XK thủy hải sản sang EU liên tục giảm và kể từ năm 2019 thị trường này đã rớt xuống vị trí thứ 4 trong các thị trường NK thủy sản Việt Nam, sau Mỹ, Nhật Bản và Trung Quốc. Tuy nhiên, EU vẫn là thị trường lớn có tính định hướng và chi phối, là đối tác quan trọng của thủy sản Việt Nam.
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), giữ vững thị trường EU là việc quan trọng mà và cộng đồng DN thủy - hải sản Việt Nam nỗ lực trong những năm qua, đặc biệt từ sau khi EU cảnh báo thẻ vàng IUU đối với hải sản Việt Nam.
Hơn 3 năm, từ khi VASEP khởi động chương trình “Doanh nghiệp Hải sản Cam kết Chống Khai thác IUU” ngày 25/9/2017 (IUU: hoạt động đánh bắt cá trái phép, không báo cáo và không được quản lý), với sự tham gia của 62 doanh nghiệp, Ủy ban hải sản VASEP, Ban Điều hành IUU VASEP và cộng đồng DN đã tích cực tham gia hoạt động chống khai khai thác IUU theo 4 nhóm hoạt động chính: Doanh nghiệp cam kết và tham gia các hoạt động của chương trình chống khai thác IUU; VASEP và doanh nghiệp tham gia và góp ý xây dựng, sửa đổi các văn bản pháp lý liên quan; Hợp tác với các bên và quan hệ quốc tế, đóng góp ý kiến, chia sẻ thông tin, tìm giải pháp tháo gỡ thẻ vảng; Tích cực truyền thông về các quy định chống khai thác IUU và nỗ lực chống khai thác IUU của Việt Nam
Với cam kết chung tay và đồng hành cùng với Bộ NN và PTNT, các cơ quan quản lý nhà nước trong chương trình chống khai thác IUU, sau khi tham gia góp ý cho việc hoàn thiện khung pháp lý theo yêu cầu của EU (Luật Thủy sản 2017, các Nghị định, Thông tư dưới Luật), năm 20120, VASEP tiếp tục đóng góp cho việc sửa đổi bổ sung Thông tư 21/2018 và các văn bản liên quan đến quy định ghi, nộp báo cáo, nhật ký khai thác thủy sản; công bố cảng cá chỉ định xác nhận nguồn gốc thủy sản từ khai thác; danh sách tàu cá khai thác thủy sản bất hợp pháp; xác nhận nguyên liệu, chứng nhận nguồn gốc thủy sản khai thác.
Ngoài các chương trình hội nghị hội thảo do VASEP tổ chức để tuyên truyền, truyền thông cho Doanh nghiệp hải sản về các quy định IUU, quy trình thực hiện các thủ tục hồ sơ xác nhận, chứng nhận thủy sản khai thác hợp pháp, VASEP đã phối hợp tích cực với Tổng cục Thủy sản, Bộ Nông nghiệp tổ chức các khóa đào tạo về Lao động trẻ em, hướng dẫn thực hiện quy định IUU, cùng tham gia các cuộc họp với EC, nắm bắt và chia sẻ thông tin với EC cũng như với Bộ NN và PTNT và Tổng cục Thủy sản.
Với quyết tâm tháo gỡ thẻ vàng IUU và hướng tới phát triển nghề cá bền vững, giữ vững thị trường trọng điểm EU với mục tiêu XK thủy sản 1,2-1,4 tỷ USD/năm, VASEP và cộng đồng doanh nghiệp hải sản cho biết sẽ cam kết tiếp tục chung tay cùng Bộ NN và PTNT, các cơ quan quản lý và bà con ngư dân trong chương trình chống khai thác IUU. Chúng tôi khẳng định sẽ kiên định với cam kết “Nói không với thủy sản khai thác IUU: Không thu mua, không nhập khẩu, không vận chuyển, không chế biến và không xuất khẩu thủy sản khai thác IUU sang bất cứ thị trường nào”.
Hưng Khánh