Năm 2024, quyết tâm điều hành giá, thu chi ngân sách, kiểm soát lạm phát theo đúng mục tiêu đã đề ra

Trong nhiều năm giải ngân vốn đầu tư công thường chậm so với mong muốn. Tuy nhiên, năm nay tình hình đã cải thiện rất nhiều cả về con số tuyệt đối và tương đối, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh.

Theo Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, Bộ Tài chính đã nỗ lực, là một trong những cơ quan đi đầu trong cải cách hành chính, chuyển đổi số, xây dựng Chính phủ điện tử, sắp xếp lại tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Năm 2023 là năm thứ 9 liên tiếp Bộ Tài chính nằm trong TOP 3 bộ, cơ quan ngang bộ dẫn đầu chỉ số cải cách hành chính. Bộ Tài chính đã tham mưu kịp thời cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tăng cường công tác công khai, thanh tra, kiểm tra, siết chặt kỷ luật, kỷ cương tài chính - ngân sách Nhà nước.

Bộ Tài chính cũng đã thực hiện tốt công tác công khai ngân sách Nhà nước và hướng dẫn, kiểm tra, giám sát các bộ, ngành, địa phương, kịp thời xử lý nghiêm các sai phạm, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng ngân sách Nhà nước.

Bộ Tài chính cũng đã triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp chấn chỉnh, tăng cường quản lý nhà nước để ổn định, phát triển đồng bộ, lành mạnh, an toàn thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, thị trường bảo hiểm (như việc triển khai Sàn giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ), đặc biệt là trong bối cảnh rất khó khăn, tiềm ẩn nhiều rủi ro của năm 2023.

Phó Thủ tướng cho biết, tại hội nghị Trung ương 8 và Kỳ họp thứ 6 Quốc hội Khóa XV vừa qua đã thông qua các chỉ tiêu, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của năm 2024.

Cụ thể là, tăng trưởng kinh tế 6-6,5%, kiểm soát lạm phát khoảng 4-4,5%, tiếp tục giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Theo Phó Thủ tướng, đây là nhiệm vụ có ý nghĩa hết sức quan trọng, bởi năm 2024 là năm thứ tư thực hiện Kế hoạch 5 năm 2021-2025, những kết quả đạt được trong năm 2024 sẽ tạo tiền đề để phấn đấu hoàn thành cao nhất Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, tài chính quốc gia 05 năm giai đoạn 2021-2025, chuẩn bị thế và lực để tiếp tục thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn tiếp theo.

Phó Thủ tướng thống nhất với đánh giá của Bộ Tài chính về những tồn tại, hạn chế, nhận diện tình hình, cơ bản nhất trí với kế hoạch triển khai nhiệm vụ tài chính - ngân sách Nhà nước năm 2024.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh thêm một số nhiệm vụ, giải pháp tài chính - ngân sách nhà nước cần tập trung thực hiện:

Thứ nhất, đề nghị Bộ Tài chính căn cứ Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, dự toán ngân sách nhà nước năm 2024 cùng các chỉ đạo của Chính phủ, tình hình thực tiễn triển khai thực hiện ngay kế hoạch, chương trình hành động và chỉ đạo thực hiện quyết liệt ngay từ những ngày đầu của năm 2024.

Phối hợp chặt chẽ với các bộ, cơ quan ở Trung ương, điều hành chính sách tài khóa chủ động, phù hợp. Tập trung thực hiện có hiệu quả các chính sách đã ban hành và dự kiến ban hành để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và hoàn thành cao nhất các mục tiêu của Kế hoạch năm 2024 đã đề ra.

Thứ hai, tiếp tục tập trung xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách tài chính - ngân sách Nhà nước, đẩy nhanh xây dựng chính phủ số. Phấn đấu hoàn thành tất cả các đề án, văn bản pháp quy được giao theo Chương trình xây dựng Luật, pháp lệnh của Quốc hội, Chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật năm 2024 của Chính phủ.

Tiếp tục nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung các luật thuế và quy định có liên quan để mở rộng cơ sở thu, các hoạt động thương mại điện tử, khai thác hiệu quả nguồn lực từ đất đai, cơ sở hạ tầng; các giải pháp chính sách thuế, phí, lệ phí phù hợp với tình hình thực tế để tiếp tục hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân, tiết giảm chi phí cho sản xuất - kinh doanh, thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Thứ ba, tập trung làm tốt công tác quản lý thu ngân sách Nhà nước, đảm bảo thu đúng, đủ, kịp thời các khoản thu phát sinh; rà soát, nắm chắc nguồn thu, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý thu, tiếp tục mở rộng cơ sở thuế cả về đối tượng lẫn địa bàn, nhất là đối với dịch vụ ăn uống, giải trí...

Nghiên cứu, áp dụng các giải pháp, công cụ phân tích dữ liệu phù hợp để quản lý rủi ro, kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi giả mạo, gian lận về hóa đơn.

Giảm bớt phạm vi, tỷ lệ quản lý thuế theo phương pháp khoán; rà soát, xác định lại các mức thuế khoán để phù hợp với tình hình thực tế; chống thất thu thuế, chống chuyển giá.

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, hiện đại hóa phương thức quản lý thuế tiết giảm hơn nữa thời gian thực hiện các thủ tục hành chính thuế; quản lý có hiệu quả các nguồn thu mới phát sinh từ các giao dịch thương mại điện tử.

