Báo cáo tài chính hợp nhất trên được kiểm toán bởi Công ty TNHH Hãng Kiểm toán AASC. Có ba nguyên nhân chính dẫn đến sự chênh lệch này. Cụ thể:
Hợp đồng bán một số khoản nợ phải thu: HBC ghi nhận lợi nhuận sau khi chuyển giao các món nợ cho bên mua và nhận được thanh toán 10% giá trị hợp đồng. Tuy nhiên, theo kiểm toán AASC, chỉ khi bên mua trả được toàn bộ khoản nợ trong năm 2023 thì mới được ghi nhận toàn bộ giá trị. Do đó, AASC chỉ ghi nhận lợi nhuận 29,8 tỷ đồng đã thu được trong năm 2023, điều chỉnh giảm lợi nhuận 258,7 tỷ đồng.
Điều chỉnh trích lập dự phòng phải thu khách hàng: AASC điều chỉnh tăng trích lập dự phòng phải thu khách hàng tính theo tuổi nợ đối với 3 khách hàng chiến lược của HBC khiến lợi nhuận sau kiểm toán giảm 63,3 tỷ đồng. HBC cho rằng 3 khách hàng này uy tín, có tiềm lực tài chính mạnh và đã hợp tác tốt với HBC qua nhiều năm.
Một số điều chỉnh khác: bao gồm điều chỉnh tăng chi phí môi giới, thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại, chi phí lãi vay ngân hàng, hoàn nhập dự phòng phải thu... với tổng giá trị 10,9 tỷ đồng.
HBC cho biết thêm, vốn chủ sở hữu hợp nhất của họ xác định theo thực tế cao hơn 60 lần so với theo chế độ kế toán Việt Nam và cam kết luôn thể hiện kết quả của báo cáo tài chính trên nguyên tắc phản ánh đúng bản chất của vấn đề.
Theo báo cáo tài chính kiểm toán năm 2023, CTCP Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình (mã HBC) ghi nhận lỗ ròng 1.111 đồng, tăng thêm 333 tỷ đồng so với báo cáo tự lập. Nguyên nhân đến từ việc doanh thu thuần và giá vốn của có sự điều chỉnh ngược chiều nhau, dẫn đến lãi gộp giảm 13% so với báo cáo tự lập. Bên cạnh đó, chi phí quản lý tăng đến 57%, lên 758 tỷ đồng, phần lớn là chi phí dự phòng.
Tính đến cuối năm 2023, HBC có lỗ lũy kế 3.240 tỷ đồng. Điều này làm vốn chủ sở tính đến cuối năm 2023 còn 93,4 tỷ đồng, giảm đến 92% so với năm 2022.
Đáng chú ý, đơn vị kiểm toán đã đưa ra ý kiến ngoại trừ đối với báo cáo tài chính năm 2023 của HBC. Theo kiểm toán viên đến từ AASC, công ty đang trong quá trình làm các thủ tục đảm bảo cho một số khoản tạm ứng để bổ sung các bằng chứng thích hợp về giá trị có thể thu hồi.
Tuy nhiên tính đến thời điểm phát hành báo cáo, công việc này vẫn đang thực hiện và chưa hoàn thành, do đó đơn vị kiểm toán chưa thể xác định được có cần phải điều chỉnh các chỉ tiêu trên báo cáo tài chính theo các khoản tạm ứng hay không.
Bên cạnh đó, đơn vị kiểm toán cũng chưa thể thu thập được đầy đủ các thư xác nhận của một số khoản dư nợ phải thu và nợ phải trả tại ngày 31/12/2023 và 31/12/2022.
Theo kiểm toán viên, do đặc thù hoạt động kinh doanh, HBC đang ghi nhận doanh thu hoạt động xây lắp căn cứ theo khối lượng do giám sát của chủ đầu tư xác nhận và đơn giá hợp đồng vì công ty cho rằng doanh thu này được ước tính một cách đáng tin cậy. Tuy nhiên, các hợp đồng xây dựng quy định nhà thầu được thanh toán theo giá trị khối lượng thực hiện do khách hàng xác nhận.
Theo đó, doanh thu được ghi nhận phải có xác nhận của chủ đầu tư trên chứng chỉ thanh toán và thể hiện trên các hóa đơn tài chính. Dù vậy, tính đến thời điểm phát hành báo cáo, đơn vị kiểm toán vẫn chưa có đủ thông tin để xác định ảnh hưởng của vấn đề này đến báo cáo tài chính.
Bên cạnh ý kiến ngoại trừ, đơn vị kiểm toán còn đưa ra vấn đề cần nhấn mạnh đối với báo cáo tài chính 2023 của HBC. Cụ thể, tại ngày 31/12/2023, HBC có khoản lỗ lũy kế hơn 3.240 tỷ đồng và một số khoản nợ quá hạn thanh toán. Đơn vị kiểm toán cho rằng đây là những dấu hiệu cho thấy sự tồn tại của các yếu tố không chắc chắn trọng yếu có thể dẫn đến nghi ngờ về khả năng hoạt động liên tục của công ty.
Thu Trang (t/h)
