Với tổng chiều dài lớn nhất Việt Nam, khoảng 262km, tuyến cao tốc Nội Bài (Hà Nội) - Lào Cai đi qua các tỉnh: Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Yên Bái, Lào Cai. Sau khi đưa vào sử dụng, mật độ các phương tiện ôtô tham gia giao thông luôn đông đúc. Hoạt động giao thương hàng hóa, giao lưu văn hóa - xã hội giữa các địa phương không ngừng đẩy mạnh. Song có một thực tế đang tồn tại trên tuyến đường này đó là tình trạng người đi bộ “xé” rào, vượt dải phân cách lên đường cao tốc bắt xe khách tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông.
Trong nhiều ngày tháng 6, theo ghi nhận của PV trên tuyến cao tốc Nội Bài – Lào Cai đoạn qua địa phận tỉnh Lào Cai xuất hiện nhiều điểm người dân tụ tập đông đúc để đón bắt xe khách, gây mất an toàn giao thông.
Người dân tụ tập đông đúc để đón bắt xe khách, gây mất an toàn giao thông.
Điển hình như tại Km224+390, mỗi ngày có hàng chục lượt xe khách chạy các tuyến cố định Hà Nội – Lào Cai, Yên Bái – Lào Cai, Hà Nội – Lai Châu… dừng đón, trả khách ngay trên cao tốc, bất chấp việc nhân viên của Tổng công ty Đầu tư Phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) đứng cách đó chỉ vài mét.
Điển hình vào lúc 17h chiều 17/6, tại nút giao thông lối ra TP Việt Trì – Phú Thọ (chiều Lào Cai – Hà Nội), có 6-7 thanh niên đang đứng, ngồi ngay bên vệ đường chờ bắt xe khách. Thấy vắng bóng lực lượng CSGT tuần tra, một số tài xế xe khách liền đột ngột giảm tốc độ, bẻ lái táp vào lề đường “vợt” khách, mặc cho người điều khiển phương tiện lưu thông phía sau một phen hú hồn.
Theo quy định, vận tốc tối đa chạy trên tuyến cao tốc này là 100km/h, vận tốc tối thiểu là 60km/h. Người đi bộ không được đi lại trên đường cao tốc. Mặt khác, để đảm bảo an toàn cho người và phương tiện, cơ quan chức năng đã cho lắp đặt hệ thống hàng rào trên dọc tuyến. Thế nhưng, do thiếu ý thức và không muốn đi đường vòng nên nhiều người dân đã dỡ bỏ hàng rào đảm bảo hành lang an toàn giao thông để thuận tiện cho việc “băng” lên đường cao tốc(?).
Không chỉ tự ý phá các rào chắn tạo những lối mở trái phép, nhiều hộ dân còn tận dụng hành lang này để làm nơi... trồng hoa màu. Theo quan sát, từ Km224 – Km 225 cao tốc Nội Bài – Lào Cai, hàng trăm mét hành lang đã bị những người dân sinh sống ven đường cải tạo, cuốc xới để làm vườn rau của gia đình. Được biết, tình trạng này đã diễn ra từ lâu nhưng không bị ngăn chặn.
Trò chuyện với PV, ông Nguyễn Văn Huy (trú xã Trì Quang, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai) cho biết: “Cứ lối nào lên đón xe tiện thì lên thôi, có người gửi mấy cân hành mà đi theo đúng lối quy định để lấy thì xa mà mất công quá”(?).
Còn bà Nguyễn Thị Tình (trú xã Sơn Hà, huyện Bảo Thắng) đang lúi húi xới đất tại hành lang đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai để trồng rau lại cười xuề xòa: “Đất ở nhà không có nên gia đình tôi tận dụng để tăng gia sản xuất. Trước đây, cỏ mọc rậm lắm, mình tiếc đất, muốn trồng thêm cây đỗ, cây lạc, cây ngô để chăn nuôi nên khai phá đất này, khi nào bị thu hồi thì mình trả lại”(?).
