Ngày 18/12/2019, tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody’s Investors Service điều chỉnh triển vọng tín nhiệm của Việt Nam xuống “Tiêu cực”, kết thúc thời gian đưa hồ sơ tín dụng của Việt Nam vào diện theo dõi hạ bậc kể từ ngày 9/10/2019.
Cơ sở Moody’s đưa ra quyết định này là nhận định vẫn còn tiềm ẩn rủi ro chậm trả nghĩa vụ nợ gián tiếp của Chính phủ. Theo đó, các khoản thanh toán chậm phản ánh vấn đề về mặt hành chính hơn là sự yếu kém về tài chính, bao gồm các vấn đề về các thủ tục hành chính phức tạp cản trở việc thanh toán kịp thời và suôn sẻ.
Tuy nhiên, Moody’s giữ nguyên xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam ở mức Ba3 đối với các khoản phát hành bằng đồng nội tệ và ngoại tệ và các khoản vay cao cấp không được bảo đảm. Trần tín nhiệm với trái phiếu dài hạn phát hành bằng ngoại tệ vẫn được giữ nguyên ở Ba1. Mức tín nhiệm tối đa với tiền gửi và trái phiếu bằng nội tệ vẫn là Baa3.
Ngay sau đó, chiều 20/12, Tổ công tác của Thủ tướng do Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng chủ trì đã làm việc với các bộ: Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, Giao thông vận tải và các bộ, cơ quan: Công thương, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về những nội dung liên quan đến trách nhiệm trong việc chậm thanh toán, trả nợ nước ngoài đối với các dự án La Sơn – Túy Loan, Quốc lộ 20 và Thủy điện Hồi Xuân.
Kiểm điểm một số bộ liên quan đến việc Việt Nam bị Moody's hạ tín nhiệm (Ảnh: VGP/Nhật Bắc)
Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng với vai trò Tổ trưởng Tổ công tác nêu rõ: “Thủ tướng rất không hài lòng, yêu cầu kiểm điểm tập thể, cá nhân liên quan, làm rõ trách nhiệm để báo cáo Chính phủ và Thủ tướng”
Trước đó, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều văn bản chỉ đạo, giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ trong việc thanh toán trả nợ cho bên cho vay nước ngoài, không để xảy ra tình trạng trả nợ chậm làm ảnh hưởng tiêu cực đến hệ số tín nhiệm quốc gia của Việt Nam. Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành các Quyết định cho phép ứng Quỹ tích lũy trả nợ để thanh toán.
Về việc xử lý thư của Ngân hàng Thế giới (WB) gửi Bộ Tài chính đề xuất 3 phương án về trả nợ nhanh IDA của các bộ, ngay sau khi nhận được thông tin, Thủ tướng Chính phủ đã có ngay ý kiến chỉ đạo để Bộ Tài chính thông báo cho WB. Nếu không xử lý kịp thời, việc này có thể có ảnh hưởng lớn hơn nữa.
Tại buổi làm việc, các Bộ, cơ quan đã báo cáo về công tác quản lý vay và trả nợ nước ngoài; giải trình cụ thể nguyên nhân việc chậm thanh toán, trả nợ nước ngoài với một số dự án nêu trên; các khó khăn, vướng mắc và kiến nghị, đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý vay và trả nợ nước ngoài, việc khắc phục triệt để tình trạng chậm thanh toán, trả nợ nước ngoài.Các Bộ, cơ quan cũng báo cáo về tình hình công tác phối hợp trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao liên quan đến thanh toán, trả nợ nước ngoài, khó khăn, vướng mắc và các kiến nghị, đề xuất.
Kết luận cuộc họp, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Mai Tiến Dũng nhấn mạnh tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng là minh bạch thông tin, rút kinh nghiệm, chấn chỉnh kịp thời.
Ngọc Khánh
