Theo PGS.TS Trần Đắc Phu, trên thế giới đã xuất hiện những biến chủng mới của virus SARS-CoV-2, như XE là biến thể lai giữa biến thể BA.1 và BA.2 của Omircon hay biến chủng Deltacron lai giữa Delta và Omicron. Phần lớn những biến chủng này lây lan nhanh hơn những biến chủng cũ khoảng từ 10-20%. Tuy nhiên, vẫn cần phải theo dõi những biến thể mới lây lan nhanh như thế nào, gây ra triệu chứng nặng và vô hiệu hóa vaccine hiện nay hay không.

PGS.TS Trần Đắc Phu nhấn mạnh nếu sử dụng không đúng xét nghiệm test kháng nguyên nhanh hoặc xét nghiệm real-time RT-PCR, có thể sẽ dự báo sai tình hình dịch bệnh. Ảnh VGP/Hiền Minh
PGS.TS Trần Đắc Phu: “Độ phủ vaccine Covid-19 lớn, nhưng chưa thể nói đến miễn dịch cộng đồng”. Ảnh VGP/Hiền Minh.

Tất cả những yếu tố này có thể gây ra việc quá tải hệ thống y tế, khiến tỷ lệ bệnh nhân chuyển nặng tăng cao, đặc biệt lo ngại nếu số ca tử vong cao không kiểm soát được. 

Trải qua 04 đợt bùng phát dịch Covid-19, đến nay, Việt Nam đã có những kinh nghiệm, đồng thời năng lực phòng, chống dịch cũng đã được nâng cao. Giới chuyên gia khuyến cáo, Việt Nam cần theo dõi diễn biến dịch trên thế giới, theo sát khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) để có đánh giá chính xác và phản ứng kịp thời.

“Với bất cứ kịch bản dự phòng chống dịch nào, chúng ta đều không được để bị bất ngờ. Luôn phải dĩ bất biến ứng vạn biến và tiếp tục chiến lược thích ứng an toàn, linh hoạt và kiểm soát dịch hiệu quả để vừa tiếp tục chống dịch tốt vừa duy trì làm ăn kinh tế”, PGS.TS Trần Đắc Phu nhấn mạnh.

Virus SARS-CoV-2 gây ra đại dịch Covid-19 khác với nhiều virus gây dịch bệnh khác. Đặc biệt, miễn dịch ở người mắc đã Covid-19 sẽ giảm sau vài tháng, đồng thời vẫn có nguy cơ tái nhiễm. Với trường hợp tiêm vaccine, miễn dịch sau đó cũng suy giảm và có người đã tiêm vaccine vẫn mắc bệnh, vẫn là nguồn lây cho người khác. Điều này khác với các loại vaccine khác như vaccine sởi hay vaccine chống viêm não Nhật Bản khi tiêm chủng là có miễn dịch hoàn toàn.

Ảnh HOÀNG GIANG
Độ phủ vaccine Covid-19 lớn, nhưng chưa thể nói đến miễn dịch cộng đồng. Ảnh HOÀNG GIANG.

“Như vậy, chúng ta khó nói tới khái niệm miễn dịch cộng đồng trong bối cảnh dịch Covid-19 hiện nay. Nhưng có thể sau này, chúng ta có thể có được vaccine như mong muốn, với hiệu quả phòng bệnh cao và bền vững thì chúng ta có thể khống chế được dịch khi dùng vaccine, giống như cách chúng ta đã thanh toán được bệnh bại liệt… Hoặc tương lai sẽ có thuốc điều trị. Trong trường hợp, biến thế mới xuất hiện và vô hiệu hóa các vaccine đang sử dụng hiện nay, thì càng không thể nhắc tới miễn dịch cộng đồng trong thời điểm này”, PGS.TS Trần Đắc Phu nhận định.

Tiến sỹ Phu cũng nhấn mạnh khuyến cáo người dân, các biện pháp dự phòng cá nhân là rất quan trọng để bảo vệ bản thân, gia đình và cộng đồng. Mỗi người càng hạn chế nguy cơ lây nhiễm càng tốt, tránh tư tưởng “rồi ai cũng trở thành F0” bởi vì vẫn còn nguy cơ tái nhiễm hay trở  thành nguồn lây bệnh cho người khác và hiện nhiều người quan tâm tới ảnh hưởng của hậu Covid. 

Việt Nam hiện đang kiểm soát tốt dịch Covid-19, chứng tỏ năng lực y tế cùng năng lực chống dịch của chính quyền các cấp, các bộ ngành và người dân đã được cải thiện. Việc thay đổi chiến lượng sang “chung sống an toàn với đại dịch”, Việt Nam đã bước vào giai đoạn chống dịch linh hoạt, không còn các biện pháp kiểm soát “thái quá” nhưng chúng ta vẫn vừa chống dịch hiệu quả và đảm bảo hoạt động kinh tế, an sinh xã hội.

Q.N (t/h)