Bức tranh thương hiệu SC5 – Công ty CP Xây dựng số 5

Hành trình phát triển thương hiệu 

Thương hiệu SC5 thuộc Công ty CP Xây dựng số 5, tiền thân là xí nghiệp Xây dựng số 5, trực thuộc Tổng Công ty Xây dựng số 1 - Bộ Xây dựng (thành lập năm 1984). SC5 thực hiện cổ phần hóa và đổi tên thành Công ty CP Xây dựng số 5 vào năm 2004, có trụ sở tại số 137 Lê Quang Định, phường 14, quận Bình Thạnh, TPHCM. Vốn điều lệ đăng ký của SC5 hiện là 149.845.500.000 đồng.

Năm 2007, cổ phiếu của Công ty CP Xây dựng số 5 chính thức được giao dịch tại Sở Giao dịch Chứng khoán TPHCM (HoSE) với mã chứng khoán SC5.

Ngày 20/4/2024, Hội đồng quản trị (HĐQT) SC5 đã thông qua việc bầu ông Phạm Gia Phú (SN 1996) giữ chức Chủ tịch HĐQT (thay ông Nguyễn Kinh Kha) và bầu ông Nguyễn Đình Dũng – Phó Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc nhiệm kỳ 2024-2029.

SC5 được biết đến là một doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực xây lắp, đấu thầu các dự án sử dụng ngân sách Nhà nước… với nguồn thu đem lại từ những sản phẩm thầu lên đến chục nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên, SC5 vẫn đang loay hoay với khoản nợ và áp lực tài chính ngắn hạn; lợi nhuận kinh doanh trong giai đoạn từ 2020 đến nay chỉ thu về vỏn vẹn vài chục tỷ đồng đang khiến người tiêu dùng, nhiều nhà đầu tư quan tâm

Mới đây, theo báo cáo tài chính (BCTC) quý III/2024, SC5 ghi nhận 573,9 tỷ đồng doanh thu thuần, tăng trưởng 33,5% so với cùng kỳ năm trước. Trừ đi thuế và các chi phí khác, công ty báo lợi nhuận sau thuế đạt 6,4 tỷ đồng, tăng 10,8% so với kết quả cùng kỳ năm 2023. Tuy nhiên, mức lợi nhuận này chưa tương xứng với doanh thu ‘khủng’ của SC5 khi biên lợi nhuận ròng trong quý III của doanh nghiệp chỉ đạt mức 1,12% và biên lợi nhuận ròng 9 tháng năm 2024 của đơn vị đạt 1,26%.

Qúy này, doanh thu hoạt động tài chính giảm 79% xuống còn 1,3 tỷ đồng (cùng kỳ 6,4 tỷ đồng), chi phí bán hàng đạt 258 triệu đồng, SC5 phải chi phí lãi vay là 13,6 tỷ đồng (tăng 24%).

Lũy kế 9 tháng đầu năm 2024, SC5 đạt 1.841,8 tỷ đồng doanh thu thuần (tăng 34% so với năm trước), lợi nhuận sau thuế đi ngang đạt 23,3 tỷ đồng so với năm trước.

Qua khảo sát những năm trước đó của SC5 (giai đoạn từ năm 2020 – 2023) cho thấy, SC5 đạt 1.901 tỷ đồng doanh thu thuần năm 2020, bước sang năm 2021 giảm nhẹ chỉ còn 1.729 tỷ đồng và tăng mạnh lên 2.609 tỷ đồng năm 2022. Năm 2023, doanh thu thuần của SC5 tiếp tục “đi ngang” ở mức 2.607 tỷ đồng. Như vậy, biên lãi ròng của của SC5 trong giai đoạn này cũng chỉ loanh quanh từ 1% - 2%, lần lượt như sau: 1,26% (9 tháng năm 2024); 1,39% (năm 2023); 0,86% (năm 2022); 1,96% (năm 2021) và 1,85% (năm 2020).

Biên lãi gộp cũng chỉ từ 2,6% - 5%, lần lượt như sau: 4,43% (9 tháng năm 2024); 3,95% (năm 2023); 2,64% (năm 2022); 4,84% (năm 2021) và 5,22% (năm 2020).

