Thị trấn Tứ Kỳ:Trang sử vàng chói lọi

Thị trấn Tứ Kỳ (Tứ Kỳ, Hải Dương) là đơn vị hành chính trung tâm của huyện Tứ Kỳ, là quê hương có truyền thống văn hóa và lịch sử cách mạng của cả huyện. Người dân thị trấn có lòng yêu nước, yêu quê hương tha thiết, cần cù, sáng tạo trong lao động sản xuất. Trải qua suốt chiều dài lịch sử dựng nước, giữ nước và trong công cuộc đổi mới, mảnh đất và con người nơi này luôn đoàn kết, tương thân, tương ái để cùng nhau tạo dựng và làm nên một quê hương trù phú, sầm uất ngày hôm nay.

Bí thư huyện ủy Bình Giang, Nguyễn Thái Sơn (bìa trái) tặng hoa chúc mừng Bí thư Đảng ủy Thị trấn Tứ Kỳ, Đỗ Xuân Hượng

Thị trấn Tứ Kỳ là nơi hội tụ nhiều sự kiện lịch sử quan trọng, tiêu biểu nhất của huyện Tứ Kỳ qua các chặng đường lịch sử. Đó là mảnh đất được hình thành và phát triển từ thời Vua Hùng dựng nước, nơi có nhiều danh tướng phò vua giết giặc, cứu nước, có người đỗ đại khoa, làm quan đến chức hiến sát; cơ sở hạ tầng, giao thông thủy bộ thuận tiện, kinh tế phát triển; thị trấn có nghề cổ truyền, có chợ Yên sầm uất từ đời Trần.

Đặc biệt, nơi đây đã nhiều lần là lỵ sở của phủ Tứ Kỳ, rồi là trung tâm huyện lỵ Tứ Kỳ. Thị trấn Tứ Kỳ Là quê hương có bề dầy truyền thống đấu tranh cách mạng, văn hóa, sáng tạo trong lao động, sản xuất, có ý thức tự lực tự cường, gan dạ trong chiến đấu chống giặc ngoại xâm và xây dựng bảo vệ Tổ quốc.

Từ đầu năm 1945, những người con ưu tú của quê hương đã sớm giác ngộ cách mạng, đi theo Đảng, góp phần quan trọng vào việc thành lập tổ chức Việt Minh, là một trong những tổ chức cách mạng hoạt động bí mật đầu tiên của huyện Tứ Kỳ, đã tập hợp quần chúng nhân dân khởi nghĩa giành chính quyền trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945, là một trong 4 chi bộ Đảng được thành lập đầu tiên ở huyện, lãnh đạo toàn diện sự nghiệp cách mạng ở địa phương.

Chủ tịch UBND Thị trấn Tứ Kỳ phát biểu tại buổi Lễ

Trong các cuộc kháng chiến kiến quốc, dưới sự lãnh đạo của đảng, nhân dân thị trấn đã tiễn đưa hàng ngàn người con lên đường tòng quân chiến đấu và phục vụ chiến đấu; với hàng trăm tấn lương thực, thực phẩm chi viện cho tiền tuyến lớn miền Nam, đóng góp sức người, sức của, không tiếc máu xương, với khẩu hiệu hành động "'Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người". Những đóng góp to lớn ấy đã góp phần làm nên thắng lợi sự nghiệp cách mạng, giải phóng dân tộc, giành độc lập tự do, thống nhất đất nước.

Trong các cuộc cách mạng ấy, Thị trấn Tứ Kỳ đã vĩnh viễn mất đi 152 người con ưu tú của mình - hy sinh cho Tổ quốc; 17 bà mẹ được Nhà nước phong tặng Mẹ VNAH; 144 đồng chí đã để lại một phần xương máu nơi chiến trường và gần 30 đồng chí còn âm ỷ mang trong mình bệnh tật hoặc để lại di chứng cho thế hệ sau. Vì vậy, Thị trấn luôn được xác định là cái nôi  cách mạng của huyện Tứ Kỳ và tỉnh Hải Dương. Từ trong gian khổ, những đau thương mất mát lớn lao ấy, nhiều người con của Thị trấn Tứ Kỳ đã phát huy truyền thống quê hương, nỗ lực phấn đấu, học tập, rèn luyện và trở thành những công dân ưu tú của đất nước, của quê hương.

