THCL Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ thị về việc nghiêm cấm sử dụng chất nổ, xung điện, chất độc nguy hại để khai thác thủy sản. Tuy nhiên, tình trạng đánh bắt cá bằng xung điện vẫn diễn ra ở một số địa phương.

Người dân công khai dùng xung kích điện để đánh bắt cá

Hoạt động công khai

Về xã Gia Hòa (Gia Lộc, Hải Dương), không khó để bắt gặp hình ảnh một số người dân dùng xung điện để đánh bắt cá. Có mặt tại đây, chúng tôi chứng kiến hai người đàn ông ngồi trên chiếc thuyền vừa đi vừa dùng xung điện để kích cá. Việc làm này, ảnh hưởng trực tiếp đến hệ sinh thái ở các sông ngòi, ao, hồ, đầm và làm cho số lượng cá, tôm, sinh vật có ích ngày càng bị sụt giảm. Đặc biệt, người dân dùng xung điện để đánh bắt cá tiềm ẩn nhiều nguy hiểm, có thể dẫn đến chết người.

Tình trạng người dân dùng xung điện để đánh bắt cá diễn ra phổ biến là do việc chế tạo ra bộ xung điện này không quá phức tạp. Chỉ cần đầu tư một bình ắc quy loại 12V và bộ kích điện, cộng với một bình nhựa và 2 cần tự chế là có ngay một bộ xung điện. Người dân cho biết, hiện nay, loại xung điện mà các chủ thuyền hay dùng để đánh cá chủ yếu là các loại 75 – 150A (ampe) hiệu điện thế 120V, thậm chí 220V; cài thêm đầu phóng có độ giật mạnh lên tới 250V. Khi kích, chúng giật xung quanh, lộn sâu xuống đáy 3,6 – 4 m. Bất cứ con gì trong phạm vi điện đều bị tê liệt hết dẫn đến chết, ngay cả rong rêu cũng rũ ngọn. Nguy hiểm nhất là tính mạng của nhiều người bị đe dọa.

Anh Phạm Văn Mạnh một trong những người dùng xung điện bắt cá phân trần: “Để có bộ xung điện này, chúng tôi phải đầu tư gần 2 triệu đồng. Thời gian đi kích cá thường vào lúc sáng sớm và đêm khuya, vì thời điểm này cá ngoi lên mặt nước là nhiều nhất nên dễ đánh bắt. Việc dùng xung điện, chúng tôi cũng biết là nguy hiểm chết người, nhưng vì miếng cơm manh áo lo cho cả gia đình nên không còn cách nào khác” (?!).

Theo một số người dân, việc dùng xung điện đánh bắt cá diễn ra từ lâu, nhưng chẳng thấy chính quyền địa phương xử lý bao giờ?

Hồi chuông cảnh báo

Việc người dân sử dụng xung điện để đánh bắt cá - đã khiến cho nguồn lợi thủy sản đứng trước nguy cơ bị tận diệt. Vì khi dùng kích điện tạo dòng điện mạnh, sẽ làm chết hoặc tê liệt các loài thủy sản. Ngoài ra, kiểu khai thác này còn gây biến dị, đột biến cho các loài thủy sản, thay đổi các yếu tố môi trường nước O2, PH… gây ô nhiễm môi trường nước. Theo tính toán của các chuyên gia, để đánh bắt được một con cá bằng xung điện, sẽ giết chết 200 con (loài) khác do bị ảnh hưởng của điện từ phóng ra.

Đặc biệt, việc dùng bộ xung điện để đánh bắt cá đã gây ra những cái chết thương tâm. Trường hợp anh Nguyễn Quốc Lập, thôn Lạng, xã Thái Niên (Bảo Thắng, Lào Cai) đã bị điện giật chết khi đang dùng kích điện đánh cá ngoài sông Hồng. Ông Thái Bá Tư, ngụ xóm 5, xã Lý Thành), được phát hiện tại hạ lưu cầu ga (xóm 5, xã Lý Thành) trong tư thế nằm sấp, mang trên mình bộ kích điện…

Đó là một trong những trường hợp bị chính bộ xung điện gây ra cái chết thương tâm bởi chỉ cần sảy chân, trượt tay thì rất dễ dàng bị điện giật chết tại chỗ. Đây là hồi chuông cảnh báo đối với những ai có ý định dùng xung điện để đánh bắt cá.

Chỉ thị số 01/1998/CT-TTg ngày 2/1/1998 về việc nghiêm cấm sử dụng chất nổ, xung điện, chất độc để khai thác thủy sản nêu rõ: “Sử dụng chất nổ, xung điện, chất độc để khai thác thủy sản là hành động hủy diệt nguồn lợi, phá hủy sinh cảnh và gây ô nhiễm môi trường sống của các loài thủy sản, vi phạm nghiêm trọng Pháp lệnh Bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản” và “Nghiêm cấm mọi tổ chức, cá nhân sản xuất, buôn bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép và sử dụng chất nổ, xung điện, chất độc để khai thác thủy sản ở tất cả các vùng nước”.


Ngọc Linh