THCL Việc dùng máy tính bảng và "gậy tự sướng" để ghi công tơ điện được cho là một “phát minh” của ngành điện nhằm giải tỏa những thắc mắc về giá điện tăng vọt trong tháng 6 vừa qua.

Tuy nhiên, có nhiều ý kiến lo ngại rằng việc đầu tư máy tính bảng và thiết bị để đo số điện liệu có gây lãng phí khi EVN đang trong quá trình điện tử hóa việc ghi số điện? Trong khi, EVN vẫn phải chi một khoản tiền tối thiểu là 110 tỉ đồng/tháng chỉ để… ghi công tơ điện.

Công nhân sướng với… “gậy tự sướng”

Hôm 7-7, theo ông Nguyễn Anh Tuấn - Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực Bộ Công thương, hiện TCty Điện lực Hà Nội đã triển khai ghi số điện bằng máy tính bảng phối hợp với thiết bị ghi chỉ số cho 29/30 Cty điện lực với 1.129 thiết bị áp dụng cho 500.000 khách hàng. Trong kỳ hóa đơn tháng 7.2015 này, dự kiến số lượng khách hàng được áp dụng biện pháp ghi chỉ số côngtơ là 1 triệu khách hàng, chiếm tỉ lệ 40%.

Việc đưa ra thiết bị này được EVN đánh giá là “nhằm nâng cao hiệu quả trong sản xuất, kinh doanh”. Mặt khác với thiết bị đã có, ngay cả những ngày mưa, việc ghi số điện vẫn được tiến hành, đảm bảo an toàn cho công nhân, không phải leo trèo lên “đo bằng mắt” như trước đây mà nhàn hạ, thảnh thơi hơn.

Bộ thiết bị bao gồm một cây sào có thể điều chỉnh độ dài, giống như “gậy tự sướng” dùng để chụp ảnh, một đầu camera, một máy tính bảng. Camera gắn vào đầu gậy, ghi hình chỉ số côngtơ và hình ảnh sẽ lưu vào máy tính bảng để khi có thắc mắc, kiến nghị của khách hàng, EVN sẽ đưa ra hình ảnh có đầy đủ chỉ số côngtơ hiển thị ngày, giờ chụp để đối chiếu. Được biết giá của một bộ thiết bị này khoảng 4 - 5 triệu đồng.

Dùng máy tính bảng và gậy “tự sướng” để ghi côngtơ điện tại Hà Nội. Ảnh: T.L

Bộ Công thương cho biết, riêng trong tháng 6 đã có 151.788 thắc mắc của khách hàng, trong đó liên quan đến hóa đơn là 3.505 vụ. TCty Điện lực Hà Nội tiếp nhận 30.320 vụ, TCty Điện lực TPHCM tiếp nhận 117.115 vụ thắc mắc, kiến nghị về giá điện.

Vẫn phải chi 110 tỉ đồng mỗi tháng

Theo dự tính, nếu Hà Nội hoàn thành 100% côngtơ được ghi bằng “máy tính bảng” và “gậy tự sướng”, tức 2,5 triệu côngtơ, số lượng máy tính bảng và thiết bị đo đạc sẽ rơi vào khoảng… 5.000 bộ. Con số ấy nhân với giá thành có nghĩa TCty Điện lực Hà Nội sẽ phải chi tới hàng chục tỉ đồng cho “nỗ lực làm minh bạch giá điện”.

Liệu con số ấy có được tính vào giá thành để rồi mỗi người dân lại phải gánh thêm một khoản gọi là bù trừ cho chi phí máy tính bảng và “gậy tự sướng”? Điều đáng nói, mới đây dư luận đã không đồng tình với con số hàng chục ngàn lao động của EVN (EVN không thừa nhận con số 67.000 lao động) chỉ “ăn lương rồi đi ghi số côngtơ và đòi tiền điện”. Chi phí cho lực lượng đó quá lớn được cho góp phần đẩy giá điện lên cao.