Đến nay, Thị trấn có hàng chục giáo sư, phó giáo sư, tiến sỹ, nhà giáo ưu tú, thầy thuốc ưu tú và hàng trăm cử nhân, kỹ sư. Nhiều sỹ quan cao cấp; có hàng chục người giữ những cương vị chủ chốt ở cấp huyện, cấp tỉnh và cấp trung ương, Người dân Thị trấn dù ở bất cứ nơi đâu, làm bất kỳ việc gì đều cần, kiệm, liêm, chính, gương mẫu, có tình yêu quê hương, đất nước sâu sắc và luôn tâm nguyện hướng về nguồn cội, về quê hương yêu dấu của mình.

Truyền thống kiên cường, bất khuất của Đảng bộ và nhân dân Thị trấn Tứ Kỳ đã xuyên suốt chiều dài của lịch sử tự cổ chí kim. Truyền thống ấy được ngời sáng trong thời đại Hồ Chí Minh, làm nổi bật lên những trang sử vàng của quê hương, chấm thêm một nét son vào thiên sử vàng dân tộc trong thế kỷ XX. Sau hơn 30 năm thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, Đảng bộ và nhân dân Thị trấn Tứ Kỳ đã triển khai nghiêm túc, vận dụng sáng tạo vào điều kiện cụ thể của địa phương, kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực, cơ cấu đầu tư được điều chỉnh, phát triển mạnh kinh tế công nghiệp, dịch vụ hàng hóa.

Dấu mốc quan trọng được ghi nhận là từ khi thành lập (tháng 11/1997), Thị trấn Tứ Kỳ là đô thị trung tâm của huyện Tứ Kỳ. Từ đó địa phương đã vươn lên mạnh mẽ, kinh tế tăng trưởng với tốc độ cao, nhiều công trình quan trọng được mọc lên tạo dáng dấp một đô thị sầm uất. Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được cải thiện rõ rệt. Văn hóa, giáo dục, y tế phát triển mạnh và là một trong những đơn vị dẫn đầu của các xã trong huyện. Quốc phòng - an ninh được giữ vững, công tác xây dựng Đảng được thực hiện tốt, hệ thống chính trị địa phương vững mạnh.

Từ khi là Chi bộ tiền thân có 3 đảng viên (năm 1946), đến nay, Đảng bộ Thị trấn có 257 đảng viên sinh hoạt ở 9 chi bộ. Đảng bộ nhiều năm liền được công nhận đảng bộ trong sạch vững mạnh, các đoàn thể, MTTQ hoạt động tốt; chính quyền thị trấn nhiều năm được công nhận tập thể lao động xuất sắc; năm 2011 và 2012 được UBND tỉnh tặng bằng khen. Tình hình nội bộ Đảng đoàn kết, nhân dân ổn định. Đó cũng là hành trang quý báu để Đảng bộ và nhân dân Thị trấn Tứ Kỳ vững bước trên con đường đẩy mạnh sự nghiệp CNH-HĐH đất nước, quê hương.

Để lưu giữ truyền thống đấu tranh cách mạng hào hùng của Đảng bộ và nhân dân Thị trấn, đồng thời là tư liệu quý nhằm giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ sau, như lời Bác Hồ đã dạy “Dân ta phải biết sử ta, cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”, được sự chỉ đạo của Huyện ủy Tứ Kỳ, Đại hội Đảng bộ Thị trấn Tứ Kỳ nhiệm kỳ 2000 -2005 đã ra quyết nghị về việc sưu tầm và biên soạn cuốn Lịch sử Đảng bộ và nhân dân Thị trấn giai đoạn 1930 - 2005.

Từ Nghị quyết của Đại hội, đầu năm 2002, Ban chấp hành Đảng bộ Khoá II đã ra quyết định thành lập Ban Chỉ đạo gồm 17 đồng chí, do đồng chí Trần Văn Thiêm, Bí thư Đảng ủy Thị trấn làm Trưởng ban; đồng chí Đặng Xuân Thước, ủy viên Ban Thường vụ, thường trực đảng, đồng chí Đỗ Xuân Hượng, Phó Bí thư, Chủ tịch UBND làm Phó trưởng ban. Từ năm 2002, Ban Chỉ đạo đã tổ chức triển khai, sưu tầm tư liệu từ những tư liệu quý của đồng chí Nguyễn Thái Tâm, đồng chí Phạm Gia Mô; đồng chí Phạm Hồng Lư và tư liệu của Đảng ủy các xã Đông Kỳ, Tây Kỳ.

