THCL Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vừa có báo cáo lên Thủ tướng Chính phủ về kết quả rà soát, kiểm tra bổ sung liên quan đến chất lượng, an toàn thực phẩm sản phẩm nước mắm. Đáng chú ý, 100% mẫu nước mắm khảo sát ngẫu nhiên đều cho kết quả an toàn.

Bộ NN&PTNT: 100% mẫu nước mắm an toàn, không có thạch tín

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 9030/VPCP-KGVX ngày 22/10/2016 giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế để có thông tin chính thức tới người dân về loại và hàm lượng arsen an toàn trong sản phẩm nước mắm, cũng như các thông tin cần thiết khác liên quan, tránh gây hoang mang dư luận.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã cử đại diện tham gia các đoàn kiểm tra liên ngành với Bộ Y tế, Bộ Công thương để kiểm tra việc chấp hành pháp luật về an toàn thực phẩm đối với việc sản xuất, kinh doanh nước mắm.

Kết quả kiểm tra cho thấy, 247/247 mẫu nước mắm của 210 nhãn hiệu khác nhau đến từ 82 cơ sở sản xuất không nhiễm thạch tín (arsen vô cơ), không ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng thông tin, sản phẩm nước mắm được lên men từ cá có tồn tại asen hữu cơ. Asen hữu cơ không gây độc cho người, vì vậy không cần đánh giá mức độ nguy hại và quy định giới hạn tố đa trong thực phẩm. Còn asen vô cơ (còn gọi là thạch tín) gây độc cho người, do vậy, có quy định giới hạn tối đa trong thực phẩm.

Hiện nay, theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với giới hạn ô nhiễm kim loại nặng trong thực phẩm, hàm lượng arsen vô cơ tối đa trong nước chấm (gồm cả nước mắm) được quy định là 1mg/kg. Một số khảo sát về hàm lượng arsen có trong nước mắm sản xuất tại Việt Nam và Thái Lan, xuất khẩu sang Áo cho thấy, tổng arsen chỉ từ 0,69 - 2,75 mg/l, trong đó chủ yếu là arsenobetaine - một dạng arsen hữu cơ không độc hại.

Quy định về phụ gia trong sản xuất nước mắm do Việt Nam và Thái Lan đề xuất với Ủy ban Tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế (Codex), có 17 phụ gia được sử dụng trong sản xuất nước mắm, thuộc 6 nhóm: chất điều chỉnh axit, chất điều vị, chất tạo ngọt, phẩm màu, chất ổn định và chất bảo quản.

Quy định về phụ gia trong sản xuất nước mắm, tiêu chuẩn quốc tế về nước mắm do Việt Nam và Thái Lan đồng đề xuất Codex ban hành quy định 17 phụ gia được phép sử dụng trong sản xuất nước mắm, thuộc 6 nhóm, bao gồm: chất điều chỉnh axit, chất điều vị, chất tạo ngọt, phẩm màu, chất ổn định và chất bảo quản. Bộ Y tế cũng đã ban hành thông tư quy định 400 phụ gia được phép sử dụng trong sản xuất thực phẩm, trong đó quy định 17 phụ gia được phép sử dụng trong sản xuất nước mắm.

Theo đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khẳng định, trong sản xuất nước mắm, có thể sử dụng một hoặc một số phụ gia nằm trong danh sách 17 phụ gia quy định. Bên cạnh đó, theo kết luận này, việc sử dụng phụ gia thực phẩm trong sản xuất nước mắm là được phép nếu phụ gia đó nằm trong danh mục cho phép, đảm bảo độ tinh khiết, đúng đối tượng sử dụng và không vượt ngưỡng theo quy định.

Về chất lượng nước mắm và việc ghi nhãn minh bạch, bảo đảm quyền của người tiêu dùng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, do nguồn nguyên liệu sản xuất nước chấm và nước mắm khác nhau, rủi ro về an toàn thực phẩm (như kim loại nặng) khác nhau nên Bộ sẽ rà soát, xây dựng tiêu chuẩn riêng về nước chấm và quy định về danh mục chỉ tiêu, mức giới hạn an toàn thực phẩm riêng cho nước mắm và nước chấm trong.

Kết quả thanh kiểm tra cho thấy, hiện nay, một số cơ sở sản xuất chỉ thể hiện thông tin về hàm lượng đạm tổng trên nhãn, không công bố hàm lượng đạm axit amin hay đạm amoniac hoặc công bố không trung thực hàm lượng đạm trên nhãn.

Ngoài ra, đối với các cơ sở sản xuất nước mắm sử dụng phụ gia thì việc thể hiện các thông tin về các loại phụ gia đã được sử dụng trong quá trình sản xuất nước mắm chưa minh bạch. Cụ thể như thể hiện không đầy đủ các loại phụ gia sử dụng; chỉ thể hiện mã số ký hiệu phụ gia; thể hiện các nội dung trên nhãn không đúng kích cỡ…

Để phù hợp hơn với thực tiễn sản xuất, kinh doanh nước mắm hiện nay, đồng thời, đảm bảo thông tin rõ ràng, minh bạch quyền lợi cho người tiêu dùng, thuận lợi cho cơ quan quản lý, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ nghiên cứu, rà soát toàn diện Tiêu chuẩn Việt Nam về nước mắm (TCVN 5107:2003) để làm rõ hơn khái niệm nước mắm truyền thống, quy định cụ thể hơn về phân loại, ghi nhãn và các nội dung khác để đảm bảo phù hợp, hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế.

Phan Chinh