Nằm trong vùng trung du Bắc Bộ, Vĩnh Phúc sở hữu mạng lưới ao, hồ, sông ngòi phong phú – yếu tố tự nhiên thuận lợi để phát triển ngành nuôi trồng thủy sản. Với hơn 6.400 ha diện tích mặt nước nuôi trồng, ngành thủy sản đã và đang đóng vai trò quan trọng trong cơ cấu kinh tế nông nghiệp của tỉnh, đặc biệt tại các địa phương như Vĩnh Tường, Yên Lạc, Bình Xuyên...
Tuy vậy, ngành vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức như ô nhiễm môi trường nước do sản xuất công nghiệp và sinh hoạt, dịch bệnh thủy sản diễn biến phức tạp, cùng áp lực từ chi phí đầu vào ngày một tăng cao.
Trước bối cảnh đó, công nghệ sinh học (CNSH) nổi lên như một giải pháp hữu hiệu vừa giúp nông dân xử lý các vấn đề môi trường, vừa nâng cao hiệu quả đầu tư và chất lượng sản phẩm.
Không chỉ ứng dụng CNSH trong xử lý môi trường nước, nhiều hộ nuôi trong tỉnh đã sử dụng các chế phẩm, hoạt chất sinh học phối trộn vào thức ăn cho cá để tăng cường miễn dịch, sức đề kháng, hỗ trợ tiêu hóa, giúp vật nuôi hấp thụ tốt thức ăn, thúc đẩy tăng trưởng.
Đặc biệt, việc ứng dụng CNSH trong sản xuất con giống đã đạt được những kết quả quan trọng. Tỉnh ta hiện đang phát triển mạnh nuôi thâm canh cá rô phi đơn tính được tạo ra từ công nghệ di truyền, điều khiển giới tính bằng phương pháp lai xa và cá chép V1 từ chọn giống hàng loạt và chọn giống gia đình.
Trong giai đoạn 2021-2024, toàn tỉnh đã cấp hỗ trợ 6,51 triệu con cá giống các loại (cá chép lai, trắm cỏ và rô phi đơn tính) trên diện tích 535 ha cho 437 hộ trên địa bàn các huyện theo Nghị quyết số 20 ngày 14/12/2020 của HĐND tỉnh. Các giống cá này đều cho năng suất, hiệu quả cao hơn so với giống cá thường bởi tỷ lệ sống cao, khả năng kháng bệnh tốt, tốc độ tăng trưởng nhanh, rút ngắn được thời gian nuôi.
Việc đưa công nghệ sinh học (CNSH) vào nuôi trồng thủy sản không chỉ giúp nâng cao hiệu quả sản xuất mà còn tạo bước chuyển mạnh mẽ về tư duy và phương thức canh tác của người dân. Nhờ áp dụng các chế phẩm sinh học, vaccine, công nghệ xử lý nước và quản lý môi trường ao nuôi, người nuôi giảm thiểu rủi ro dịch bệnh, kiểm soát tốt hơn chất lượng đầu ra và tăng khả năng tái đầu tư.
Mặc dù diện tích nuôi giảm, nhưng với ứng dụng CNSH, năng suất và giá trị vẫn tiếp tục đi lên. Năm 2024, năng suất trung bình toàn tỉnh đạt 3,4 tấn/ha – mức tăng ấn tượng 6,3% so với năm 2020, còn giá trị sản xuất gần cán mốc 800 tỷ đồng, tăng 8,7%.
Thành quả này là nền tảng vững chắc, mở ra triển vọng phát triển bền vững hơn cho ngành thủy sản và toàn bộ lĩnh vực nông nghiệp của Vĩnh Phúc trong thời gian tới.
Theo định hướng của tỉnh, thời gian tới, Vĩnh Phúc tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng CNSH trong sản xuất nông nghiệp; nghiên cứu và chuyển giao công nghệ enzym, protein và vi sinh để phòng, trị bệnh, kích thích sinh trưởng trong nuôi trồng thủy sản. Phấn đấu đến năm 2030, diện tích nuôi trồng thủy sản hữu cơ đạt khoảng 1% tổng diện tích nuôi trồng thủy sản của tỉnh.
Chi Chi (t/h)
