(THCL) _ Sở TN&MT Hà Nội đã công bố danh sách 53 dự án sử dụng đất có sai phạm. Trong số đó, có 2 dự án sở này đang lập hồ sơ thu hồi đất; 2 dự án đã có kết luận của thanh tra và tiếp tục trình UBND TP. Hà Nội chỉ đạo lập hồ sơ thu hồi đất.

Thu hồi do chậm triển khai

Mới đây, Sở TN&MT công bố thu hồi dự án xây dựng Tháp BIDV Diamond (3.344 m2) của NHTM CP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), trên đường Phạm Hùng (Từ Liêm) khiến giới địa ốc xôn xao. Dự án nằm trong khu “đất vàng” và gần nhiều dự án lớn như Tòa nhà Keangnam, KĐT Mỹ Đình - Mễ Trì, Tòa nhà Sông Đà...

Theo Sở TN&MT, Dự án Tháp BIDV Diamond bị thu hồi do 12 năm không triển khai. Ngoài ra, nhiều dự án khác có vị trí “vàng” cũng có tên trong danh sách thu hồi vì chậm triển khai như Dự án Tháp Doanh nhân của Tập đoàn Anh Quân, trên khu đất rộng 1.370 m2, tại số 1 đường Thanh Bình (Hà Đông); Dự án “khủng” Castle Plaza với quy mô hơn 12 ha của một đại gia có tiếng (tại 136 Hồ Tùng Mậu)...

Tuy Hà Nội công bố danh sách “đen”, nhưng số lượng bị thu hồi rất ít. Ngoài những dự án quây tôn, cỏ mọc um tùm bỏ hoang nhiều năm, vẫn còn nhiều dự án BĐS thi công dở dang để giữ đất.

Cụ thể: Dự án Hà Nội Times Tower (Văn Phú, Hà Đông), sau gần 4 năm thi công mới chỉ xây xong phần hầm và khung của 4 tầng nhà; Dự án Hattoco 110 đường Trần Phú (Hà Đông) mới “nhú” đến tầng 9 sau 5 năm triển khai; đặc biệt, Siêu dự án Habico Tower (Phạm Văn Đồng, Bắc Từ Liêm) nổi đình đám một thời vì mức giá khủng từ 75 - 100 triệu đồng/m2, được chào bán năm 2008, đã ngừng thi công tại sàn tầng 9 và đến nay chưa có dấu hiệu khởi động trở lại.

Ông Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ TN&MT cho rằng: “Cơ quan chức năng giao đất rồi coi như xong một việc. Nếu không có ai kêu ca thì các dự án đó cũng không được để ý tới. Đặc biệt là những dự án thi công dở dang rồi bỏ hoang nhiều năm mà cơ quan chức năng không biết”.

Theo ông Võ, nguyên nhân tình trạng bỏ hoang tại nhiều dự án do Nhà nước thiếu kiểm soát, nhưng nguyên nhân trực tiếp từ phía chủ đầu tư. “Chúng ta tuyển chọn nhà đầu tư không đúng. Nhiều nhà đầu tư chỉ muốn lấy càng nhiều đất càng tốt để dự trữ. Hệ thống pháp luật khung đang khuyến khích đấu thầu dự án, đấu giá quyền sử dụng đất, nhưng cơ chế nhiều thành phố là giao đất cho nhà đầu tư đã được chỉ định. Việc xin cho dự án rồi bỏ hoang giữ đất đang có sự tiếp tay của chính cơ quan nhà nước”, ông Võ nói.

Ngoài ra, theo ông Võ: Pháp luật có quy định sau 12 tháng không sử dụng đất hoặc 24 tháng không đúng tiến độ sẽ bị thu hồi. Pháp luật quy định cụ thể từng trường hợp nào đáng được gia hạn trong Nghị định 84 (2007) của Chính phủ. Quy định vậy, nhưng người thực thi pháp luật yếu kém khiến tình trạng dự án găm đất rồi bỏ hoang diễn ra nhiều nơi.

Thu hồi đất “vàng” để làm gì?

Sở TN&MT cho hay: Mục đích của việc thanh tra, xử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực đất đai nói chung là nhằm sử dụng đất hiệu quả, đúng quy định, tránh lãng phí. Tùy theo mức độ vi phạm, cơ quan quản lý có thể xử phạt hành chính hoặc thu hồi đất. Song thực tế, trước khi có quyết định, cơ quan quản lý thường xem xét, làm rõ nguyên nhân.

Nhiều trường hợp dự án phải dừng, chờ rà soát sau khi hợp nhất, không còn phù hợp quy hoạch, do suy giảm kinh tế… nên không hẳn trường hợp vi phạm nào cũng có quyết định thu hồi đất. Thậm chí, có trường hợp theo quy định phải thu hồi nhưng kiểm tra trực tiếp thấy đủ điều kiện tháo gỡ vướng mắc và phương án khắc phục của đơn vị sử dụng đất khả thi hơn.

Ông Nguyễn Trường Sơn, Chủ tịch Công ty CP Đầu tư và Xây dựng HUD 3 cho biết: “Một dự án thành công, yếu tố vị trí rất quan trọng. Hiện nay, Hà Nội không còn đất ở trung tâm nên các doanh nghiệp đang chạy đua vào những dự án “vàng” sắp bị thu hồi. Tuy nhiên, không phải vị trí “vàng” nào cũng phát triển. Nếu không tỉnh táo, chủ đầu tư tiếp theo sẽ đi theo vết xe đổ của chủ đầu tư trước”.

TS. Vũ Đình Ánh, chuyên gia kinh tế cho rằng: “Vị trí đất “vàng” phải xây dự án hạng sang, nhưng hiện nhu cầu người dân chủ yếu là những dự án thương mại giá rẻ. Sẽ có nhiều chủ đầu tư chết nếu cứ lao vào dự án đất vàng”.

Trao đổi với phóng viên về việc sử dụng diện tích đất “vàng” sau khi thu hồi, ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Phó giám đốc Sở TN&MT Hà Nội cho rằng: “Tất cả các dự án nằm trong diện thu hồi sẽ được bàn giao cho Trung tâm Phát triển Quỹ đất Hà Nội. Sau khi tính toán phương án bồi thường thiệt hại cho các chủ đầu tư, các dự án bị thu hồi sẽ được sử dụng phù hợp với mục đích công cộng như xây dựng trường học, nhà trẻ, bãi đỗ xe theo đúng quy hoạch, kế hoạch của UBND TP. Hà Nội”

Tuấn Ngọc