Vì vậy, việc đánh giá kết quả được cho là chưa thực chất.
Bên cạnh đó, nhiều thiết chế văn hóa như: Nhà văn hóa, sân vận động, trung tâm văn hóa, đang bị xuống cấp nghiêm trọng do thiếu nguồn lực đầu tư hoặc quản lý chưa hiệu quả.
Một số cơ sở bị lãng phí vì ít được sử dụng hoặc nằm ở vị trí bất hợp lý. Sau khi sáp nhập các đơn vị hành chính, nhiều thiết chế văn hóa thừa về số lượng nhưng thiếu về quy mô và không đáp ứng nhu cầu thực tế.
Đưa ra các giải pháp
Để giải quyết các bất cập, Sở VH&TT đã đưa ra nhiều giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện quy chế quản lý và sử dụng thiết chế văn hóa. Sở đã tham mưu UBND tỉnh xây dựng Quy chế quản lý, khai thác các thiết chế văn hóa – thể thao.
Tuy nhiên, do vướng mắc về quy định, Quy chế chưa được ban hành. Trong thời gian tới, Sở sẽ tiếp tục kiến nghị với các cơ quan Trung ương để hoàn thiện cơ sở pháp lý, tạo điều kiện cho các địa phương triển khai hiệu quả hơn.
Trong Quy hoạch tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021-2030, các dự án quan trọng như: Khu liên hợp thể thao vùng Bắc Trung Bộ, Trung tâm đào tạo huấn luyện thể thao, và cải tạo hệ thống bảo tàng, thư viện đã được đưa vào danh mục đầu tư. Sở sẽ tập trung tham mưu giải pháp thu hút các nguồn lực xã hội hóa, kết hợp ngân sách để triển khai các dự án.
Đến này, Sở VH&TT đã triển khai nâng cấp hơn 800 nhà văn hóa hiện có và quy hoạch xây dựng mới hơn 300 nhà văn hóa. Xử lý các thiết chế văn hóa thừa sau sáp nhập, giữ lại để làm nơi sinh hoạt cộng đồng hoặc có phương án sử dụng phù hợp.
Đề nghị các địa phương lập kế hoạch sử dụng thiết chế văn hóa hợp lý, tránh lãng phí. Tăng cường giám sát, đánh giá để đảm bảo các thiết chế văn hóa được khai thác đúng mục đích, phục vụ nhu cầu cộng đồng.
Sở VH&TT Nghệ An cũng đang hướng tới việc xây dựng thành phố Vinh trở thành trung tâm văn hóa, chính trị, kinh tế của Bắc Trung Bộ, đồng thời phát triển thành phố sáng tạo được UNESCO công nhận. Ngành VH&TT sẽ tích cực tham gia các dự án liên quan đến mục tiêu này, đặc biệt trong cải tạo và xây dựng các thiết chế văn hóa cấp tỉnh.
Giám đốc Sở VH&TT Trần Thị Mỹ Hạnh thừa nhận những hạn chế trong quản lý và sử dụng các thiết chế văn hóa thời gian qua. Bà nhấn mạnh Sở sẽ phối hợp chặt chẽ với các địa phương, tập trung vào thực hiện các chỉ đạo trong Chỉ thị số 28/CT-UBND, đồng thời tăng cường giám sát và hỗ trợ để các thiết chế văn hóa thực sự phát huy vai trò trong đời sống cộng đồng.
Kỳ họp lần này, đã nêu bật quyết tâm của tỉnh Nghệ An trong việc khắc phục những tồn tại và hướng tới phát triển các thiết chế văn hóa một cách bền vững, đồng bộ, góp phần nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho người dân toàn tỉnh.
Lê Quyết