Đại hội nhiệm kỳ III (2005 - 2010) đã kiện toàn lại Ban Chỉ đạo, gồm: Đồng chí Đỗ Xuân Hượng, Bí thư Đảng ủy làm Trưởng ban chỉ đạo; đồng chí Đặng Xuân Thước, Phó bí thư thường trực, đồng chí Nguyễn Xuân Cương, Phó bí thư, Chủ tịch UBND làm Phó trưởng ban và 12 thành viên gồm các ngành, đoàn thể, MTTQ. Đồng thời, đã thành lập Ban Biên soạn gồm các đồng chí Nguyễn Văn Đức, Nguyễn Ngọc Cung, Nguyễn Văn Chủng, Phạm Hồng Lư, Ngô Văn Kỳ... giao cho đồng chí Nguyễn Văn Đức Chủ biên.

Năm 2008, đồng chí Nguyễn Văn Đức đã sưu tầm và biên soạn lần đầu cuốn Lịch sử Đảng bộ giai đoạn 1930 - 2005, đây cũng là những tư liệu cốt yếu của lịch sử Đảng bộ hiện nay. Sau khi hoàn thiện biên soạn lần đầu, Đảng ủy Thị trấn đã có nhiều cuộc hội thảo, tọa đàm, để đối khớp với các số liệu, nhân chứng, sự kiện lịch sử cũng như hành văn và bố cục.

Xét thấy vẫn chưa đạt yêu cầu về tính chất và những sự kiện lịch sử vẻ vang của đất và người thị trấn Tứ Kỳ, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thị trấn Tứ Kỳ lần thứ IV, nhiệm kỳ 2010 - 2015  tiếp tục triển khai thực hiện sưu tầm, biên soạn hoàn chỉnh tư liệu lịch sử, dựa trên tư liệu, biên soạn của đồng chí Nguyễn Văn Đức. Đảng ủy thị trấn giao cho đồng chí Đặng Văn Nhạc trực tiếp tập hợp, sưu tầm, biên soạn, có sự tham gia nhiệt tình đầy trách nhiệm của các đồng chí Phạm Thị Dẫu, Ngô Văn Kỳ, Đặng Quang Tước, Nguyễn Ngọc Cung, Đặng Quang Thiều…

Từ việc sưu tầm từng mốc sự kiện lịch sử, đối chiếu với các tài liệu liên quan và tìm hiểu các nhân chứng, đã được biên soạn khoa học, tỉ mỉ, nhiều cuộc hội thảo, tọa đàm giữa Ban Chỉ đạo, người biên tập với các nhân chứng gắn liền với các sự kiện lịch sử của quê hương được diễn ra dân chủ. Có những sự kiện lịch sử đến hiện tại là quá xa, nhân chứng ít, vì thế đã phải mở nhiều cuộc hội thảo để trao đi, đổi lại nhiều lần nhằm thẩm định tính chính xác. Chính  vì vậy, các mốc lịch sử, các sự kiện đều đảm bảo tính khách quan, trung thực, đúng bối cảnh lịch sử trong từng giai đoạn cách mạng diễn ra trên địa bàn Thị trấn Tứ Kỳ.

Có thể nói: Cuốn Lịch sử Đảng bộ và nhân dân Thị trấn giai đoạn 1930 - 2010 được sưu tầm, tổng hợp, xây dựng công phu của Ban Biên tập, của các tổ sưu tầm tư liệu, trong nhiều năm tháng. Nhiều tư liệu quý được sưu tầm và cất giữ suốt mấy chục năm qua là những tư liệu, những nhân chứng sinh động của cuốn Lịch sử Đảng bộ hiện nay. Sau gần 12 năm xây dựng, với hàng chục cuộc hội thảo, hàng trăm ngày công sưu tầm, biên soạn của Ban Chỉ đạo, Ban Biên tập, Tổ tư liệu, Cuốn sách được đầu tư kinh phí hàng trăm triệu đồng, biên soạn thành 404 trang và 22 trang ảnh, được bố cục thành  4 chương:

Chương I : Thị trấn Tứ Kỳ thời kỳ là 2 xã La Tỉnh và An Nhân trong Tổng Toại An (1930 - 1945).