Tại ngày 30/9/2024, tổng tài sản của SC5 ở mức 2.479 tỷ đồng, giảm 2,4% so với đầu năm, tập trung chủ yếu ở các khoản phải thu ngắn hạn 899,2 tỷ đồng (chiếm 36,2%) và hàng tồn kho 1.100 tỷ đồng (chiếm 44,4%). Như vậy, có đến 80,6% cơ cấu tài sản của SC5 nằm ở hàng tồn kho và các khoản phải thu.

Nợ phải trả của doanh nghiệp ở mức 2.108 tỷ đồng, phần lớn là nợ ngắn hạn với 2.080 tỷ đồng (chiếm 98,6%) khiến áp lực về trả nợ ngắn hạn là rất lớn. Điều đáng chú ý là số nợ phải trả/tổng tài sản của SC5 đã chiếm tới 85%. Với vốn chủ sở hữu 370,3 tỷ đồng do vậy nợ phải trả hiện nay đang cao gấp 5,69 lần vốn chủ sở hữu.

Trong đó, SC5 đang nợ của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam – CN3 (Vietinbank) tới hơn 965 tỷ đồng ngắn hạn; Nợ của Ngân hàng TMCP Quốc tế - Chi nhánh Sài Gòn (VIB) 65,8 tỷ đồng; Nợ của Ngân hàng TMCP Thịnh Vượng và Phát triển – CN Sài Gòn gần 50 tỷ đồng…

Tại BCTC Soát xét 6 tháng đầu năm 2024, SC5 thuyết minh khoản nợ tại Vietinbank là: Công ty đã ký hợp đồng vay của Vietinbank hạn 1.000 tỷ đồng, thời hạn vay không quá 12 tháng để bổ sung vốn lưu động phục vụ hoạt động thi công xây lắp; tài sản đảm bảo bao gồm các hợp đồng thế chấp quyền đòi nợ phát sinh trong tương lai từ các hợp đồng thi công và các tài sản cố định và bất động sản đầu tư (Bất động sản đầu tư là nhà cửa, vật kiến trúc của tòa nhà tại Cao Ốc Mỹ Thịnh, Chung cư D5 (24AB), Chung cư Mỹ Phước, Chung cư Mỹ Đức, Chung cư Mỹ Kim, Chung cư Mỹ Long và Chung cư Mỹ An với giá trị là 84.040.418.920 VND đang cho thuê theo các hợp đồng thuê hoạt động…)

Đối với khoản vay tại Ngân hàng VIB, SC5 thuyết minh: Công ty ký hợp đồng tín dụng với VIB có hạn mức 150 tỷ đồng, thời hạn vay là 8 tháng. Mục đích vay là bổ sung vốn lưu động, phát hành cam kết bảo lãnh và phát hành tín dụng chứng từ phục vụ hoạt động lĩnh vực xây lắp. Khoản vay được đảm bảo bằng khoản phải thu và quyền đỏi nợ phát sinh trong tương lai từ các hợp đồng thi công mà VIB chấp thuận tài trợ.

Như vậy, SC5 đang phụ thuộc rất lớn vào vốn vay để duy trì hoạt động kinh doanh, trong đó đa phần các khoản vay là ngắn hạn sẽ tạo ra nhiều rủi ro, áp lực trong việc trả nợ và đảm bảo việc hoạt động liên tục. 

Về dòng tiền, lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động đầu tư và tài chính của SC5 lần lượt dương 35,5 tỷ đồng và 348 tỷ đồng trong 9 tháng đầu năm 2024 nhưng dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh âm tới 715 tỷ đồng (tăng gần 430 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước). Do vậy, đã kéo theo lưu chuyển tiền thuần trong kỳ âm nặng tới 331,5 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ âm 258,3 tỷ đồng. Cuối kỳ, tiền và tương đương tiền của SC5 giảm mạnh từ 603,04 tỷ đồng xuống còn 271,4 tỷ đồng, bao gồm 17,7 tỷ đồng tiền mặt và 99,8 tỷ đồng tiền gửi ngân hàng.

