Tiền gửi “chảy” vào ngân hàng yếu

(THCL) _ Dù lãi suất tiết kiệm liên tục giảm mạnh trong thời gian qua và không ít người gửi tiền đã rầu rĩ vì điều này, song kênh tiền gửi NH vẫn là an toàn nhất trong bối cảnh nền kinh tế đang phục hồi hiện nay.

Tiền tiếp tục vào ngân hàng…

Mặc dù lãi suất huy động VND liên tiếp giảm từ đầu năm, nhưng trong 10 tháng qua, huy động vốn của hệ thống NH tăng 11,88% so với cuối năm 2013; trong đó, huy động vốn VND tăng 13,17%, chủ yếu ở khu vực dân cư.

Điều ngạc nhiên là lượng tiền gửi không chỉ tăng cao ở các NH lớn, mà tại một số NH yếu kém và hầu hết các NH thuộc diện cơ cấu lại vẫn có tốc độ tăng trưởng nguồn vốn huy động khá so với mức trung bình của hệ thống. Theo công bố báo cáo tài chính của một loạt NH vừa qua dễ dàng nhận thấy, dù tín dụng tăng trưởng âm, nhưng huy động vốn lại tăng trưởng khá.

Điển hình, Southern Bank mới công bố báo cáo tài chính quý III/2014 với kết quả khá bi đát: tín dụng tăng trưởng âm gần 2,7%, song huy động vốn lại tăng tới 27%. 9 tháng đầu năm, Pvcombank (NH trong diện tái cơ cấu bắt buộc, trên cơ sở hợp nhất Western Bank và PVFC) huy động vốn tăng tới 24%, trong khi tín dụng tăng trưởng âm 6,84%. Tương tự, huy động vốn 9 tháng đầu năm của NCB (NH tự tái cơ cấu) tăng tới gần 32%...

Câu hỏi đặt ra: Tại sao những NH đang trong diện tái cơ cấu huy động vốn vẫn tăng đều? Một chuyên gia kinh tế cho rằng, đối với NH yếu kém, nếu có tái cơ cấu hoặc sau khi sáp nhập thì tiền gửi của khách hàng vẫn được bảo đảm. Ngoài ra, lãi suất huy động ở những NH nhỏ này bao giờ cũng cao hơn các NH lớn, vì vậy đã thu hút khách hàng đến gửi.

Lãnh đạo một NH cho rằng, với điều kiện thị trường vàng, ngoại tệ được quản lý, điều tiết như hiện nay, vàng và USD đã không còn biến động đủ lớn để thu hút hoạt động đầu cơ, hơn nữa, vàng được dự báo vẫn đang trong xu hướng giảm về dài hạn. Còn với bất động sản, người mua hiện vẫn kỳ vọng giá sẽ giảm thêm… Vì vậy, NH vẫn là lựa chọn ưu tiên.

TS. Nguyễn Trí Hiếu nhận định, việc hạ lãi suất huy động không tác động nhiều đến tiền gửi NH và sẽ không xảy ra tình trạng chuyển dịch khối lượng lớn vốn ra ngoài hệ thống NH bởi tiền gửi tại NH vẫn thực dương. Hiện nay, tiền gửi vẫn là kênh đầu tư an toàn với lãi suất tốt. “Thời điểm này, khách hàng có tiền nhàn rỗi nên gửi kỳ hạn dài thì sẽ lợi hơn, vì được hưởng lãi suất cao”, ông Hiếu đưa ra lời khuyên.

Sự cần thiết sáp nhập ngân hàng

Tình trạng NH yếu vẫn huy động vốn khá, nhiều ý kiến tỏ ra lo ngại sẽ ảnh hưởng đến quá trình tái cơ cấu NH và lấy đi nguồn lực của các NH khác. Chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành cho rằng, chỉ khi NHNN cho phép NH yếu phá sản, thì người dân mới có ý thức chọn NH khỏe để gửi tiền.

Dù Luật Phá sản 2014 đã có hiệu lực, thế nhưng, việc phá sản NH yếu không hề dễ dàng bởi các văn bản hướng dẫn chưa được ban hành. Chưa kể, việc NH phá sản sẽ có nguy cơ gây ra phản ứng dây chuyền. Bởi vậy, giải pháp hiện nay của NHNN là khuyến khích việc sáp nhập, hợp nhất, mua lại các tổ chức tín dụng theo nguyên tắc tự nguyện.

Thống đốc NHNN, Nguyễn Văn Bình cho biết, việc phá sản tổ chức tín dụng, đặc biệt phá sản NH là vấn đề nhạy cảm, có thể gây ảnh hưởng đáng kể đến nền kinh tế và hệ thống tài chính quốc gia, dẫn đến nguy cơ người gửi tiền sẽ rút tiền hàng loạt, gây đổ vỡ dây chuyền đối với hệ thống tổ chức tín dụng Việt Nam

Thực tế, việc giải thể hay cho phá sản NH là điều khó tiến hành, nếu không muốn nói là bất khả thi. Bởi lẽ, các NH được phép huy động một lượng tiền quá lớn, tối đa có thể gấp 20 lần vốn điều lệ. Số tiền ấy, trong một số trường hợp, lại được cung ứng quá nhiều cho các công ty sân sau của các ông chủ NH. Nếu giải thể, người mất tiền không phải là các ông chủ mà chính là người gửi tiền. Thế nên, việc tái cơ cấu, sáp nhập NH yếu kém với NH lớn là biệm pháp hữu hiệu nhất

Hoàng Hà