Điểm mấu chốt trong đợt sắp xếp này là việc thay đổi cơ quan quản lý trực tiếp. Trạm y tế cấp xã sẽ chính thức trở thành đơn vị sự nghiệp y tế công lập trực thuộc UBND cấp xã, thay vì chịu sự quản lý của Trung tâm Y tế huyện như giai đoạn trước. Mô hình này được thiết kế nhằm bảo đảm tính thống nhất trong tổ chức bộ máy chính quyền địa phương hai cấp, giúp trạm y tế có tư cách pháp nhân, con dấu và tài khoản riêng để chủ động hơn trong vận hành.
Theo hướng dẫn từ Bộ Y tế, Sở Y tế các địa phương có trách nhiệm chủ trì tham mưu xây dựng đề án, trình UBND cấp tỉnh phê duyệt để đảm bảo hoàn thành trước ngày 31/12. Việc bổ nhiệm Giám đốc và Phó Giám đốc trạm y tế sẽ do Chủ tịch UBND cấp xã thực hiện. Tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng chuyên môn, Sở Y tế vẫn giữ vai trò nòng cốt trong việc hướng dẫn, hỗ trợ kỹ thuật và kiểm tra nghiệp vụ y tế thường xuyên.
Thông tư 43 không chỉ thay đổi về tổ chức mà còn mở rộng đáng kể phạm vi nhiệm vụ của y tế cơ sở. Bên cạnh các hoạt động truyền thống như phòng chống dịch bệnh, khám chữa bệnh thông thường và quản lý bệnh không lây nhiễm, trạm y tế xã sẽ đảm nhiệm thêm vai trò quan trọng trong lĩnh vực dân số và bảo trợ xã hội. Các nhiệm vụ mới bao gồm tư vấn sức khỏe tiền hôn nhân, sàng lọc trước sinh và đặc biệt là hỗ trợ các đối tượng yếu thế như nạn nhân bạo lực, người rối nhiễu tâm thần ngay tại cộng đồng.
Cơ cấu tổ chức tối thiểu của trạm y tế cũng được chuẩn hóa gồm các bộ phận: hành chính tổng hợp, phòng bệnh - an toàn thực phẩm, khám chữa bệnh và dược - thiết bị y tế. Việc kiện toàn này nhằm mục tiêu cao nhất là nâng cao chất lượng dịch vụ y tế ban đầu, giúp người dân dễ dàng tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn diện ngay tại nơi cư trú mà không cần phải di chuyển lên các tuyến trên.
Trong giai đoạn chuyển tiếp từ nay đến cuối năm, Bộ Y tế yêu cầu các địa phương thực hiện các bước sắp xếp một cách khoa học, không để gián đoạn các dịch vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân. Các báo cáo kết quả thực hiện và kiến nghị sửa đổi bổ sung (nếu có) phải được gửi về Bộ trước ngày 30/12 để tổng hợp trình cấp có thẩm quyền, đảm bảo hệ thống y tế cơ sở sẵn sàng vận hành ổn định theo quy định mới ngay từ đầu năm 2026.
Tâm An(t/h)