Qúy trước đó, tại BCTC Soát xét 6 tháng đầu năm 2024 cũng cho thấy, dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh cũng âm tới 423 tỷ đồng do vậy đã kéo theo lưu chuyển tiền thuần trong kỳ âm nặng tới 259 tỷ đồng; Tiền và tương đương tiền của SC5 giảm mạnh từ 603 tỷ đồng xuống còn 343,7 tỷ đồng tính đến thời điểm ngày 30/6/2024. Mặc dù vậy, nhưng SC5 vẫn chi trả mức lương,  thù lao cho các thành viên HĐQT, Ban Giám đốc và Kế toán trưởng có phần “hậu hĩnh”, cụ thể như sau: Ông Phạm Gia Phú – Chủ tịch HĐQT nhận 164 triệu đồng - cùng kỳ trước chỉ nhận 25 triệu đồng (gấp 6 lần); Ông Nguyễn Đình Dũng – Phó Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc nhận 824,05 triệu đồng (cùng kỳ 509,1 triệu đồng); Ông Phạm Văn Tư – Phó Tổng Giám đốc nhận 553,05 triệu đồng (cùng kỳ 259,15 triệu đồng); Bà Phạm Thị Liên - Phó Tổng Giám đốc nhận 376,05 triệu đồng (cùng kỳ 202,6 triệu đồng)…

Những dự án đầu tư của thương hiệu SC5

Năng lực bảo đảm an toàn vốn luôn được xem xét lỹ lưỡng khi thực hiện các gói thầu xây dựng, đặt biệt là các gói thầu sử dụng vốn đầu tư công. Khảo nghiệm của các chuyên gia Tổng hội xây dựng Việt Nam cho thấy sự cẩn trọng là điều các ban quản lý dự án tại địa phương phải đặt lên hàng đầu.

Không chỉ nổi tiếng với bề dày kinh nghiệm trong lĩnh vực xây lắp, thời gian qua trong lĩnh vực đấu thầu, SC5 được biết đến là đơn vị lớn khi tính đến nay đã tham gia 80 gói thầu, trúng 51 gói thầu với tổng giá trị hơn 16.395 tỷ đồng.

Đơn vị này chủ yếu trúng thầu tại các địa phương như TPHCM, Hà Nội, Bình Dương, Đồng Nai, Đồng Tháp, Đà Nẵng, Hải Phòng, Khánh Hòa… với tỷ lệ trung bình giá trúng thầu so với giá dự toán đạt 96.37%. Mặc dù đạt tỷ lệ trúng thầu cao, các gói thầu trúng đều có giá trị rất lớn, tuy nhiên tại nhiều gói thầu lại có tỷ lệ tiết kiệm sau đấu thầu ở mức thấp, thậm chí có những gói thầu tỷ lệ chưa đạt 1%.

Mới nhất, tại Đà Nẵng, ngày 02/08/2024 liên danh Công ty CP Xây dựng số 5 đã trúng “Gói thầu Xây lắp công trình thuộc Dự án: Hệ thống thu gom nước thải khu vực Hòa Xuân, quận Cẩm Lệ” do Ban QLDA ĐTXD các công trình giao thông Đà Nẵng làm Chủ đầu tư/Bên mời thầu với giá trúng thầu 358.426.821.992 VND.

Cũng trên địa bàn, doanh nghiệp này đã trúng “Gói thầu Xây lắp và cung cấp, lắp đặt thiết bị xây lắp công trình Trung tâm Y tế quận Liên Chiểu (giai đoạn 2) thực hiện tại phường Khánh Hoà Nam, quận Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng” theo Quyết định số 419/QĐ-BHTPTĐT ngày 21/12/2023 với giá gói thầu là 291.094.767.770 VNĐ (Giá dự toán là 292.493.919.000 VNĐ) tiết kiệm 1,3 tỷ đồng - tương ứng với tỷ lệ tiết kiệm 0,84%.

Tại Hà Nội, ngày 15/06/2024, SC5 đã trúng gói "Gói thầu EPC-04 Tư vấn thiết kế bản vẽ thi công, cung cấp, lắp đặt thiết bị và thi công xây dựng hạng mục Khu xử lý nước sạch” do CTCP Đầu tư Nước sạch Sông Đà làm chủ đầu tư có giá trúng thầu là 590.214.414.052 VND (Giá gói thầu 595.734.350.000 VND) -  tiết kiệm 5,5 tỷ đồng tương ứng với tỷ lệ tiết kiệm 0,9%.

