100% học sinh, sinh viên tham gia bảo hiểm y tế: Một bài toán khó

Học sinh, sinh viên nằm trong số các đối tượng được Nhà nước hỗ trợ tham gia các loại hình bảo hiểm y tế (BHYT). Đề án thực hiện lộ trình BHYT toàn dân cũng đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt với yêu cầu tăng tỷ lệ bao phủ BHYT đối với nhóm học sinh, sinh viên, thông qua một loạt giải pháp. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT quy định nhiệm vụ phát triển BHYT học sinh, sinh viên cụ thể cho cả ngành giáo dục và đào tạo và chính quyền các cấp... 

Trong những năm qua, ngành BHXH đã phối hợp chặt chẽ với ngành giáo dục và đào tạo thực hiện một số nội dung, như: Giao chỉ tiêu tham gia BHYT của học sinh, sinh viên đối với từng cơ sở giáo dục; đưa tỷ lệ tham gia BHYT học sinh, sinh viên là một trong các tiêu chí đánh giá, phân loại tổ chức cơ sở đảng, đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ và việc chấp hành pháp luật của học sinh, sinh viên. BHXH Việt Nam cũng đã thực hiện phương thức thu phí BHYT linh hoạt để giảm nhẹ số tiền đóng góp của phụ huynh học sinh đầu năm học.

100% học sinh, sinh viên tham gia bảo hiểm y tế - mục tiêu không đơn giản

Tuy nhiên, với kỳ vọng của BHXH Việt Nam, năm học 2018-2019, tiến sát mốc 100% học sinh, sinh viên tham gia BHYT, công tác BHYT học sinh, sinh viên còn phải vượt qua nhiều thách thức. Mặc dù, Luật BHYT quy định BHYT là hình thức bảo hiểm bắt buộc toàn dân, nhưng lại chưa có chế tài bắt buộc tham gia nên quá trình tổ chức thực hiện gặp không ít khó khăn.

Tại một số tỉnh, thành phố, tỷ lệ tham gia của nhóm này vẫn còn thấp hơn nhiều so với tỷ lệ bình quân chung của cả nước. Bên cạnh nguyên nhân do một bộ phận học sinh, sinh viên và phụ huynh chưa nhận thức đầy đủ về sự cần thiết của BHYT, các cơ quan liên quan còn chưa thực hiện tốt nhiệm vụ của mình. Một số cơ quan BHXH chưa sâu sát trong quá trình triển khai nên chưa tham mưu kịp thời và hiệu quả cho cấp ủy, chính quyền địa phương trong chỉ đạo thực hiện công tác này.

Theo BHXH Việt Nam, năm học 2018-2019, mức phí BHYT của nhóm học sinh, sinh viên tiếp tục có sự điều chỉnh do tính theo mức lương cơ sở, tăng từ 40.950 đồng/tháng lên 43.785 đồng/tháng (do mức lương cơ sở tăng 90.000/tháng).

Phó tổng giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu cho rằng, mức tăng tuy không nhiều, song vẫn làm tăng thêm khó khăn cho công tác BHYT học sinh, sinh viên. Đặc biệt là khi một số sở, phòng giáo dục và đào tạo và địa phương chưa nhận thức đầy đủ về trách nhiệm chỉ đạo triển khai BHYT học sinh tại các nhà trường, chưa quan tâm thích đáng đến công tác y tế trường học.

Một số cơ sở giáo dục chỉ liệt kê số tiền đóng BHYT học sinh, sinh viên vào các khoản thu đầu năm học, mà thiếu đi công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật BHYT cho học sinh, sinh viên… Mặc dù được Nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng BHYT, nhưng vẫn còn 6,5% học sinh, sinh viên chưa tham gia; tỷ lệ tham gia chưa đồng đều và chưa đạt yêu cầu theo quy định của Luật BHYT; tỷ lệ học sinh phổ thông tham gia cao hơn so với sinh viên.

Để thực hiện mục tiêu 100% học sinh, sinh viên tham gia BHYT trong năm 2018 và duy trì tỷ lệ bền vững, BHXH Việt Nam đã giao nhiệm vụ cho BHXH các tỉnh, thành phố - yêu cầu các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng và trung cấp trên địa bàn đẩy mạnh việc thực hiện BHYT cho sinh viên, nhất là sinh viên từ năm thứ 2 trở đi. Ngành giáo dục và đào tạo giao chỉ tiêu tỷ lệ tham gia BHYT của học sinh, sinh viên đối với từng trường học và đưa tiêu chí về tỷ lệ tham gia BHYT học sinh, sinh viên là một trong các tiêu chí đánh giá phân loại tổ chức cơ sở đảng, đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ và việc chấp hành pháp luật của học sinh, sinh viên...

Ông Liệu khẳng định, ngành BHXH tiếp tục thực hiện cải cách hành chính theo hướng đơn giản, thuận tiện cho học sinh, sinh viên. Các cơ quan BHXH rà soát, bổ sung đầy đủ quá trình tham gia, quyền lợi hưởng, thời điểm đủ 5 năm liên tục và thực hiện cấp thẻ BHYT theo mã số BHXH, kịp thời xét duyệt và trích, chuyển kinh phí thù lao thu BHYT học sinh, sinh viên, xác định và chuyển kinh phí chăm sóc sức khỏe ban đầu cho các cơ sở giáo dục.

Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Thị Nghĩa cho biết, Bộ đã chỉ đạo các cơ sở thực hiện một loạt giải pháp như tiến hành lập danh sách học sinh, sinh viên và phối hợp với BHXH tổ chức thu BHYT kịp thời, bảo đảm quyền lợi thụ hưởng chính sách BHYT cho học sinh, sinh viên được liên tục.

Bảo Ngọc (T/h)