Theo Thứ trưởng, nông nghiệp Việt Nam chỉ có thể bứt phá nếu hợp tác xã trở thành trung tâm liên kết, doanh nghiệp là lực kéo chủ đạo và nông dân là chủ thể trung tâm. Đây là yêu cầu tất yếu trong bối cảnh tiêu chuẩn xanh, phát thải thấp và truy xuất nguồn gốc trở thành điều kiện bắt buộc trên thị trường toàn cầu.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Võ Văn Hưng phát biểu tại Hội nghị.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Võ Văn Hưng phát biểu tại Hội nghị.

Hiện cả nước có hơn 22.600 hợp tác xã nông nghiệp, tăng hơn 4.500 đơn vị so với năm 2020. Tỷ lệ hợp tác xã liên kết với doanh nghiệp đã gần gấp đôi, chiếm hơn 30%. Gần 3.000 dự án liên kết theo Nghị định 98 đã huy động hơn 15.000 tỷ đồng, trong đó 79% là vốn đối ứng từ doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân, cho thấy mỗi đồng vốn nhà nước kích hoạt 4–5 đồng vốn xã hội.

Nhiều hợp tác xã đã chuyển từ vai trò dịch vụ đơn thuần sang quản lý chặt chẽ quy trình sản xuất, vận hành mã số vùng trồng, truy xuất dữ liệu số và ký hợp đồng bao tiêu dài hạn. Điển hình là chuỗi lúa chất lượng cao tại An Giang – Đồng Tháp – Kiên Giang; chuỗi sầu riêng và cà phê xuất khẩu tại Đắk Lắk; chuỗi rau quả an toàn ở Sơn La – Lâm Đồng; và chuỗi thủy sản công nghệ cao tại Bạc Liêu – Cà Mau. Đề án Một triệu héc-ta lúa chất lượng cao, phát thải thấp cũng khẳng định vai trò trung tâm của hợp tác xã trong quản lý nhật ký số và giảm chi phí đầu vào.

Thứ trưởng Võ Văn Hưng nhấn mạnh, sự phát triển của doanh nghiệp gắn chặt với năng lực của hợp tác xã. Khi hợp tác xã quản trị tốt, doanh nghiệp yên tâm đầu tư chế biến, logistics và xây dựng thương hiệu, đồng thời giảm rủi ro thị trường và kỹ thuật.

Lãnh đạo các Bộ, ngành tham gian quan hàng giới thiệu sản phẩm OCOP.
Lãnh đạo các bộ, ngành tham gian quan hàng giới thiệu sản phẩm OCOP.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất ba giải pháp trọng tâm: Sửa đổi Nghị định 98 theo hướng đơn giản hóa, phát triển vùng nguyên liệu chuẩn và cơ chế chia sẻ rủi ro; xây dựng chương trình đào tạo nông dân và quản trị hợp tác xã hiện đại; nhân rộng mô hình vùng nguyên liệu đạt chuẩn trên toàn quốc.

Theo Thứ trưởng, nếu kiên định phát triển nông nghiệp theo chuỗi giá trị xanh – số – hiện đại, với hợp tác xã và doanh nghiệp vận hành hiệu quả, đồng thời đào tạo nông dân chuyên nghiệp, nông nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể bứt phá, nâng cao thu nhập cho người dân và khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.

Nam Sơn (t/h)