Hay gói thầu ngày 3/4/2024, Hiệu trưởng Trường Đại học Đồng Tháp, Hồ Văn Thống đã ký quyết định phê duyệt cho SC5 trúng Gói thầu: Thi công xây dựng tòa nhà giảng đường và cung cấp lắp đặt thiết bị cho công trình thuộc Dự án Đầu tư xây dựng Nhà Giảng đường và các phòng làm việc bộ môn Trường Đại học Đồng Tháp với giá trúng thầu là 80.756.955.000 VNĐ (giá gói thầu là 80.846.959.000 VNĐ). Gói thầu này chỉ giảm cho ngân sách hơn 90 triệu đồng - tiết kiệm ngân sách 0,1% so với giá gói thầu.

Còn tại tỉnh Hải Dương, ngày 9/6/2022, Công ty CP Xây dựng số 5 đã trúng “Gói thầu HD-PW-08: Xây dựng hệ thống thu gom nước thải và kết nối hộ gia đình cho các khu vực còn lại của phía Tây thành phố Hải Dương” do BQLDA PTTH các đô thị động lực, thành phố Hải Dương làm chủ đầu tư có giá trúng thầu 315.302.486.623 VND (Giá gói thầu 315.302.486.624 VND) - tiết kiệm 0 đồng cho ngân sách Nhà nước.

Tình trạng trúng thầu giá trị lớn nhưng tiết kiệm ngân sách nhà nước thấp của SC5 cũng xuất hiện tại một số gói thầu khác. Có thể kể đến, tại Quyết định số 22/QĐ-BQL ngày 9/2/2021, liên danh SC5 - WASE (CTCP Tư vấn Cấp thoát nước và Môi trường) đã trúng “Gói thầu EPC: Thiết kế, xây dựng, cung cấp và lắp đặt thiết bị thuộc Dự án Xây dựng hệ thống thu gom nước thải riêng và các tuyến cống chuyển nước mưa về sông Hàn cho lưu vực từ đường Hồ Xuân Hương đến giáp tỉnh Quảng Nam” với giá trúng thầu 1.288.492.191.000 VND (Giá gói thầu 1.297.817.215.000 VND) - tiết kiệm 9,3 tỷ đồng cho ngân sách thành phố, tương ứng tỷ lệ 0,72%.

Ngoài ra, SC5 cũng liên tục trúng thầu các gói thầu xây dựng bệnh viện, trường học do BQLDA ĐTXD các công trình dân dụng và công nghiệp TPHCM làm chủ đầu tư như: Ngày 22/12/2022, ông Nguyễn Văn Trường - Phó giám đốc BQLDA ĐTXD các công trình dân dụng và công nghiệp TPHCM ký Quyết định số 397/QĐ-DDCN phê duyệt cho liên danh SC5 trúng “Gói thầu Thi công xây lắp thuộc Dự án Xây dựng Trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch (Cơ sở 2)” trị giá lên tới 2.059.153.550.036 đồng. Gói thầu này có thời gian thi công là 1.060 ngày. Mặc dù gói thầu này có giá trị rất lớn nhưng chỉ tiết kiệm (giảm giá) được cho ngân sách khoảng 1,5%.

Theo chuyên gia đấu thầu, tỷ lệ tiết kiệm thấp trong các cuộc thầu thể hiện chưa đạt mục tiêu là hiệu quả kinh tế trong công tác đấu thầu theo quy định của luật Đấu thầu. Thiết nghĩ, các cơ quan chức năng cần thanh tra, kiểm tra quá trình lập hồ sơ mời thầu, xây dựng giá dự toán và thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu của các gói thầu này, để tăng hiệu quả kinh tế của các dự án trên.

Thương hiệu và Công luận sẽ tiếp tục thông tin về vay vốn, chất lượng, sản phẩm của các gói thầu trong bài tiếp theo.

Minh An