Đà Nẵng: Giá thuê nhà ở xã hội sẽ tăng, dự kiến gấp 7 lần

Theo phương án đề xuất, việc điều chỉnh giá thuê sẽ được triển khai từ năm 2026 đến 2030, chia theo từng giai đoạn để hạn chế tác động đột ngột đến người dân. Cụ thể, năm đầu tiên áp dụng (sau khi quyết định có hiệu lực khoảng 3 tháng), giá thuê sẽ tăng thêm 20% phần chênh lệch giữa mức cũ và mức mới. Trong các năm tiếp theo, mức tăng lần lượt đạt 40%, 60% và 80%. Đến ngày 1/1/2030, giá thuê sẽ được áp dụng theo mức điều chỉnh đầy đủ.

Trong tổng số 43 khu chung cư NOXH do thành phố quản lý, có 38 khu thuộc diện điều chỉnh theo lộ trình này. Các khu nhà đã xuống cấp, đang chờ phá dỡ hoặc vừa mới xác định giá thuê sẽ tạm thời chưa áp dụng.

Theo dự thảo, một số khu có mức điều chỉnh đáng chú ý như: Chung cư 12 tầng Làng cá Nại Hiên Đông, giá thuê dự kiến tăng từ 3.630 đồng/m² lên 54.718 đồng/m²; khu nhà ở cán bộ, công nhân viên Bệnh viện Ung thư Đà Nẵng tăng từ 16.900 đồng/m² lên 56.249 đồng/m².

Tuy nhiên, để tránh gây “sốc” về tài chính và ảnh hưởng lớn đến đời sống của người lao động, người thu nhập thấp, Sở Xây dựng đề xuất lộ trình điều chỉnh kéo dài trong 5 năm (2026 - 2030):

- Năm 2026: Giá thuê bằng giá hiện hành cộng thêm 20% mức chênh lệch.

- Năm 2027-2029: Mỗi năm tăng thêm 20% mức chênh lệch.

- Năm 2030: Áp dụng 100% mức giá thuê mới.

Dù tăng mạnh so với giá cũ, nhưng mức giá điều chỉnh này vẫn chỉ bằng khoảng 45% - 75% so với khung giá thuê NOXH do các doanh nghiệp tư nhân đầu tư trên địa bàn thành phố hiện nay.

Sở Xây dựng cũng đề xuất chưa thực hiện điều chỉnh giá thuê đối với 5 trường hợp đặc biệt:

- Chung cư Hòa Minh, Lâm đặc sản Hòa Cường, Thuận Phước: Do các khu này đã xuống cấp nghiêm trọng và đang trong kế hoạch di dời, giải tỏa.

- Nhà ở công nhân KCN Hòa Cầm: Chờ hoàn thành dự án nâng cấp mới tính toán lại giá.

- Chung cư Vũ Mộng Nguyên: Chờ hoàn tất các kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước và quyết toán hồ sơ.

Để đảm bảo tính khách quan và minh bạch, Sở Xây dựng giao Trung tâm Quản lý và Khai thác nhà tổ chức niêm yết công khai phương án điều chỉnh giá thuê (Dự thảo lần 2) tại các khu chung cư để lấy ý kiến trực tiếp từ những người đang thuê nhà.

Theo Sở Xây dựng TP. Đà Nẵng, địa phương này đang quản lý số lượng chung cư NOXH thuộc tài sản công lớn nhất cả nước với 43 khu nhà, ưu tiên bố trí cho các đối tượng gia đình chính sách, cán bộ công chức, viên chức và người có thu nhập thấp. Tuy nhiên, qua rà soát, hầu hết giá thuê hiện nay được xác định từ thời điểm đưa vào sử dụng (nhiều khu từ năm 2005-2010) và chưa từng được điều chỉnh.

Mức giá này hiện được đánh giá là quá thấp, không đủ bù đắp chi phí vận hành và đặc biệt là không có nguồn kinh phí để bảo trì, sửa chữa. Hằng năm, ngân sách thành phố phải cấp bổ sung một khoản lớn để thực hiện công tác sửa chữa lớn các khu chung cư này.

Bên cạnh đó, Kiểm toán Nhà nước cũng từng chỉ rõ việc giá cho thuê NOXH tại TP. Đà Nẵng chưa tuân thủ đúng quy định, thiếu cơ sở và chưa phù hợp với thực tế. Trong khi mức lương tối thiểu vùng đã tăng gấp nhiều lần trong 20 năm qua, việc giữ nguyên giá thuê cũ khiến ngân sách Nhà nước gặp khó trong việc tái đầu tư.

Theo Sở Xây dựng, việc điều chỉnh giá thuê là cần thiết nhằm bảo đảm nguyên tắc “tính đúng, tính đủ”, tạo nguồn lực duy trì chất lượng NOXH, đồng thời giảm áp lực chi ngân sách trong dài hạn.

Để đảm bảo tính khách quan và minh bạch, Sở Xây dựng giao Trung tâm Quản lý và Khai thác nhà tổ chức niêm yết công khai phương án điều chỉnh giá thuê (Dự thảo lần 2) tại các khu chung cư để lấy ý kiến trực tiếp từ những người đang thuê nhà.

Thời gian niêm yết và tiếp nhận ý kiến bắt đầu từ ngày 1/1/2026 đến hết ngày 10/1/2026. Sau đó, các cơ quan đơn vị liên quan sẽ tổng hợp, báo cáo UBND thành phố xem xét, quyết định trước ngày 15/1/2026.

Hoàng Hữu Quyết