Sáng 3/6, Quốc hội nghe tờ trình của Bộ trưởng VH-TT-DL về chủ trương đầu tư chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2030.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng, chương trình có 7 mục tiêu tổng quát. Trong đó, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện trong phát triển văn hóa và xây dựng, hoàn thiện, chuẩn mực đạo đức, bản sắc, bản lĩnh, hệ giá trị con người, gia đình Việt Nam.
Nâng cao đời sống tinh thần, khả năng tiếp cận, thụ hưởng văn hóa của nhân dân. Bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa đặc sắc của dân tộc; tập trung nguồn lực đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, chất lượng, hiệu quả cho phát triển văn hóa.
Xây dựng đội ngũ văn nghệ sĩ, chuyên gia đầu ngành, lực lượng người lao động chuyên nghiệp, chất lượng cao. Phát huy tính đại chúng, tính khoa học, tính dân tộc của văn hóa thông qua đổi mới sáng tạo.
Nâng cao vị thế của đất nước trên trường quốc tế thông qua phát huy sức mạnh mềm văn hóa Việt Nam, hội nhập quốc tế về văn hóa, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại.
Theo báo cáo về quyết định chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035 gửi tới Quốc hội, tổng các nguồn lực huy động để thực hiện Chương trình giai đoạn 2025-2030 dự kiến là 122.250 tỷ đồng.
Trong đó, vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ trực tiếp để thực hiện Chương trình giai đoạn 2025-2030 được bố trí tối thiểu khoảng 77.000 tỷ đồng; vốn ngân sách địa phương khoảng 30.250 tỷ đồng (chiếm 24,6%) và khoảng 15.000 tỷ đồng vốn huy động hợp pháp khác (12,4%).
Dự kiến, tổng các nguồn lực huy động để thực hiện Chương trình giai đoạn 2031-2035 là 134.000 tỷ đồng.
Thời gian thực hiện Chương trình trong 11 năm, từ năm 2025 đến năm 2035, chia theo từng giai đoạn.
Cùng với các chương trình phát triển văn hóa, đối tượng phạm vi của chương trình dự kiến sẽ dành nguồn lực để đầu tư xây dựng và hoạt động của các trung tâm văn hóa Việt Nam tại một số quốc gia có mối quan hệ văn hóa lâu dài như Mỹ, Nhật Bản, Nga, Hàn Quốc, Trung Quốc, Campuchia.
Tuy nhiên, do nội dung này nằm ngoài phạm vi quy định của Luật Đầu tư công, nên Chính phủ xin ý kiến Quốc hội một số nhiệm vụ đầu tư xây dựng các trung tâm văn hóa tại nước ngoài.
Nêu ý kiến thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho biết, hồ sơ về chương trình gửi tới Quốc hội chậm 27 ngày so với tiến độ, ảnh hưởng nhất định đến công tác thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội.
Theo cơ quan thẩm tra, việc nghiên cứu, đề xuất nhiệm vụ đầu tư xây dựng một số trung tâm văn hóa Việt Nam tại nước ngoài là cần thiết. Đa số ý kiến đồng tình với Chính phủ báo cáo Quốc hội cho phép thực hiện khác quy định của luật Đầu tư công.
Cạnh đó, có ý kiến đề nghị đánh giá kỹ lưỡng sự cần thiết đầu tư xây dựng một số trung tâm văn hóa Việt Nam ở nước ngoài trong điều kiện hiện nay. Trong trường hợp thật cần thiết, đề nghị sử dụng nguồn vốn khác ngoài chương trình mục tiêu quốc gia để thực hiện các dự án này theo quy định của pháp luật về đầu tư công.
Đặc biệt, Ủy ban Văn hóa - Giáo dục đề nghị các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ của chương trình cần phải được xây dựng có trọng tâm, trọng điểm, làm rõ các nội dung cần ưu tiên thực hiện trước, nhằm tạo ra các đột phá trong phát triển văn hóa.
Mặt khác, tỷ lệ vốn đối ứng từ ngân sách địa phương chiếm 24,6% là cao, khó thực hiện, nhất là đối với các địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn. Do đó, cơ quan thẩm tra đề nghị làm rõ hơn căn cứ xác định tỷ lệ vốn ngân sách trung ương và vốn ngân sách địa phương.
Đánh giá sát hơn khả năng huy động nguồn vốn ngân sách địa phương và tính toán đề xuất mức bố trí ngân vốn sách địa phương phù hợp hơn với tình hình thực tiễn.
Thiên Trường (t/h)