Trao đổi với báo Lao Động, Phó TGĐ Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) Đinh Quang Tri cho biết: “Việc ghi chỉ số côngtơ từ xa mới chỉ áp dụng với các khách hàng lớn là các doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị sử dụng điện. Đối với khoảng 22 triệu hộ gia đình sử dụng điện sinh hoạt, tương đương 22 triệu côngtơ, hình thức phổ biến vẫn là ghi chỉ số côngtơ trực tiếp tại hộ dân.

Nếu áp dụng đồng loạt việc nối mạng để truyền dữ liệu côngtơ từ xa sẽ hết sức tốn kém, so với chi phí tối thiểu hiện nay đọc chỉ số côngtơ chỉ khoảng 5.000 đồng/côngtơ”. Như vậy chi phí cho một lần đọc côngtơ, tương đương chi phí mỗi tháng là 110 tỉ đồng

Theo Cục trưởng Cục Điều tiết điện Bộ Công thương, hiện ngành điện đang đẩy nhanh lộ trình đưa khoa học công nghệ vào quá trình sản xuất và kinh doanh điện nhằm tiết kiệm chi phí, tăng năng suất lao động và giảm lực lượng đi ghi côngtơ và thu hóa đơn tiền điện.

Một trong những giải pháp là dùng côngtơ điện tử, ghi chỉ số côngtơ từ xa, phối hợp với ngân hàng thu tiền điện qua tài khoản cá nhân. Hiện ở Hà Nội đã triển khai côngtơ điện tử cho một số khách hàng lớn như các khu chung cư, khách sạn.

Trong khi chờ lộ trình điện tử hóa việc ghi số điện từ xa và thu tiền điện qua hệ thống ngân hàng, EVN vẫn cứ phải chấp nhận “vung tay dùng gậy tự sướng” để minh chứng cho sự minh bạch của mình.

Năm 2021 ngành điện sẽ hết độc quyền: Quyết định số 63 ngày 8-11-2013 của Thủ tướng Chính phủ quy định về lộ trình, các điều kiện và cơ cấu ngành điện.

Theo đó từ năm 2016, thị trường điện VN sẽ chuyển từ thị trường phát điện cạnh tranh sang thị trường bán buôn điện cạnh tranh thí điểm, khách hàng lớn nối lưới truyền tải điện sẽ được phép mua điện từ các nhà sản xuất điện độc lập và từ năm 2021, khi thị trường bán lẻ điện cạnh tranh đi vào hoạt động, tất cả khách hàng mua điện sẽ được quyền lựa chọn người bán.

Thay côngtơ điện tử tốn 10.000 tỉ đồng: Ông Đinh Quang Chi cho hay, một vấn đề nữa là muốn áp dụng hình thức ghi chỉ số từ xa, bắt buộc phải thay thế toàn bộ 22 triệu côngtơ hiện có bằng côngtơ điện tử.

Theo tính toán của ngành điện, trong vòng 5 năm tới, nếu có đủ kinh phí, mỗi năm EVN phải thay thế từ 4 - 5 triệu côngtơ, chưa kể số phát triển thêm khoảng 500 nghìn đến 1 triệu côngtơ điện mỗi năm.

Với chi phí trung bình khoảng 600 - 700 nghìn đồng/côngtơ, đến năm 2020 khi cơ bản thay thế hoàn toàn côngtơ điện tử, EVN phải bỏ ra lượng kinh phí khoảng trên 10.000 tỉ đồng. Chi phí này đương nhiên tính vào giá điện.

Tuy nhiên, có nhiều ý kiến lo ngại rằng việc đầu tư máy tính bảng và thiết bị để đo số điện liệu có gây lãng phí khi EVN đang trong quá trình điện tử hóa việc ghi số điện? Trong khi, EVN vẫn phải chi một khoản tiền tối thiểu là 110 tỉ đồng/tháng chỉ để… ghi côngtơ điện.

Theo Anh Hoa - Mạnh Quân (Lao Động)