Điều chỉnh thuế thu nhập doanh nghiệp, ưu tiên doanh nghiệp nhỏ
Từ ngày 1/10, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025 chính thức áp dụng với mức thuế suất phổ thông 20%. Doanh nghiệp có doanh thu dưới 3 tỷ đồng/năm chỉ nộp 15%, còn nhóm doanh thu từ trên 3 tỷ đến 50 tỷ đồng nộp 17%. Đây là bước điều chỉnh lớn, tạo điều kiện cho doanh nghiệp nhỏ và vừa giảm gánh nặng thuế, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh.
Trong khi đó, lĩnh vực dầu khí áp thuế từ 25% đến 50% tùy điều kiện mỏ, còn khai thác tài nguyên quý hiếm như vàng, bạc, bạch kim, đất hiếm bị áp 50%, có thể giảm còn 40% nếu mỏ nằm trong vùng đặc biệt khó khăn.
Khuyến khích nghiên cứu, ứng dụng trí tuệ nhân tạo
Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo 2025, cũng có hiệu lực từ 1/10, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ mới, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI). Các khoản chi cho nghiên cứu, đổi mới sáng tạo được tính vào chi phí hợp lệ khi xác định thu nhập chịu thuế. Tuy nhiên, các ứng dụng liên quan trực tiếp đến con người như y tế, sinh học bắt buộc phải tuân thủ nghiêm ngặt và đặt dưới sự giám sát của con người, bảo đảm an toàn cho cộng đồng.
Chấm dứt cơ chế Nhà nước độc quyền vàng miếng
Ngày 10/10, Nghị định 232/2025/NĐ-CP có hiệu lực, chính thức xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất và xuất nhập khẩu vàng miếng. Theo đó, ngân hàng thương mại và doanh nghiệp đủ điều kiện sẽ được phép tham gia sản xuất vàng miếng, song vẫn phải được Ngân hàng Nhà nước cấp phép. Các giao dịch vàng từ 20 triệu đồng/ngày trở lên phải thực hiện qua tài khoản ngân hàng. Doanh nghiệp sản xuất vàng phải công bố tiêu chuẩn, bảo hành sản phẩm, kết nối dữ liệu với Ngân hàng Nhà nước, nhằm minh bạch thị trường.
Áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung toàn cầu
Nghị định 236/2025/NĐ-CP, có hiệu lực từ 15/10, triển khai cơ chế thuế tối thiểu toàn cầu theo Nghị quyết 107/2023/QH15. Đối tượng là các đơn vị thành viên tập đoàn đa quốc gia có doanh thu hợp nhất từ 750 triệu euro trở lên trong ít nhất 2 năm của 4 năm liền kề. Nếu là tập đoàn mới thành lập, chỉ cần có 2 năm đạt ngưỡng này cũng phải nộp thuế bổ sung. Quy định nhằm ngăn tình trạng chuyển lợi nhuận sang quốc gia thuế thấp, bảo đảm công bằng và tăng thu ngân sách.
Giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc cho ngân hàng hỗ trợ tái cơ cấu
Thông tư 23/2025/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước, hiệu lực từ 1/10, cho phép giảm một nửa tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với tổ chức tín dụng tham gia hỗ trợ hoặc nhận chuyển giao ngân hàng thương mại yếu kém. Văn bản cũng bổ sung quy định cho ngân hàng chính sách, đồng thời đổi tên gọi “Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố” thành “Ngân hàng Nhà nước chi nhánh khu vực”. Thanh tra Ngân hàng Nhà nước và Cục Quản lý, giám sát tổ chức tín dụng được giao nhiệm vụ tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm liên quan đến dự trữ bắt buộc.
Quản lý chặt chẽ hơn tài khoản của Kho bạc Nhà nước
Thông tư 81/2025/TT-BTC của Bộ Tài chính, áp dụng từ 1/10, quy định chi tiết việc quản lý và sử dụng tài khoản thanh toán của Kho bạc Nhà nước tại Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại. Kho bạc được mở tài khoản bằng cả VND và ngoại tệ, phục vụ giao dịch thu chi, điều hành số dư và sử dụng nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi. Các ngân hàng thương mại phải kết nối dữ liệu điện tử chính xác, kịp thời với Kho bạc, cơ quan thuế và hải quan. Toàn bộ số dư cuối ngày phải chuyển về Ngân hàng Nhà nước, trừ trường hợp bất khả kháng.
Miễn phí, lệ phí đối với hàng hóa và phương tiện quá cảnh
Từ ngày 12/10, Thông tư 86/2025/TT-BTC có hiệu lực, quy định miễn phí, lệ phí hải quan cho hàng viện trợ nhân đạo, viện trợ không hoàn lại, quà tặng trong định mức miễn thuế, đồ dùng ngoại giao, hành lý cá nhân, hàng hóa trao đổi của cư dân biên giới, phương tiện biên giới được quản lý bằng sổ theo dõi, cùng các trường hợp được miễn trừ theo điều ước quốc tế hoặc cam kết của Chính phủ.
Loạt chính sách mới này được kỳ vọng vừa tạo môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, vừa thúc đẩy đổi mới sáng tạo, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp trong nước nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Hậu Thạch
