Theo Bộ Nội vụ, sau đợt sắp xếp, cả nước hiện có 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh (giảm 29 đơn vị) và 3.321 đơn vị cấp xã (giảm 6.714 đơn vị). Việc hoàn thiện khung pháp lý mới là cần thiết để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong tổ chức và vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, tránh chồng chéo, gián đoạn trong công tác điều hành và quản lý nhà nước.
Khung số lượng Phó Chủ tịch UBND được Bộ Nội vụ đề xuất linh hoạt, phù hợp với quy mô và đặc thù từng địa phương. Cụ thể, TP. HCM được đề xuất có tối đa 8 Phó Chủ tịch UBND; thành phố trực thuộc Trung ương hình thành từ hợp nhất 3 đơn vị hành chính có không quá 7 Phó Chủ tịch; hợp nhất 2 đơn vị có không quá 6 Phó Chủ tịch.
Đối với tỉnh hợp nhất từ 2 tỉnh (trong đó có ít nhất 1 tỉnh loại I) hoặc hợp nhất 3 tỉnh, số lượng Phó Chủ tịch không quá 6 người. Các tỉnh hình thành từ 2 tỉnh loại II hoặc III có không quá 5 Phó Chủ tịch. Với các địa phương không hợp nhất, tỉnh loại I có tối đa 4 Phó Chủ tịch, còn tỉnh loại II, III không quá 3 Phó Chủ tịch.
Đáng chú ý, dự thảo cho phép trường hợp đặc biệt: nếu Bộ Chính trị hoặc Ban Bí thư điều động, luân chuyển cán bộ về đảm nhiệm chức vụ Phó Chủ tịch UBND cấp tỉnh, thì số lượng có thể vượt khung quy định. Với cấp xã, số lượng Phó Chủ tịch bình quân không quá 2,5 người/đơn vị hành chính, được tính tổng cho toàn tỉnh, thành phố. Chủ tịch UBND cấp tỉnh có quyền quyết định số lượng cụ thể cho từng xã, phường, thị trấn tùy theo quy mô dân số, diện tích và đặc thù kinh tế - xã hội.
Về cơ cấu Ủy viên UBND, dự thảo quy định thành phần gồm người đứng đầu các cơ quan chuyên môn thuộc UBND, Ủy viên phụ trách quân sự, Ủy viên phụ trách công an. Số lượng và chức danh cụ thể sẽ căn cứ vào quy định của Chính phủ, bảo đảm phù hợp mô hình tổ chức mới và nguyên tắc tinh gọn, hiệu quả.
Bộ Nội vụ cũng đề xuất đơn giản hóa quy trình phê chuẩn, miễn nhiệm, bãi nhiệm và điều động nhân sự. Theo đó, sau khi HĐND bầu hoặc miễn nhiệm Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND, Thường trực HĐND sẽ hoàn thiện hồ sơ gửi cơ quan có thẩm quyền. Bộ Nội vụ thẩm định hồ sơ đối với nhân sự cấp tỉnh, còn Sở Nội vụ thẩm định hồ sơ nhân sự cấp xã. Thủ tướng Chính phủ phê chuẩn nhân sự cấp tỉnh; Chủ tịch UBND cấp tỉnh phê chuẩn nhân sự cấp xã.
Đặc biệt, dự thảo khuyến khích ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hồ sơ cán bộ, sử dụng cơ sở dữ liệu quốc gia về cán bộ, công chức để thay thế hồ sơ giấy, góp phần rút ngắn quy trình hành chính, tăng tính minh bạch và chính xác. Ngoài ra, dự thảo cũng bổ sung quy định về giao quyền Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND trong trường hợp cần thiết, bảo đảm tính chủ động và liên tục trong hoạt động của chính quyền địa phương.
Hậu Thạch