Không chỉ bị xâm phạm bởi ý thức của những người dân sống 2 bên bờ rào hành lang, phóng viên cũng ghi nhận nhiều ẩn họa giao thông xuất phát từ chính những vật nuôi. Theo phản ánh của một số tài xế, nhiều phương tiện đi hướng Hà Nội - Lào Cai qua địa phận huyện Cẩm Khê (Phú Thọ) từng phải giảm tốc độ đột ngột khi bắt gặp một chú chó chạy trên đường. Trong khi đó, bất chấp các nỗ lực ngăn chặn của lực lượng chức năng, khoảng đất trống từ hàng rào đến hộ lan đường vẫn là nơi chăn thả gia súc ưa thích của nhiều bà con địa phương.
Chưa kể, vấn nạn xe máy đi vào cao tốc xảy ra khá nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng ở tuyến đường đôi từ Yên Bái lên Lào Cai. Đây là đoạn đường kéo dài tổng cộng 124km, không có dải phân cách cứng, khá chật hẹp. Trên tuyến, những chiếc xe máy chở đôi, chở ba, chở hàng cồng kềnh cứ vun vút xen giữa những phương tiện ô tô khiến tình trạng giao thông trở nên rất hỗn loạn. Tình trạng này được cho là bởi chưa có đường gom dân sinh, nên một số hộ dân nằm ngoài khu vực trạm soát vé vẫn có thể dễ dàng đi xe máy vào.
Theo thống kê của Tổng cục Đường bộ Việt Nam, trên toàn tuyến cao tốc Nội Bài – Lào Cai dài 245km tồn tại 16 “điểm nóng” người dân tụ tập đón xe và hàng trăm điểm mở hàng rào trái phép. Sự việc này đã tồn tại trong một khoảng thời gian dài và chưa có dấu hiệu chấm dứt, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông.
Đại diện Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) cũng cho biết, đơn vị đã nắm được tình trạng trên. Đơn vị này đang phối hợp với chính quyền địa phương tuyên truyền và nhắc nhở bà con. “Để giải quyết dứt điểm thì rất khó vì lực lượng chức năng xử lý được điểm này thì điểm khác lại mọc lên”, vị đại diện chia sẻ.
Đại tá Phạm Văn Hòa, Phó trưởng Phòng Tuần tra kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc kiêm Đội trưởng Đội TTKS giao thông đường bộ cao tốc số 1 (Cục CSGT - Bộ Công an) cho biết: Việc người đi bộ vượt hàng rào, lên đường cao tốc bắt xe khách, xe máy đi vào cao tốc… là hành vi bị cấm và rất nguy hiểm cho người tham gia giao thông. Nguyên nhân khiến tình trạng trên xuất hiện đầu tiên là ý thức, tiếp đến do nhu cầu bắt xe khách trên dọc tuyến của người dân quá lớn, trong khi đó cơ sở hạ tầng của hệ thống đường gom, trạm dừng nghỉ chưa được hoàn thiện, bố trí hợp lý.
Theo Đại tá Phạm Văn Hòa, để ngăn chặn tình trạng trên, các đơn vị chức năng cần đầu tư một cách đồng bộ cơ sở hạ tầng tuyến cao tốc này. Bên cạnh đó, do lực lượng CSGT mỏng, trong khi tài xế xe khách chỉ cần mất khoảng 30 giây là có thể đón, trả khách nên các đơn vị chức năng đang nghiên cứu đưa vào vận hành hệ thống camera giám sát - làm cơ sở để lực lượng CSGT tiến hành phạt nguội.
Ủy ban An toàn giao thông quốc gia đã có kiến nghị đến lãnh đạo các địa phương có đường cao tốc đi qua phải bảo đảm an toàn cho tuyến đường, bởi đây là tài sản quốc gia. Bên cạnh đó, các địa phương nên quy hoạch các điểm đón, trả khách ngoài đường cao tốc để các nhà xe không dừng, đón khách trái phép. VEC cần phối hợp sở GTVT các địa phương, Cục CSGT trong quá trình xử lý các phương tiện vi phạm trên đường. Đối với các hành vi tự ý phá rào chắn, gây mất an ninh - trật tự trên đường cao tốc,… công an các địa phương phải xử phạt nghiêm, nhằm tăng tính răn đe.
Bảo Ngọc T/h