Quyết liệt xử lý, đôn đốc thu hồi nợ thuế, giảm tỷ lệ nợ đọng thuế; phấn đấu tăng thu ngân sách Nhà nước.

Thứ tư, tổ chức điều hành chi ngân sách Nhà nước năm 2024 chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả, trong phạm vi dự toán Quốc hội quyết định.

Tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, phân công, phân nhiệm đi đôi với tăng cường phối hợp, giám sát, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện; linh hoạt, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nhất là về thể chế, thủ tục hành chính…

Rà soát, sắp xếp các nhiệm vụ chi; cắt giảm tối đa các khoản chi chưa thực sự cần thiết, cấp bách theo đúng quy định. Triển khai thực hiện tốt thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong các cơ quan nhà nước và toàn xã hội.

Đảm bảo nguồn thực hiện các nhiệm vụ chi quan trọng, ưu tiên Chương trình phục hồi, khắc phục hậu quả thiên tai dịch bệnh và các nhiệm vụ đột xuất, cấp bách khác. Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, tạo động lực cho phục hồi và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Thứ năm, kiểm soát bội chi ngân sách nhà nước trong phạm vi Quốc hội quyết định và phấn đấu thấp hơn. Qua đó giảm nợ công, cải thiện dư địa chính sách tài khóa, tăng cường sức chống chịu của nền tài chính quốc gia để triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhanh, bền vững hơn.

Thứ sáu, tiếp tục theo dõi sát diễn biến giá cả thị trường nhất là các mặt hàng quan trọng thiết yếu, nguyên, nhiên phụ liệu đầu vào, kịp thời đề xuất các giải pháp cân đối cung - cầu, bình ổn giá cả thị trường, nhất là giá các mặt hàng thiết yếu, mặt hàng xăng dầu, đặc biệt là trong các dịp Lễ, Tết, nhất là Tết Nguyên đán sắp tới.

Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra việc thực hiện pháp luật về giá để kịp thời phát hiện, xử lý những trường hợp sai phạm.

Bộ Tài chính, cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo giá cần quán triệt tinh thần quyết tâm thực hiện điều hành giá, kiểm soát lạm phát theo đúng mục tiêu đã đề ra (CPI tăng khoảng 4-4,5%), góp phần ổn định kinh tế vĩ mô.

Thứ bảy, tiếp tục củng cố, phát triển đồng bộ, an toàn, lành mạnh, hiệu quả các thị trường tài chính, chứng khoán, bảo hiểm.

Tăng cường quản lý, giám sát thị trường, có giải pháp dự báo và kiểm soát tốt dòng tiền, đảm bảo phát triển ổn định, bền vững thị trường, không để xảy ra rủi ro, mất an toàn.

Nâng cao chất lượng hàng hóa trên thị trường, hiệu quả hoạt động của các thành viên thị trường, đa dạng hóa cơ sở nhà đầu tư, hướng tới các nhà đầu tư chuyên nghiệp, nhà đầu tư có tổ chức.

Rà soát, đánh giá kỹ lưỡng, cụ thể khả năng thanh toán, chi trả của các tổ chức phát hành trái phiếu doanh nghiệp, nhất là trái phiếu đến hạn trong năm 2024.

Chủ động xây dựng kịch bản, đánh giá tác động, có phương án, biện pháp cụ thể, hiệu quả để xử lý, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, các chủ thể liên quan. Qua đó, góp phần bảo đảm an toàn, an ninh thị trường tài chính, tiền tệ, củng cố, khôi phục, tăng cường niềm tin của nhà đầu tư, thúc đẩy thị trường trái phiếu doanh nghiệp phát triển an toàn, minh bạch, lành mạnh, bền vững, phát huy vai trò kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng cho nền kinh tế.

Thứ tám là, siết chặt kỷ luật, kỷ cương tài chính, ngân sách trong thực thi công vụ; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát và công khai, minh bạch trong thu, chi ngân sách nhà nước, quản lý, sử dụng tài sản công, đất đai, tài nguyên,.. thực hiện các kết luận của các cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán.

Đẩy mạnh hoạt động kiểm tra chống buôn lậu, gian lận thương mại của Ban chỉ đạo 389 quốc gia để chống buôn lậu, gian lận thương mại.

Chuyển đổi cơ chế kiểm tra, giám sát từ tiền kiểm sang hậu kiểm, gắn với trách nhiệm giải trình và minh bạch hóa các chế tài xử lý có đủ mức độ răn đe. Kiên quyết xử lý nghiêm, kịp thời các trường hợp vi phạm.

Thứ chín, đẩy mạnh tái cấu trúc, cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước, đổi mới đơn vị sự nghiệp công lập, giá dịch vụ công, tiếp tục thực hiện tinh gọn bộ máy quản lý, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ngành tài chính theo tinh thần Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị, các Nghị quyết số 18 & 19 của Hội nghị Trung ương 6, khóa XII.

Thứ mười, tiếp tục chủ động hội nhập, hợp tác tài chính quốc tế, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại. Theo dõi, đánh giá tác động thực thi các FTA và căng thẳng chính trị, thương mại giữa các nước lớn, để có giải pháp ứng phó kịp thời, phù hợp. Tích cực tham gia các hoạt động hợp tác tài chính khu vực ASEAN, APEC, G20,... nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

PV (t/h)