Phát biểu khai mạc, ông Phong Vĩnh Cường, Chủ tịch UBND xã Tả Lèng nhấn mạnh, lễ hội là dịp tôn vinh truyền thống chăn nuôi ngựa, phong tục và lối sống gắn bó với núi rừng của đồng bào. Ông khẳng định người Tả Lèng coi thiên nhiên như một phần tâm hồn mình, và hình ảnh con ngựa không chỉ gắn bó với lao động sản xuất mà còn trở thành biểu tượng văn hóa. Lễ hội cũng là bước đi cụ thể của xã trong chiến lược bảo tồn di sản gắn với phát triển du lịch cộng đồng.
Không gian tổ chức lễ hội, bản Thèn Pả là một bản vùng cao còn giữ nguyên nét truyền thống, có khí hậu trong lành, ruộng bậc thang liền dải và những nếp nhà gỗ mang phong vị cổ truyền. Đây là khu vực được địa phương định hướng đầu tư trở thành điểm đến trải nghiệm văn hóa sinh thái, kết nối với các tour du lịch trekking PuTaLeng, bản Mông, bản Dao trong vùng.
Sau nghi thức khai mạc, Ban Tổ chức trao cờ lưu niệm cho các nài ngựa. Những chú ngựa thồ quen leo dốc, vượt suối ngày thường bỗng trở thành “vận động viên” trên đường đua, mang lại bầu không khí náo nhiệt và đầy phấn khích. Tiếng vó ngựa, tiếng hò reo của khán giả hòa cùng tiếng khèn lá, tiếng trống tạo nên một không gian lễ hội đậm sắc màu vùng cao.
Không chỉ thu hút bởi đường đua, lễ hội còn diễn ra nhiều hoạt động cộng đồng sôi nổi. Giải chạy truyền thống “Chinh phục đồi thông Tả Lèng” mở màn với sự tham gia của thanh niên địa phương và du khách yêu thể thao. Khu vực sân lễ hội liên tục rộn ràng với các cuộc thi kéo co, thi giã bánh giầy, những trò thể hiện sức khỏe, sự đoàn kết của đồng bào vùng cao.
Khắp các lều trưng bày là sản phẩm OCOP, nông sản đặc trưng như mật ong rừng, chè shan tuyết, miến dong, thổ cẩm, tạo cơ hội cho du khách khám phá nét nghề truyền thống và câu chuyện phía sau mỗi sản vật. Không gian ẩm thực giới thiệu các món đặc trưng Tả Lèng như thắng cố, lợn bản, xôi ngũ sắc, rượu ngô men lá.
Nhiều hoạt động trình diễn văn hóa được tổ chức xuyên suốt lễ hội: Đàn ông Mông vào điệu múa khèn uyển chuyển; phụ nữ Dao múa ô mềm mại; trẻ nhỏ háo hức tham gia các trò chơi dân gian như đánh cầu lông gà, ném pao, thổi sáo. Tất cả tạo nên bức tranh văn hóa sống động, vừa gần gũi vừa giàu bản sắc.
Lễ hội đua ngựa lần thứ I ở Tả Lèng được xem là dấu mốc mới, mở ra cơ hội để địa phương quảng bá bản sắc văn hóa, thúc đẩy du lịch cộng đồng và đưa hình ảnh Tả Lèng trở thành điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch Tây Bắc. Không chỉ là một lễ hội, đây còn là cách mà người dân gửi gắm niềm tự hào và khát vọng phát triển từ chính giá trị truyền thống của mình.
Hậu Thạch (t/h)
