Hàng thủ công đề cập ở đây chủ yếu bao gồm 4 nhóm: Túi xách, ví, vali, mũ, ô, dù; đồ chơi, dụng cụ thể thao và bộ phận; hàng gốm sứ; sản phẩm mây, tre, cói, thảm.
Việc sản xuất, xuất khẩu nhóm hàng này có vai trò quan trong khi giải quyết nhiều công ăn việc làm, sử dụng được nguồn lao động dồi dào, với giá rẻ… Từ khi có Luật Doanh nghiệp và phong trào khởi nghiệp, đã có nhiều doanh nghiệp ra đời.
Nhiều mặt hàng đã được xuất khẩu tại chỗ thông qua việc chi tiêu mua sắm của khách quốc tế đến Việt Nam (hiện chiếm khoảng 15% tổng chi tiêu- khoảng 15 USD/khách). Do việc sản xuất, xuất khẩu hàng thủ công phần lớn khai thác nguồn nguyên liệu tại chỗ nên có tính nội lực rất cao, đồng thời là ngành có điều kiện phát triển ở nhiều khu vực, vùng miền, góp phần chuyển dịch cơ cấu lao động, cơ cấu kinh tế của những nơi này.
So với cùng kỳ năm 2018, kim ngạch xuất khẩu mặt hàng túi xách, ví, vali, mũ, ô dù tăng 10,6% (tăng 206 triệu USD); mặt hàng đồ chơi, dụng cụ thể thao và bộ phận tăng 6,5% (tăng trên 50 triệu USD); mặt hàng gốm, sứ tăng 4,6% (tăng trên 13 triệu USD); mặt hàng mây tre cói thảm tăng 39,9% (tăng 76 triệu USD). Cộng kim ngạch của 4 nhóm mặt hàng trên đạt 3,536 tỷ USD, tăng 10,8%- cao hơn tốc độ tăng của tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước (tăng 345 triệu USD).
Thị trường xuất khẩu hàng thủ công của Việt Nam tập trung chủ yếu vào Mỹ (chiếm trên 1/3) rồi EU (chiếm trên 1/5), Nhật Bản (chiếm trên 1/10), còn lại là Trung Quốc, Hàn Quốc và một số thị trường khác. Nếu kể cả xuất khẩu tại chỗ thông qua việc chi tiêu mua sắm của khách quốc tế (tương đương với khoảng 1 tỷ USD) trong 7 tháng qua thì quy mô xuất khẩu hàng thủ công còn lớn hơn nữa.
Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu túi xách, ví, vali, mũ, ô dù năm 2018 đạt 3,39 tỷ USD nên nếu 5 tháng còn lại của năm 2019 vẫn duy trì được tốc độ như của 7 tháng đầu năm (tăng 10,6%), thì cả năm sẽ đạt 3,75 tỷ USD.
Tương tự, kim ngạch xuất khẩu sản phẩm mây, tre, cói, thảm năm 2018 đạt 348 triệu USD nên nếu 5 tháng còn lại duy trì được tốc độ tăng so với cùng kỳ như 7 tháng đầu năm (39,9%), thì cả năm 2019 sẽ đạt 767 triệu USD.
T.Nguyễn