Chương II: Thị  trấn Tứ Kỳ, thời kỳ là 2 thôn La Tỉnh và thôn An Nhân thuộc xã Chí Minh, cùng cả nước tiến hành cuộc cách mạng dân tộc, dân chủ (1946 - 1956).

Chương III: Thị trấn Tứ Kỳ thời kỳ thôn An Nhân thuộc xã Đông Kỳ, thôn La Tỉnh thuộc xã Tây Kỳ (1956 - 1997).

Chương IV: Thị trấn Tứ Kỳ được thành lập, đổi mới và phát triển (11/1997 - 2010).

Phần cuối: Kết luận và phụ lục.

Trong đó, từ chương I đến chương IV là những trang chính sử được tái hiện lại chặng đường 80 năm đấu tranh anh dũng, dựng xây và phát triển kinh tế - xã hội của con người mảnh đất nơi đây.

Phần phụ lục. Đây là phần quan trọng ghi lại những sự kiện lịch sử tiêu biểu tại địa phương thời kỳ 1930 - 2010; Danh sách các đồng chí tham gia công tác khối đảng, khối chính quyền, đoàn thể qua từng thời gian lịch sử; Danh sách đảng viên được trao tặng và truy tặng 30 năm tuổi đảng trở lên; Các đồng chí là Tỉnh ủy viên, Huyện ủy viên…

Lịch sử đấu tranh cách mạng của Đảng bộ và nhân dân Thị trấn là rất đáng tự hào, đó là lịch sử truyền thống của một quê hương giữa vùng văn minh lúa nước sông Hồng đã có từ hàng ngàn năm lịch sử. Cũng tại mảnh đất này, ngay từ khi được hình thành đã tỏ rõ chí khí quật cường, bất khuất của dòng giống lạc hồng, của con cháu bà Trưng, bà Triệu, xứng đáng với đất và người Vạn Xuân tươi đẹp.

Cán bộ và nhân dân Thị trấn rất tự hào về mảnh đất, con người và những thành tựu đã đạt được trong suốt 80 năm qua; tuy vậy, cũng luôn thẳng thắn nhìn nhận về những tồn tại, hạn chế, khuyết điểm trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, đảm bảo an ninh - quốc phòng, công tác xây dựng đảng, đoàn thể vững mạnh, còn có thời kỳ chưa thực sự ngang tầm với vị trí địa lý và công cuộc đổi mới của đất nước.

Bằng kinh nghiệm, truyền thống đoàn kết đã có từ bấy lâu, sẽ giúp cho Đảng bộ nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu, đoàn kết, chung sức, chung lòng vượt qua mọi khó khăn, thách thức để giành nhiều thành tựu lớn hơn nữa, góp phần xây dựng Thị trấn Tứ Kỳ giàu mạnh, văn minh.

Trong niềm vui phấn khởi về công cuộc đổi mới, sự phát triển của quê hương, sự trưởng thành của Đảng bộ, Cuốn Lịch sử Đảng bộ và nhân dân Thị trấn Tứ Kỳ giai đoạn 1930 - 2010 được xuất bản và phát hành đúng vào dịp kỷ niệm 16 năm ngày thành lập Thị trấn Tứ Kỳ. Ban Chấp hành Đảng bộ Thị trấn Tứ Kỳ trân trọng giới thiệu cuốn sách tới đồng chí, nhân dân, bạn đọc trong và ngoài thị trấn. Đây có thể nói là công trình khoa học, tái hiện lại một chặng đường dài đấu tranh cách mạng, xây dựng và phát triển quê hương, cuốn sách  có ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Nó sẽ góp phần tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, truyền thống cách mạng đến cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ của quê hương… để nhằm tiếp tục học tập, công tác, lao động sản xuất xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp.

Nguyễn Xuân Cương, Chủ tịch UBND Thị trấn Tứ Kỳ